Menning Mánudagur, 27. janúar 2025

Blaðamennska Fiskveiðilögsagan var færð út í 50 mílur 1. september 1972. Morgunblaðið sendi Geir og Brynjólf Helgason ljósmyndara með Víkingi III út á miðin frá Ísafirði til að fylgjast með breskum togurum.

Sumarvinna á Morgunblaðinu

Bókarkafli Geir H. Haarde fyrrverandi forsætisráðherra var einn þekktasti stjórnmálamaður þjóðarinnar um áratugaskeið á tímum mikilla breytinga. Í ævisögu sinni veitir hann innsýn í baksvið stjórnmálanna en skrifar jafnframt um einkalíf sitt. Meira

Fróðleg „Bókin er fróðleg, full af hugmyndum, rökræðum og nýjum spurningum,“ skrifar rýnir um bók Ingunnar.

Margvísi jötna

Fræðirit Jötnar hundvísir: Norrænar goðsagnir í nýju ljósi ★★★★· Eftir Ingunni Ásdísardóttur. Hið íslenska bókmenntafélag, 2024. Kilja, 264 bls., myndir, skrár. Meira

Stuðningsmenn Boltamót tryllir þjóðina.

Boltaíþrótt truflar lífið enn og aftur

Tvenns konar hörmungar tengdar sjónvarpsdagskrá dundu yfir nýlega. Fyrst ber að nefna að hin árlega Söngvakeppni RÚV er yfirvofandi með tilheyrandi fjölmiðlalátum og vondum lögum sem maður kemst ekki hjá að heyra Meira

Fleiri greinar úr þessum flokki í vikunni

Laugardagur, 25. janúar 2025

HAMPARAT Hljómsveitirnar HAM og Apparat sameinaðar sem HAMPARAT á tónleikum í Hörpu. Frá vinstri þeir Arnar Geir Ómarsson, Flosi Þorgeirsson, Úlfur Eldjárn, Sigurjón Kjartansson, S. Björn Blöndal, Hörður Bragason (sitjandi), Óttarr Proppé og Sighvatur Ómar Kristinsson.

„Þetta er ofurgrúppa“

HAM og Apparat snúa bökum saman á tónleikum í Eldborg sem HAMPARAT • „Bestu hugmyndirnar koma þegar maður á að vera að gera eitthvað annað,“ segir Úlfur Eldjárn úr Apparati Meira

Listakona Hildur skilar inn ansi öruggu verki á sinni fyrstu breiðskífu.

„Hvort viltu dreyma eða vakna?“

Hildur stígur ansi örugglega fram með fyrstu breiðskífunni sinni sem kallast ­Afturábak. Hér verður rýnt í plötuna sem og í listakonuna sjálfa. Meira

Heillandi „Túlkun, persónusköpun og vald Þóreyjar [Birgisdóttur] á efninu – og fyrir vikið á áhorfendum – er algert frá fyrstu innkomu. Iffí er sjarmerandi, fráhrindandi, heillandi og hættuleg. Óútreiknanleg og fyrirsjáanleg í senn. Þórey neglir þetta allt,“ segir í rýni um einleikinn Ífigeníu í Ásbrú.

Líf kviknar, líf slokknar

Tjarnarbíó Ífigenía í Ásbrú ★★★½· Eftir Gary Owen. Þýðing: Þórey Birgisdóttir og Anna María Tómasdóttir. Leikstjóri: Anna María Tómasdóttir. Hljóðhönnun: Kristín Hrönn Jónsdóttir. Ljósahönnun: Ásta Jónína Arnardóttir. Leikari: Þórey Birgisdóttir. Frumsýnt í Tjarnarbíói fimmtudaginn 16. janúar 2025. Meira

Skáldið Rýnir segir verkið fallega skrifaðan ljóðaseið um liðinn tíma, minningar og vonina.

Andartakið snertir lokuð augu

Ljóð Pólstjarnan fylgir okkur heim ★★★★· Eftir Margréti Lóu Jónsdóttur. Salka, 2024. Kilja, 37 bls. Meira

Aðdáun Judith, leikin af Anaïs Demoustier, horfir með aðdáun á Dalí sem hér er leikinn af Edouard Baer.

