Morgunblaðið | 22.11.2022 | 12:25

Beint: Mat á loðnustofni með umhverfiserfðaefni?

Á loðnumiðunum út af Snæfellsnesi. mbl.is/RAX

Christophe Pampoulie, rannsóknastjóri hjá Hafrannsóknastofnun flytur erindið „Er hægt að nota umhverfis DNA til að meta útbreiðslu of stofnstærð loðnu?“ á ensku á málstofu í höfuðstöðvum Hafrannsóknastofnunar núna klukkan 12:30.

Mun Pampoulie bera saman „niðurstöður söfnunar á umhverfiserfðaefni (eDNA) samhliða hefðbundnum bergmálsmælingum að hausti við mat á stofnstærð. Vatnssýnum til greiningar á eDNA var safnað á mismunandi dýpi og stöðvum þannig að hægt væri að meta magn bæði lárétt, eftir lengdar- og breiddargráðum og lóðrétt eftir dýpi. Á nærri öllum stöðvum þar sem bergmálsmælingar gáfu til kynna loðnu var eDNA einnig greinanlegt. Lárétt dreifing á eDNA passaði fullkomlega við stofnmælingar sem gerðar voru 2019 og 2020 meðan að lóðrétt magnbundin greining var undir áhrifum hafstrauma,“ segir um erindið á vef Hafrannsóknastofnunar.

Þar segir að útbreiðslulíkön sýna fram á fylgni milli svokölluðu eDNA og þéttleika loðnu, seltu, hita og hraða sjávarstrauma. Þá verður innleiðing eDNA mælinga við veiðistýringu rædd í samhengi við niðurstöður verkefnisins.

„Loðna er mikilvæg tegund bæði fyrir veiðar og vistkerfi í Norður Atlantshafi. Fyrir tveimur áratugum urðu talsverðar breytingar á loðnustofninum í kringum Ísland. Yfir fæðutíma á haustin var fiskurinn yfirleitt fyrir norðan Ísland og á svæðinu í kringum Jan Mayen. Frá upphafi nýrrar aldar hafa aðal fæðuslóðirnar hinsvegar verið austur af Grænlandsgrunni, ásamt því að breytingar hafa orðið bæði á staðsetningu og tímasetningu hrygningar meðfram landgrunni Íslands, sem hefur haft bein áhrif á veiðar. Flækjustig og kostnaður við mat á stofnstærð hefur aukist talsvert samhliða þessum breytingum á farhegðun og útbreiðslu loðnu í kringum landið,“ segir á vef stofnunarinnar.