Morgunblaðið | 25.12.2020 | 20:00

Flutti til Íslands á aðfangadag

Kveldúlfur Hasan er mikið jólabarn. mbl.is/Eggert Jóhannesson

Jafn mikil jólabörn og Kveldúlf Hasan er erfitt að finna þótt víða væri leitað. Jólin skipta Kveldúlf miklu mál en ekki var haldið upp á jólin í æsku hans. Hann kom hingað til Íslands í fyrsta skipti á aðfangadag árið 1998 og hér hefur hann verið síðan þá.

Kveldúlfur fæddist í Baghdad í Írak en flutti með foreldrum sínum til Parísar í Frakklandi þegar hann var tveggja ára. Á unglingsárunum bjó hann í New York í Bandaríkjunum. Þegar hann var tvítugur flutti hann til Íslands og vill hvergi annars staðar vera.

„Ég fann jólin aftur þegar ég flutti til Íslands en í þetta sinn gat ég haldið upp á þau heima þar sem ég kom án fjölskyldu minnar. Ég kynntist íslensku jólunum og þá kviknaði strax ást í brjósti mér. Ég taldi mig hafa fundið „vetrarundralandið“, jólalandið, jólaævintýralandið, heimkynni jólasveinanna og himnaríki jólabarnsins. Fyrir mér var og er íslenska jólahefðin hin rétta og fullkomna. Ég var kominn á heimavöll,“ segir Kveldúlfur.

Kveldúlfur hefur unnið meira og minna á leikskóla frá árinu 2001 og gerir það enn í dag. Hann er einnig í hlutastarfi á skammtímavistun fyrir börn og leggur stund á menntunarfræði leikskóla við Háskóla Íslands.

„Jólin voru því miður ekki haldin í minni fjölskyldu. Þrátt fyrir það hef ég alltaf verið mjög mikið jólabarn. Ég man eftir jólahaldi og jólaskemmtun í leikskólanum, skólanum og í blokkinni í París. Mér fannst allt á þeim tíma undurfagurt og töfrandi. Jólaljósin, jólaskrautið, jólalögin og snjórinn á veturna. París ljómaði. Gleðin sem fyllti hjarta mitt var ólýsanleg, en einnig sorgin sem fylgdi þegar ég þurfti að fylgja foreldrum mínum aftur heim að loknu námi föður míns. „Heim“ þar sem jólin voru ekki til,“ segir Kveldúlfur.

Byrjar á jólunum í október

Hinn 16. október ár hvert er merkilegur dagur í huga Kveldúlfs en þá heldur hann upp á nafna- og ríkisfangsafmælið sitt. Hann öðlaðist nafnið sitt og sömuleiðis íslenska ríkisborgararéttinn þann dag árið 2007. Þegar hann er búinn að halda upp á þann dag þá byrjar hann að undirbúa jólin.

Þegar ég spyr Kveldúlf hvenær hann byrji að skreyta verður hann að viðurkenna eitt. Hann er hættur að taka niður jólaskrautið.

„Ég þori varla að tjá mig um þetta en það er saga bak við þetta sem á sér langan aðdraganda. Öll mín ár á Íslandi hef ég verið kvíðinn fyrir þeim degi sem við tökum jólaskrautið niður, þ.e.a.s. á þrettándanum. Mér hefur alltaf þótt hann sorglegasti dagur ársins og harma að brenna út jólin. Eftir 21 ár af pínu og kvöl á þrettándanum ákvað ég þann 6. janúar 2020 að leyfa jólaskrautinu að vera en tók þó ljósin úr sambandi. Sú ákvörðun hefur verið mín besta hingað til, ásamt þeirri að tileinka mér íslenska menningu. Já, ég er hættur að taka niður jólaskrautið. Jafnvel bíllinn minn er jólaskreyttur allt árið um kring,“ segir Kveldúlfur.

Kveldúlfi hefur aldrei þótt mjög gaman af eldamennsku og því eldar hann lítið fyrir jólin. Hann fær þó hangikjöt og hefðbundinn jólamat hjá nánum vinum sínum í desember. Spurður út í jólahefðirnar telur Kveldúlfur upp langan lista af hefðum. Hann borðar eins kæsta skötu og hægt er á Þorláksmessu, helst bæði í hádegis- og kvöldmat. Hann fer í kirkjugarðinn á aðfangadag. Föndrar og skrifar jólakort. Býr til jólaglögg. Kaupir nýja jólaflík. Bakar og skreytir piparkökur. Fer á jólatónleika eða í jólamessu. Fer á jólaball. Er með jóladagatal. Les eina jólasögu og fer á skauta á Ingólfstorgi.

Hann reynir líka eins og hann getur að komast til Akureyrar fyrir jólin, heimsækja vini sína og kíkja í jólahúsið. Hann velur líka einhverja sem fá dularfulla jólakortið. „Fyrir utan þá sem fá alltaf jólakort vel ég nokkra einstaklinga og sendi þeim jólakort með fallegum orðum án þess að geta hver er sendandi. Manneskjan fær óvænt jólakort, veit ekki frá hverjum og inniheldur persónuleg og falleg orð um hana,“ segir Kveldúlfur.

Boðberi jólanna

Það má eiginlega með sanni segja að Kveldúlfur sé boðberi jólanna. Hann segir mér litla jólasögu frá því þegar hann sendi manneskju sem var ekki mikið jólabarn jólaglaðning á hverjum degi í heila viku. „Ég man vel eftir einni manneskju sem ég þekkti fyrir mörgum árum síðan og var neikvæð í garð jólanna og sýndi mikinn biturleika í desember. Mér þótti vænt um hana og ákvað eitt sinn að gefa henni einn lítinn jólaglaðning ásamt fallegum orðum daglega í heila viku. Ég gat komið gjöfunum til hennar án þess að hvorki hún né neinn annar vissi hver sendandinn væri. Tilgangurinn var ekki að breyta manneskjunni á neinn hátt en ég fann til mikillar jólagleði með því að geta glatt hana. Ég hef aldrei játað þetta á mig og tel að hún viti ekki enn hver þessi „leynijólasveinn“ var,“ segir Kveldúlfur.

Þótt Kveldúlfur byrji snemma að undirbúa jólin er alltaf eitthvað sem hann nær ekki að gera fyrir jólin og honum finnst það allt í lagi, þau koma hvort sem er alltaf. Eftir að hann hætti að taka niður jólaskrautið í janúar þarf hann líka ekki að hafa áhyggjur af því að vera búinn að skreyta fyrir 1. desember. Það sem skiptir hann mestu máli er að skrifa jólakortin, fara í kirkjugarðinn og borða kæsta skötu.

„Saga lífs míns er eins og ævintýraleg jólasaga sem endaði vel. Sögupersónan fékk að upplifa jól í París í stuttan tíma þar til örlögin slökktu þau ljós. Síðan tók myrkrið við en persónan bar áfram von í brjósti um að fá að faðma jólin aftur. Hún var síðan bænheyrð á aðfangadag 1998 og fékk bestu jólagjöf sem hægt er að óska sér.

Jólagjöfin sú eru íslensku jólin og íslenska menningin. Hún er fólkið sem ég hef kynnst á Íslandi. Hún er tungumálið sem það fólk notar. Hún er lögin sem Íslendingar syngja. Hún er þjóðarréttur og matarvenjur þeirra. Hún er íslenski snjórinn. Hún er jólalandið sjálft sem heitir öðru nafni Ísland.“