Gaaaaaaaaaalinn Daaaaaaaaaaalí!

Frönsk kvikmyndahátíð í Bíó Paradís Daaaaaalí! ★★★★· Leikstjórn og handrit: Quentin Dupieux. Aðalleikarar: Anaïs Demoustier, Edouard Baer, Jonathan Cohen, Gilles Lelluche, Piou Marmai og Didier Flamant. Frakkland, 2023. 79 mín. Meira

Vigdís Svipmynd úr sjónvarpsþáttunum.

Skerpi á skilaboðum og segi sögur

Hjá RÚV er það nánast orðið hefð í upphafi árs að sýna leiknar innlendar þáttaraðir, sem að nokkru leyti eru spegill á samtímann og söguna. Má í þessu sambandi nefna sjónvarpsseríurnar Ófærð , Verbúðina og nú síðast Vigdísi Meira

Föstudagur, 24. janúar 2025

Kaupmannahöfn Marmaraútgáfa styttunnar er nú til sýnis á Thorvaldsen-safninu sem H.W. Bissen gerði 15 árum eftir andlát Bertels árið 1844.

Gjafarinnar minnst með sýningu

150 ár frá því að Danir gáfu Íslendingum styttu eftir Bertel Thorvaldsen • Fyrsta útistyttan á Íslandi og markaði tímamót í listum • Naumur meirihluti við afgreiðslu til marks um ágreining Meira

Kvennablómi Leikkonurnar Karla Sofia Gascon, Zoe Saldana og Selena Gomez á rauða dreglinum í Los Angeles í október á síðasta ári. Þær leika allar í kvikmyndinni Emilia Pérez. Bæði Gascon og Saldana eru tilnefndar fyrir leik sinn í myndinni, en Gascon er fyrsta trans leikkonan (svo vitað sé til) sem tilnefnd er til Óskarsverðlauna.

Emilia Pérez með 13 tilnefningar

Nýtt met í tilnefningum til handa mynd sem leikin er á öðru tungumáli en ensku • The Brutalist og Wicked með 10 tilnefningar hvor mynd • Verðlaunin afhent í Dolby-leikhúsinu 2. mars Meira

Fimmtudagur, 23. janúar 2025

Viðamikið Yfir sex hundruð leikarar tóku þátt í verkefninu en Helga hannaði búninga á þá alla.

Sjaldgæft verkefni á lífsleiðinni

Helga I. Stefánsdóttir hefur hlotið bæði Eddu- og Grímuverðlaun fyrir búninga- og leikmyndahönnun í gegnum tíðina. Hún hefur ekki efast um það eitt augnablik að vera á réttum stað í lífinu. Eitt stærsta verkefni hennar til þessa er búningahönnun í þáttunum um Vigdísi. Meira

Einlæg Silja Rós hefur notað tónlist og önnur skrif sem leið til að tjá sig og vinna úr lífsreynslu sinni.

Eins og að kíkja í dagbókina

Ný EP-plata fjölhæfu tónlistar- og leikkonunnar Silju Rósar, … suppress my truth , er undanfari plötu hennar … letters from my past sem kemur út í vor. Platan dregur fram djúpar tilfinningar og persónulega reynslu sem hefur mótað hana. Meira

Gleði Egill segir naumhyggju í nútímabyggingum mikla og lausnir til að brydda upp á fjölbreytni virki „ódýrar“.

