Morgunblaðið | 11.3.2025 | 15:25

Söguleg tímamót íslenskra hafrannsókna

Þorsteinn Sigurðsson forstjóri Hafrannsóknastofnunar segir söknuð fylgja brotthvarfi Bjarna Sæmundssonar en að koma Þórunnar Þórðardóttur verði gríðarlega jákvætt framfaraskref fyrir íslenskar hafrannsóknir. Morgunblaðið/Arnþór Birkisson

Merkileg kaflaskil verða þegar nýtt hafrannsóknaskip verður tekið í gagnið, en meira en 20 ár eru síðan eining varð um að þörf væri á nýju skipi. Þorsteinn Sigurðsson forstjóri Hafrannsóknastofnunar segir fjölmarga starfsmenn stofnunarinnar hafa komið að hönnun Þórunnar Þórðardóttur og að starfsfólk hlakki til að taka í notkun þetta fullkomna fley sem muni skila aukinni nákvæmni og afköstum þjóðinni til heilla.

Fjallað var ítarlega um hið nýja hafrannsóknaskip í sérstöku blaði helgað skipinu sem dreift var með Morgunblaðinu síðastliðna helgi.

Frétt af mbl.is

Hagsæld sem grundvallast á rannsóknum

Aðspurður, segir Þorsteinn mikla eftirvæntingu ríkja meðal starfsmanna Hafrannsóknastofnunar eftir að taka hina nýju Þórunni Þórðardóttur í notkun.

„Já. Það er ótrúleg tilhlökkun sem maður skynjar. Bara þessa síðustu daga og vikur, ætli það hafi ekki verið um tíu sinnum á dag sem maður fer yfir stöðuna og hvenær megi vænta þess að skipið komi. Fólk hlakkar mikið til.“

Hann segir spennuna sérstaklega mikla því að fjölmargir starfsmenn stofnunarinnar komu að hönnun skipsins og eiga þannig beinan þátt í þessum miklu kaflaskilum í íslenskum hafrannsóknum, að til Íslands komi skip sem er nýsmíði, sérhannað fyrir rannsóknir á Íslandsmiðum, búið öllum helstu nýjungum sem vænta má af nútímalegu vísindafleyi. Fólk vilji eðlilega vita hverju vinna þeirra hafi skilað, að sögn Þorsteins, og sé því spennt að finna út hvort það skili árangri sem það hefur tekið þátt í að búa til.

Þórunn Þórðardóttir á siglingu. Ljósmynd/Armon

Komið að hverjum krók og kima

Aðdragandinn að nýju skipi var þó nokkuð langur, að sögn Þorsteins sem bendir á að umræðan um smíði nýs rannsóknaskips hafi farið af stað 2003 þegar unnið var að umfangsmiklum breytingum á Bjarna Sæmundssyni. Var þá gert ráð fyrir að breytingarnar myndu gera Bjarna nothæfan til nokkurra ára og að nýtt skip tæki við 2010. Óhætt er að segja að síðan hafi runnið mikið vatn til sjávar og margar ríkisstjórnir komið og farið.

Þó að teikningar hafi verið til af hugsanlegu nýju skipi hafi ekkert raunverulega gerst í endurnýjunarmálum fyrr en Alþingi samþykkir 2018 að veita fjármagn í verkefnið og gefa Hafrannsóknastofnun nýtt skip í stað Bjarna. „Þá kemst raunverulegur skriður á málið og fór hönnun á fullt og teikningar og útboðslýsingar voru undirritaðar í mars það ár. Það er fyrst þá sem okkur verður ljóst að þetta sé að raungerast.

Þetta er búið að vera ansi skemmtileg vegferð að sjá þetta verða til. Að það verður til rannsóknaskip eftir höfði okkar fólks. Það eru teymi vísindamanna, annarra starfsmanna Hafrannsóknastofnunar og sjómanna sem hafa komið að hverjum krók og kima í hverju rými og hverri rannsóknastofu um borð í nýrri Þórunni Þórðardóttur.“

Fullyrðir Þorsteinn að unnið hafi verið að því að hámarka nýtingargildi hvers einasta fermetra í rannsóknaskipinu.

Viðtalið við Þorstein má lesa í sérblaði um Þórunni Þórðardóttur HF eða á vefnum með því að smella hér.