Morgunblaðið | 11.5.2020 | 10:50

Segir mistök Hafró kosta allt að 600 milljónir

Axel Helgason, fyrrverandi formaður Landssambands smábátaeigenda, segir að verði mistök Hafrannsóknastofnunar ekki leiðrétt geti það kostað útgerðaraðila 300 til 600 milljónir króna. mbl.is/Ófeigur

„Það er algerlega ótækt að stofnun sem kennir sig við vísindi komist upp með það að byggja ráðleggingar sínar á gagnslausum upplýsingum úr áratugagömlum afladagbókum þegar á auðveldan hátt á einum vinnudegi er hægt að fá mikilvægar rauntölur úr raunheimum,“ segir Axel Helgason, fyrrverandi formaður Landssambands smábátaeigenda, í aðsendri grein í Morgunblaðinu í dag og skorar hann á Hafrannsóknastofnun að endurskoða ráðgjöf sína varðandi veiðar á grásleppu.

Bann var sett á frekari veiðar á grásleppu fyrir rétt rúmri viku.

Frétt af mbl.is

„Þetta eru forkastanleg vinnubrögð“

Axel segir að fram hafi komið „óvéfengjanleg gögn og yfirlýsingar frá framleiðendum um að nýtingartalan sé röng“ og vísar til þess Hafrannsóknastofnun byggir sögulegar aflatölur á tunnumagni árin 1985 til 2008 sem er umreiknað í magn af óslægðri grásleppu.

„Nú hagar svo til að þau vísindi sem lögð voru til grundvallar 12 prósenta lækkun á viðmiðunargildi ráðgjafareglu varðandi grásleppuveiðar í ár hafa reynst röng. Þetta hefur verið rækilega staðfest af þeim sem hafa verkað grásleppu á Íslandi síðastliðin 40 ár,“ fullyrðir Axel.

Þá segir hann Hafrannsóknastofnun hafa komist að þeirri niðurstöðu að til að fylla eina staðlaða 105 kílóa tunnu af söltuðum hrognum þyrfti 425 kíló af óslægðri grásleppu. „Fjórir vinnsluaðilar hafa nú sent frá sér yfirlýsingu um að skeiki að meðaltali 26 prósentum á tölum vísindamanna Hafró og þeirri nýtingartölu sem framleiðendurnir hafa sannreynt síðustu 40 ár. Hún er að það þurfi að meðaltali 535 kíló af óslægðri grásleppu til að framleiða eina tunnu af söltuðum hrognum,“ útskýrir hann.

Leiðrétting farælasta lausnin

Telur Axel farsælast að Hafrannsóknastofnun viðurkenndi meint mistök sem lögð voru til grundvallar lækkun hjá ráðgjafa stofnunarinnar og að niðurstaðan yrði leiðrétt. „Fái hún að standa kostar hún árlega 300-600 milljónir í tekjutapi þeirra sem hafa þessar veiðar og vinnslu að atvinnu.“

Skorar formaðurinn fyrrverandi á Kristján Þór Júlíusson, sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra, að beita sér til þess að fá Hafrannsóknastofnun til þess að meta ný gögn og yfirlýsingar frá framleiðendum.