Í stóru blokkinni hans Egils

Egill Sæbjörnsson keypti gamla myllu sem er kölluð „Blokkin“ • Bjó til fyrsta varanlega útilistaverkið í Þýskalandi með vídeóvörpun • Kominn tími til að berjast fyrir fallegu umhverfi Meira

Rósa Gísladóttir (1957) Forma Dulcis, 2012 Gifs 197 x 175 x 197 cm

Hrein samhverfa

Textinn birtist í 140 ára afmælisriti Listasafns Íslands sem kom út í október 2024. Verkið er í eigu safnsins og hluti af afmælis­sýningunni Innsýn, útsýn í safninu á Fríkirkjuvegi, sem er opið alla daga kl. 10-17. Umfjöllunin er birt í samvinnu við safnið. Meira

Mæðgur Nína Dögg Filippusdóttir og Thelma Rún Hjartardóttir í hlutverkum sínum sem Vigdís og Ástríður.

Vigdís okkar allra

RÚV Vigdís ★★★★· Leikstjórn: Björn Hlynur Haraldsson og Tinna Hrafnsdóttir. Handrit: Jana María Guðmundsdóttir, Björg Magnúsdóttir og Ágústa M. Ólafsdóttir. Aðalleikarar: Nína Dögg Filippusdóttir, Elín Hall, Sigurður Ingvarsson, Kristín Þóra Haraldsdóttir, Guðjón Davíð Karlsson. Ísland, 2025. 234 mín. Meira

Framúrskarandi Höfundar þeirra tíu framúrskarandi rita sem tilnefnd eru til viðurkenningar Hagþenkis 2024. Viðurkenningin verður veitt í febrúar.

Tilnefningar Hagþenkis 2024

Viðurkenningin veitt fyrir fræðirit, námsgögn eða aðra miðlun fræðilegs efnis til almennings l  Verðlaunin nema 1.500.000 krónum l  Afhent í febrúar l  Viðurkenningin veitt frá árinu 1986 Meira

Styrkir Forsvarsmenn verkefnanna tóku á móti styrkjum í Safnahúsinu.

155 milljónir til sviðslista

Tilkynnt hefur verið úthlutun úr sviðslistasjóði 2025 en sviðslistaráð veitir að þessu sinni 98 milljónir króna til 12 atvinnusviðslistahópa og fylgja þeim 102 mánuðir úr launasjóði sviðslistafólks (ígildi 57 milljóna) Meira

Miðvikudagur, 22. janúar 2025

Mörg járn í eldinum „Ég er með tvö verkefni sem fá að líta dagsins ljós núna í vor,“ segir Ólafur Arnalds.

Nýtir árið í að semja nýja tónlist

Sinfóníuhljómsveit Norðurlands heldur tónleikana Meistarar strengjanna í Hofi • Flytja tvö verk eftir Ólaf Arnalds • Sótti innblásturinn að verkinu Ölduróti til Akureyrar • Von á nýju efni Meira

Verðlaunaskáldið „Það var minningin um þessa þjóðsögu sem kom þessu öllu heim og saman,“ segir Anna Rós.

Uggvænlegur undirtónn

Anna Rós hlaut Ljóðstaf Jóns úr Vör • Ljóðið „skeljar“ er lauslega byggt á gamalli þjóðsögu • „Í senn seiðandi og blátt áfram,“ segir dómnefnd Meira

Þriðjudagur, 21. janúar 2025

Ásdís „Það veitir ekki af að segja alls konar sögur af alþýðukonum frá nítjándu öld, skáldaðar og óskáldaðar.“

Var nánast andsetin af persónu Lóu

Sterk persóna fátækrar alþýðustúlku frá nítjándu öld kom til Ásdísar Ingólfsdóttur fyrir tólf árum • Nú hefur hún lokið við að skrifa fyrstu bókina um Lóu sem siglir vestur um haf til Kanada Meira

Óttaslegnar Aðalleikkonur myndarinnar, f.v. Sandra Codrenau, Souheila Yacoub og Noémie Merlant.

Konur á barmi taugaáfalls

Frönsk kvikmyndahátíð í Bíó Paradís Les femmes au balcon / Konurnar á svölunum ★★★★· Leikstjórn: Noémie Merlant. Handrit: Noémie Merlant, Pauline Munier og Celine Sciamma. Aðalleikarar: Noémie Merlant, Souheila Yacoub, Sanda Codreanu og Lucas Bravo. Frakkland, 2024. 103 mín. Meira