Morgunblaðið | 22.11.2019 | 12:23 | Uppfært 13:14

Fundu IPN-veiru í sjókvíalaxi

Lax að lokinni slátrun úr laxeldi. Mynd úr safni. mbl.is/Helgi Bjarnason

Veira sem valdið getur sjúkdómnum brisdrepi í fiskum hefur greinst í laxi úr sjókví Laxa fiskeldis ehf. í Reyðarfirði. Frá þessu er greint á vef Matvælastofnunar, sem segir þetta í fyrsta sinn sem IPN-veiran greinist í laxi á Íslandi. Hún var þó staðfest í lúðu árið 1999.

Veiran uppgötvaðist í kjölfar sýnatöku við reglubundið innra eftirlit hjá fyrirtækinu, en laxinn sem veiran greindist í er að sögn MAST heilbrigður og ástand laxa í kvíum almennt gott. Veiran er skaðlaus mönnum og berst ekki með fiskafurðum.

Þótt veiran hafi greinst hefur brisdrep (e. Infectious Pancreatic Necrosis — IPN) ekki enn komið upp í löxum, en brisdrep getur valdið tjóni í eldi einkum í ferskvatnseldi á seiðum. Eru afföll algengust í eldi smáseiða í ferskvatni og í stálpuðum seiðum sem flutt eru smituð úr seiðastöð í sjókvíar.

Tilraunastöð HÍ í meinafræði að Keldum vinnur nú að nánari staðfestingu og skilgreiningu á arfgerð veirunnar í samvinnu við rannsóknastofu Evrópusambandsins í veirusjúkdómum lagardýra í Danmörku, en meinvirkni veirunnar er mismunandi milli arfgerða.

IPN-veiran hefur enn ekki greinst í ferskvatnseldi á Íslandi, en umfangsmikil vöktun á veirunni hófst í klak- og seiðastöðvum árið 1985, jafnt í eldisfiski sem villtum laxi, að því er fram kemur á vef MAST.

Veiran er útbreidd í vatna- og sjávardýrum á heimsvísu, bæði í villtu umhverfi og eldi. Þekkt er að eldri fiskur í sjó geti tekið smit úr umhverfi án þess að sýna sjúkdómseinkenni og má leiða líkur að því að veiran hafi borist í laxinn úr umhverfi.

Matvælastofnun hefur í varúðarskyni sett dreifingarbann á starfsstöð fyrirtækisins að Bjargi í Reyðarfirði sem mun gilda þar til slátrað hefur verið úr sjókvíunum.