Ein mesta gagn­rýni sem komið hef­ur fram á fisk­veiðistjórn­un­ar­kerfið er sala á kvóta eða framsal afla­heim­ilda. Oft bygg­ir sú gagn­rýni á því að fisk­ur­inn sé sam­eig­in­leg auðlind og því ætti ekki að vera hægt að selja kvóta. Stefán Þór­ar­ins­son sem kom mjög að ýms­um mál­um varðandi kvóta­kerfið þegar það var sett á var gest­ur Dag­mála Morg­un­blaðsins ný­verið og ræddi þar ýmis mál sjáv­ar­út­vegs­ins. Hvað seg­ir hann um framsal á kvóta?

„Það varð að vera. Öðru­vísi verður eng­in hagræðing. Öðru­vísi gefa menn ekki neitt eft­ir. Þú gast held­ur ekki bara tekið þetta af mönn­um. Þeir áttu lögrétt til þess sam­kvæmt þessu fyr­ir­komu­lagi að veiðireynsla þess­ara skipa gaf þeim ákveðinn rétt. Á veiðireynslu. Þeir eiga ekk­ert fisk­inn. Það á eng­inn fisk­inn. Þetta er al­heims­eign þessi fisk­ur.“

Nú hafa verið uppi kröf­ur um að  breyta stjórn­ar­skrá til að tryggja að fisk­ur­inn sé í sam­eig­in­legri eigu þjóðar­inn­ar.

Fisk­ur­inn sam­eign mann­kyns­ins

„Já. Ég held að það sé al­ger óþarfi. Við erum aðilar að Haf­rétt­ar­sátt­mála, Sam­einuðu þjóðanna. UN Law of the Sea sem samþykkt­ur var á Jamaica 1982. Þar var grund­völl­ur­inn sá að allt utan tólf mílna var sam­eign heims­ins. Líka landl­uktra ríkja. Þannig að það var ákveðið til þess að stuðla að skyn­sam­legri nýt­ingu þess­ara auðaæfa sem eru úti um all­an heim að búa til þessa 200 mílna efna­hagslög­sögu. Það eru mjög ströng skil­yrði um hvað þú mátt gera í þess­ari efna­hagslög­sögu,“ seg­ir Stefán. 

Ísland var fyrsta vest­ræna ríkið til að full­gilda Haf­rétt­ar­sátt­mál­ann. Það seg­ir í inn­gangi samn­ings­ins: „...svo og auðlind­ir þeirra, væru sam­eig­in­leg arf­leifð mann­kyns­ins og skyldu rann­sókn­ir á þeim og hag­nýt­ing þeirra fara fram til hags­bóta fyr­ir mann­kynið í heild án til­lits til land­fræðilegr­ar legu ríkja.“

Stefán bend­ir á að í staðinn fyr­ir að strand­rík­in hafi um­sjón með þess­um auðlind­um megi þau nýta auðlind­ir í sinni efna­hagslög­sögu en sam­kvæmt ströng­um skil­yrðum.

En ef við mynd­um ekki veiða þorsk. Bara hætta því allt í einu?

„Já. Þá mættu önn­ur ríki sem eru aðilar að þess­um samn­ingi banka á dyrn­ar og segja að á grund­velli þessa samn­ings vilj­um við fá að veiða. En við höf­um ennþá rétt­inn til að stýra þeim.“

En þau hefðu þá eitt­hvað til síns máls?

„Já. Þess vegna verðum við að nýta þetta.“ 

Dag­málaþátt­ur­inn með Stefáni Þór­ar­ins­syni er aðgengi­leg­ur fyr­ir áskrif­end­ur með því að smella á hlekk­inn hér að neðan.

Kvóta­kerfið var silf­urkúla sjáv­ar­út­vegs­ins

Tengd­ar frétt­ir

Dag­mál

Vanda­mál að þurfa áfengi til að slaka á

• „Ef þú vilt að þessi vef­ur heiti Smart­land þá heit­ir hann Smart­land“
• Á fylle­ríi í Kringl­unni um miðjan dag á virk­um degi
• „Þró­un­in er sann­ar­lega áhyggju­efni“
• Fjöl­menn­ing­ar­fræðing­ar vand­inn frek­ar en lausn­in

» Fleiri tengd­ar frétt­ir

• Blogga um frétt