Fólk byrjar gjarnan að hlaupa á vorin og sumrin en gefst svo upp þegar veturinn skellur á. Hlauparinn Rannveig Oddsdóttir, sem býr á Akureyri, hleypur úti allan ársins hring og gefur hér nokkur góð ráð varðandi það hvernig best er að búa sig undir hlaupaveturinn.
– Hleypur þú sjálf jafn mikið á sumrin og á veturna? Letur veðráttan þig ekkert?
„Ég hleyp aðeins minna á veturna en sumrin, bæði vegna þess að aðstæður eru erfiðari en líka vegna þess að á vorin og sumrin er ég að undirbúa mig fyrir löng keppnishlaup og hlaupa þau en vetrartíminn er meira uppbyggingar- og viðhaldstímabil. Ég tek því meira af styrktaræfingum yfir veturinn en á sumrin og ekki eins margar langar hlaupaæfingar. Æfingar yfir vetrartímann taka meira mið af veðri og færð en sumaræfingarnar. Mér finnst skemmtilegra að hlaupa úti en inni á bretti eða hringsóla í Boganum, sem er fjölnota íþróttahús með gervigrasvelli, svo ég reyni að skipuleggja æfingarnar þannig að ég geti hlaupið sem mest úti. Öll róleg hlaup tek ég úti og vel þá leiðir sem eru hagstæðar upp á veður og færð. Þótt veturinn geti verið harður á Akureyri þá er vel staðið að snjómokstri svo yfirleitt er greiðfært um helstu göngustíga en leiðarvalið tekur oft mið af því hvar er búið að moka. Gæðaæfingar (spretti og hraðaæfingar) tek ég inni á bretti eða í Boganum ef það eru ekki aðstæður til að taka þær úti. Í svartasta skammdeginu reyni ég oft að komast út að hlaupa á bjartasta tíma dagsins til að fá smá dagsbirtu, en mér finnst samt líka notalegt að hlaupa í myrkri, sérstaklega á stilltum vetrar
dögum,“ segir hún.
– Er einhver útbúnaður sem þú mælir með að byrjendur fjárfesti fyrst í?
„Þegar kólnar í veðri þarf að klæða sig aðeins meira en yfir sumarið. Þunn flíspeysa eða ullarbolur innan undir hlaupajakkann dugir flesta daga og gott er að fjárfesta í þykkari hlaupabuxum. Vettlingar, húfa/buff er einnig staðalbúnaður yfir veturinn. Hendurnar eru það sem mér finnst erfiðast að halda hita á og á köldum dögum þykir mér best að vera í þunnum hlaupavettlingum og lopavettlingum utan yfir. Hálkan er myndi ég segja helsti óvinur hlauparans yfir vetrartímann. Á Akureyri koma oft löng tímabil þar sem ekki sér í gangstéttar fyrir snjó og klaka. Negldir skór hafa reynst okkur best á þeim tímabilum; það er skór sem annaðhvort eru seldir negldir eða skór sem við neglum sjálf með því að skrúfa neðan í þá þar til gerða nagla. Á snjóléttari svæðum geta mannbroddar eða gormar hins vegar dugað. Þar sem snjór og klaki á það til að koma og fara yfir veturinn er best að vera með a.m.k. tvö skópör til skiptanna, eitt neglt og annað óneglt. Utanvegaskór með grófum sóla virka líka oft vel þegar undirlagið er pakkaður snjór.
Í viðbót við þetta þurfa hlauparar að huga að sýnileika í myrkrinu. Vera með endurskinsmerki og/eða ljós. Þetta er ekki síst mikilvægt á haustin áður en snjórinn fer að lýsa upp svartasta myrkrið.“
– Hver eru stærstu mistök byrjenda, hvort sem er að vetri eða sumri?
„Að fara of skarpt af stað og ætla sér of mikið eru klassísk byrjendamistök. Bæði líkami og hugur þarf aðlögun að því að hlaupa. Þegar byrjað er að hlaupa er best að hlaupa ekki oftar en annan til þriðja hvern dag. Byrja á stuttum vegalengdum og lengja smám saman. Einnig þarf að passa að æfingarnar séu ekki of einhæfar. Hlaupa ekki alltaf sama hringinn heldur hafa tilbreytingu í leiðarvali og hlaupa ekki alltaf jafn langt. Þetta er sérstaklega mikilvægt þegar farið er að lengja æfingarnar. Margir byrja á að hlaupa 4-5 km, lengja svo í 6-7 og síðan 7-8 km. En þá fer þetta að verða erfiðara og taka lengri tíma svo botninn dettur úr fólki. Það er betra að lengja aðeins sumar æfingarnar og svo er gott að hafa fjölbreytni og hlaupa stundum rólega en taka hraðabreytingar á öðrum æfingum. Allt þetta er hægt að fá leiðbeiningar með í hlaupahópunum og þar dettur fólk líka inn í félagsskap sem hjálpar til við að halda því við efnið.“