„Nú kemur í ljós enn ein handvömmin“

Strandir í Árneshreppi.
Strandir í Árneshreppi. mbl.is/Sigurður Bogi

Landvernd segir kæru landeigenda Drangavíkur til Úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála (ÚUA) í dag vera til marks um ófagleg vinnubrögð sem HS Orka, Vesturverk og hreppsnefnd Árneshreppar hafa viðhaft í tengslum við Hvalárvirkjun.

Landeigendur meirihluta Drangavíkur lögðu kæruna fram í dag, en sveita­stjórn Árnes­hrepps samþykkti á fundi sín­um 12. júní fram­kvæmda­leyfi fyr­ir fyrsta hluta virkj­ana­fram­kvæmda Vest­ur­verks við Hvalár­virkj­un.

Álit Skipu­lags­stofn­unn­ar á áhrif­um Hvalár­virkj­unn­ar var einkar nei­kvætt og þá hafa Landsvernd og önn­ur nátt­úru­vernd­ar­sam­tök lagst gegn fram­kvæmd­ar­leyf­inu auk þess sem Náttúrufræðistofnun Íslands lagði það til í apríl 2018 að landið yrði friðlýst.

„Nú kemur í ljós enn ein handvömmin í undirbúningi virkjunarinnar þar sem eigendur vatnsréttinda á hluta svæðisins hafa ekki verið hafðir með í ráðum þegar landi þeirra er ráðstafað vegna fyrirhugaðra virkjunarframkvæmda,“ segir í bréfi Landverndar.

„Hvalárvirkjun er fjárhagslega óábyrg og aðstandendur og stuðningsmenn hennar virða lög, reglur og faglega ferla að vettugi. Virkjunin er ekki forsenda fyrir bættu raforkuöryggi á Vestfjörðum, til þess eru til margar aðrar áhrifaríkari leiðir sem ekki valda viðlíka spjöllum á íslenskri náttúru. Landvernd krefst þess Vesturverk og HS Orka stöðvi allar framkvæmdir við þessa virkjun sem aldrei hefur verið grundvöllur fyrir.“

Vilja að lífeyrissjóðirnir grípi inn í 

Auður Önnu Magnúsardóttir, framkvæmdarstjóri Landverndar sagði í samtali við mbl.is að hún telji það ólíklegt að leyfisveiting Árneshrepps standist stjórnsýslulög. Verið sé að veita leyfi fyrir framkvæmdir á landssvæði sem sé einfaldlega í eigu annarra.

Landvernd og níu önnur umhverfisverndarsamtök sendu í dag íslenskum lífeyrissjóðum, sem eiga saman meirihluta í HS Orku en Vesturverk er dótturfyrirtæki þess, bréf þar sem sjóðirnir eru hvattir til þess að beita sér gegn eyðileggingu Drangajökulsvíðerna.

Í bréfinu kemur fram að sú víðáttumikla náttúra sem er nánast ósnert í Drangavík, sé nú í hættu vegna mistaka sem gerð voru við rammaáætlun þegar Hvalárvirkjun var sett í nýtingarflokk þrátt fyrir að gögn sem á þeim tíma lágu fyrir, sýni glöggt að ekki voru forsendur fyrir því. Staðfesti mat Skipulagsstofu þetta auk þess sem skýrsla Environice greinir frá því að tekjur sveitarfélagsins yrðu í raun meiri af friðlýsingu en virkjun.

Þá segja samtökin tíu að enn sé tími til að leiðrétta umrædd mistök ef að lífeyrissjóðir í eigu landsmanna grípa í taumana og „forða þjóðinni frá óafturkræfu umhverfisslysi og stöðva þá sóun sem felst í frekari undirbúningi.“

„Við hvetjum því lífeyrissjóðina okkar að íhuga þá stöðu sem þeir eru komnir í sem ábyrgir aðilar í eigu landsmanna. Við hvetjum þá til að fylgja þeirri stefnu sem þeir hafa sett sér og sýni í verki að þeir taki umhverfismál alvarlega. Við teystum því að lífeyrissjóðirnir geri það sem í þeirra valdi stendur sem ábyrgir eigendur HS Orku og þar með dótturfyrirtækis þess Vesturverks sem fengið hefur það framkvæmdaleyfi sem vísað er til hér að framan.“

mbl.is