Morgunblaðið | 22.10.2024 | 12:36 | Uppfært 12:53

Loðnubrestur dregur verulega úr hagvexti

Hoffell SU skip Loðnuvinnslunnar. Það hagnast enginn á því að loðnuskipin verða bundin við bryggju í vetur. mbl.is/Gunnlaugur

Hvort loðnuvertíð verður í vetur eða ekki hefur veruleg áhrif á hagvöxt næsta árs og kemur fram í nýrri hagsjá Landsbankans að ein hófleg til meðalstór loðnuvertíð gæti aukið hagvöxt næsta árs umhálft til eitt prósentustig, en miðað við 2,3% hagvöxt er um að ræða 22 til 30% meiri hagvöxt verði loðnuvertíð.

Hafrannsóknastofnun tilkynnti 11. október síðastliðinn að á grundvelli bergmálsmælinga sem fram fóru í haust að stofnunin leggur til að engar loðnuveiðar verði stundaðar í vetur. Þó verður ráðgjöfin endurskoðuð ef niðurstöður vetrarmælingar í janúar gefur tilefni til.

Frétt af mbl.is

Engar loðnuveiðar verði leyfðar á fiskveiðiárinu

„Loðna er næstmikilvægasta fiskitegundin sem Ísland flytur út á eftir þorski og því getur loðnubrestur haft allnokkur áhrif á landsframleiðslu,“ segir í hagsjánni.

Bent er á að á „síðasta áratug hefur loðna nánast eingöngu verið veidd fyrstu þrjá mánuði hvers árs, en þá mánuði er loðnan hrognafull. Hrognin eru verðmætasti hluti loðnunnar og verðmæti aflans því hámarkað með því að veiða loðnuna á því tímabili. Hlutfall hrogna af heildarafla eykst því jafnan þegar aflinn er minni.“

Jafnframt er vakin athygli á því að magn loðnuhrogna hefur aukist stöðugt undanfarin þrjátíu ár þrátt fyrir að heildarafli loðnuveiðanna hefur dregist saman. Árið 2023 var heildarloðnuafli 326 þúsund tonn og þar af voru hrogn um 25 þúsund tonn. Árið 1994 var heildarloðnuafli 754 þúsund tonn en þar af voru hrognin aðeins fimm þúsund tonn.

„Í nýrri hagspá gerum við ekki ráð fyrir loðnuvertíð í upphafi næsta árs. Það má þó velta því upp hversu mikil áhrif það hefði ef loðna fyndist í veiðanlegu magni, til dæmis ef aflinn yrði hóflegur til meðalstór. Áhrifin af því á hagvöxt næsta árs gætu orðið töluverð, á bilinu 0,5 til 1 prósentustig. Í spánni gerum við ráð fyrir 2,3% hagvexti á næsta ári, en ef loðna finnst gæti hagvöxtur orðið á bilinu 2,8 til 3,3%, að öðru óbreyttu,“ segir í hagsjá Landsbanks,