Morgunblaðið | 24.9.2017 | 15:50 | Uppfært 25.9.2017 9:41

Vestfirðingum gæti fjölgað um 900

Um 450 manns sitja íbúafund í íþróttahúsinu á Ísafirði í dag. Ljósmynd/Halldór Sveinbjörnsson

Yrði 25 þúsund tonna laxeldi leyft við Ísafjarðardjúp gæti það skapað 260 ný störf á um áratug og um 150 afleidd störf til viðbótar. KPMG telur að íbúaþróun myndi snúast við og áætlar að fjölga myndi um 900 manns í sveitarfélögunum við Djúp á sama tíma og bein störf ná hámarki.

Þetta er meðal niðurstaðna greiningar KPMG fyrir Fjórðungssamband Vestfjarða á áhrifum mögulegs laxeldis í Ísafjarðardjúpi. Skýrslan var kynnt á fjölmennum íbúafundi á Ísafirði í dag þar sem rætt var um innviða- og atvinnuuppbyggingu á Vestfjörðum. Í greiningu KPMG var lagt mat á efnahagsleg og samfélagsleg áhrif laxeldis á svæðinu. Í skýrslu sem Hafrannsóknarstofnun gaf út í ágúst kom fram að stofnunin leggðist gegn eldi á frjóum laxi í sjókvíum í Ísafjarðardjúpi vegna mögulegra mikilla neikvæðra áhrifa á laxastofna í Djúpinu. Sérstakt áhættumat sem var unnið sýni þó fram á að ásættanlegt sé að leyfa allt að 71.000 tonna framleiðslu af frjóum eldislaxi hér við land.

Í skýrslu KPMG er einnig lagt mat á heildarumfang beinna og óbeinna áhrifa 25 þúsund tonna laxeldis sem talið er verða um 23 milljarða króna á ári við hámarksframleiðslu. Greiðslur á ári til ríkissjóðs nema um 1.070 milljónum króna og um 380 milljónum króna til sveitarfélaga þegar framleiðsla er í hámarki og flest bein störf verða til.

Þó ýmsar forsendur séu háðar óvissu er ljóst að hér er um að ræða stórt tækifæri til atvinnuuppbyggingar og styrkingu samfélaga í byggðalögunum við Ísafjarðardjúp, segir í skýrslu KPMG.

Vaxandi grein í heiminum

Fiskeldi, og þá ekki síst laxeldi hefur verið mjög vaxandi atvinnugrein í heiminum öllum. Fiskeldi hefur nú tekið fram úr veiðum úr villtum stofnum í aflamagni, segir í skýrslu KPMG. Laxeldi á heimsvísu nam 2,4 milljónum tonna í árslok 2015 og hefur vaxið bæði hratt og nánast stöðugt síðasta aldarfjórðung.

Nágrannalönd Íslands hafa ekki farið varhluta af þessari þróun og er laxeldi orðin mjög umfangsmikil atvinnugrein bæði í Noregi og Færeyjum og einnig hefur verið töluverður vöxtur á Írlandi og Skotlandi.

Á heimsvísu er talið að 18,7 milljónir manna starfi við fiskirækt af ýmsum toga um þessar mundir og nemur aukning starfa um 50% frá síðustu aldamótum, að mati KPMG.

Heildarframleiðsla eldislax á Íslandi nam rúmum 8 þúsund tonnum í fyrra og hefur aldrei verið meiri. Fjöldi nýrra fyrirtækja hafa hafið starfsemi á síðustu árum, aðallega á Vestfjörðum og Austfjörðum.

„Okkar mat er að laxeldi muni að öllum líkindum verða til þess íbúaþróun snúist [í sveitarfélögunum við Ísafjarðardjúp],“ sagði Gunnar Tryggvason frá KPMG sem kynnti skýrsluna á íbúafundinum á Ísafirði í dag. „Þó ýmsar forsendur séu háðar óvissu er ljóst að stórt tækifæri felst í því að byggja upp laxeldi við Ísafjarðardjúp.“

Skýrslu KPMG má finna í viðhengi hér að neðan.