Morgunblaðið | 30.4.2020 | 20:30 | Uppfært 20.11.2020 13:42

Varðskipsmenn máttu engan hitta

Þór var fyrir helgina siglt inn til Vopnafjarðar, en þangað hafði skipið ekki komið áður. Þetta var æfingen ekki var hægt að leggjast að bryggju vegna veirunnar. Að ósk skólabarna á staðnum var skipsflautan þeytt. Ljósmynd/Bjarki Björgólfsson

Varðskipið Þór kom til hafnar í Reykjavík á mánudag eftir fimm vikna gæsluferð. Til að tryggja að Landhelgisgæslan gæti haldið úti öflugu viðbragði á hafinu umhverfis Ísland, miðað við þær sóttvarnaráðstafanir sem nauðsynlegar eru, voru ferðir varðskipanna lengdar. Þór og Týr eru nú fimm vikur í senn á sjó í stað þriggja eins og venjulegt er. Týr lagði af stað í fimm vikna eftirlitsferð 15. apríl sl. og er nú staddur við Vestfirði.

Halldór B. Nellett var skipherra í þessum túr Þórs. Hann hefur verið á varðskipunum nær óslitið í 48 ár og Halldór segir túrinn hafa verið mjög sérstakan. Í fyrsta lagi hafi þetta verið lengsta úthald sem hann hafi farið í á varðskipi á Íslandsmiðum og í öðru lagi hafi varðskipsmenn ekki mátt hafa neitt samneyti við fólk í landi vegna veirunnar sem herjað hefur á landsmenn.

Fyrstu fjórar vikurnar fóru varðskipsmenn bara einu sinni í land. Það var á Siglunesi, þar sem þeir hittu ekki nokkurn mann. Voru menn fegnir að komast aðeins frá borði og liðka sig. „Það var engin áhætta tekin því við erum hluti af viðbragðsteyminu á Íslandi. Ef smit kæmi upp um borð væri skipið þar með úr leik,“ segir Halldór, og bætir við að svona ástand hafi hann aldrei upplifað áður.

Halldór B. Nellett. mbl.is/Ómar Óskarsson

Margt hefur drifið á daga varðskipsmanna í þessari löngu ferð, eins og lesa má í fréttum á heimasíðu Landhelgisgæslunnar. Má þar nefna að Þór var sendur til að kanna hafís undan Vestfjörðum, skipið fjarlægði hvalshræ við Þórshöfn og varðskipsmenn björguðu hval sem var fastur í veiðarfærum fiskibáts suður af Langanesi. Þá má nefna að haldin var fallbyssuæfing norðvestur af Straumnesi svo viðhalda mætti kunnáttu áhafnarinnar í fallbyssufræðum.

Loks nefnir Halldór að ný aðferð hafi verið prófuð í fyrsta skipti, fjareftirlit með grásleppubátum. Siglt var með léttabáti upp að 19 slíkum bátum og skoðað hvort allt væri ekki í lagi en ekki farið um borð. „Þarna var tveggja metra reglan höfð í heiðri,“ segir hann.

Halldór kvaðst feginn að veturinn væri liðinn og komið sumar. „Þetta er einhver leiðinlegasti vetur sem ég hef upplifað á varðskipunum. Sífelldar brælur og tíð óveður í allan vetur.“

Ákvörðunin um aukna viðveru varðskipanna á Íslandsmiðum, vegna þess ástands sem nú ríkir, var tekin í samráði við áhafnir skipanna. Mikill skilningur var hjá áhöfnunum á mikilvægi þess að lengja ferðir skipanna og voru allir tilbúnir til að leggja sitt af mörkum svo vel mætti fara. Landhelgisgæslan er afar þakklát áhöfnunum fyrir fórnfýsina, segir í frétt á heimasíðu Gæslunnar.

Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 28. apríl.