Morgunblaðið | 13.1.2019 | 18:31

„Árás á vísindamenn Hafrannsóknastofnunar“

Húsakynni Hafrannsóknastofnunar að Skúlagötu 4. mbl.is/Arnþór Birkisson

Landssamband veiðifélaga gerir alvarlegar athugasemdir við drög að frumvarpi sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra, til breytinga á ýmsum lagaákvæðum sem tengjast fiskeldi.

Þetta kemur fram í tilkynningu sem sambandið hefur sent frá sér. Segir í henni að drögin séu gjörbreytt frá því frumvarpi sem lagt hafi verið fyrir síðasta vorþing, og að í þeim felist brot á samkomulagi sem náðst hafi í starfshópi ráðherra um stefnumörkun í fiskeldi.

„Með nýju ákvæði um svokallaðan samráðsvettvang eru leikmenn að meirihluta settir þar til höfuðs vísindamönnum Hafrannsóknarstofnunar og skal vettvangurinn leggja mat á vísindastörf þeirra með álitsgerð á áhættumati erfðablöndunar. Þá er ráðherra gefið vald til að hafa vísindalegar niðurstöður að engu sýnist honum svo,“ segir í tilkynningunni.

Kúvending á meðferð áhættumats

Þessi ákvæði brjóti gegn skýrum ákvæðum náttúruverndarlaga um meðferð stjórnvalda á vísindalegum niðurstöðum. Sambandið segist mótmæla þessum hugmyndum ráðherra harðlega í innsendri umsögn um frumvarpsdrögin og segir þær „árás á vísindamenn Hafrannsóknastofnunar“.

Í greinargerð sem fylgir frumvarpsdrögunum sé því ranglega haldið fram að meginefni þess byggi á tillögum starfshóps um stefnumörkun í fiskeldi sem allir nefndarmenn hafi samþykkt með sérstakri undirritaðri yfirlýsingu.

„Þvert á móti er kollvarpað því sem var þar samþykkt. Kúvending á meðferð áhættumats um erfðablöndun í frumvarpinu færir ráðherra málaflokksins geðþóttavald yfir umhverfismálum fiskeldisins enda þarf ráðherra ekki að rökstyðja ákvörðun sína um hvort áhættumat skuli gilda hverju sinni eða ekki samkvæmt frumvarpinu.“

Tekjurnar ein meginstoð landbúnaðar

Landssambandið segist telja að frumvarpið hafi verið unnið einhliða í samráði við fiskeldismenn, enda sjáist fingraför þeirra greinilega á málinu, og gagnrýnir algert samráðsleysi við aðra hagsmunaaðila.

Segir í umsögninni að verði frumvarpið óbreytt að lögum sé verið að efna til stórfelldra átaka stjórnvalda og löggjafans við þá sem gæti hagsmuna veiðiréttareigenda að lögum.

„Í því samhengi má minna á að tekjur af stangveiði er ein meginstoð landbúnaðar á Íslandi. Þegar landið er tekið í heild eru tekjur af stangveiði 28 prósent af hagnaði og launakostnaði í landbúnaði. Hæst er hlutfallið á Vesturlandi þar sem þessar tekjur af stangveiði eru 69% af hagnaði og launakostnaði í landbúnaði, og næst hæst á Austurlandi þar sem það er 34 prósent.“