Algjörlega í núinu

Brimbrettakappinn og ljósmyndarinn Erlendur Þór Magnússon ólst upp við að …
Brimbrettakappinn og ljósmyndarinn Erlendur Þór Magnússon ólst upp við að vera dreginn á fjöll allar helgar. Ljósmynd/Eggert Jóhannesson

 Það ætti því ekki að koma á óvart að hann hafi helgað sig fyrst snjó­brett­inu og síðar bretti á sjó með viðkomu á kaj­ak í straum­hörðum ám Íslands og Nepals. Hann hef­ur fengið birt­ar mynd­ir eft­ir sig í helstu blöðum brimbrettaíþrótt­ar­inn­ar og Marie Claire auk þess að hafa myndað fyr­ir Sam­sung og Vans. 

Er­lend­ur Þór Magnús­son gekk á Öræfa­jök­ul þegar hann var tólf ára gam­all og renndi sér niður á snjó­bretti. Þetta var árið 1995. Síðan þá hef­ur mik­ill snjór fallið í fjöll þar sem hann hef­ur rennt sér og enn meira vatn runnið til sjáv­ar þar sem hann leit­ar uppi öld­ur til að sinna mestu ástríðunni, brimbrett­inu.
Elli hefur farið oft til Nepal en árnar þar henta …
Elli hef­ur farið oft til Nepal en árn­ar þar henta vel til flúðasigl­inga. Ljós­mynd/​Er­lend­ur Þór Magnús­son

Elli, eins og hann er alltaf kallaður, er al­inn upp í Reykja­vík, nán­ar til­tekið í póst­núm­eri 104. Þrátt fyr­ir að vera borg­ar­barn var hann á fjöll­um í öll­um frí­um. „Mamma og pabbi eru búin að vera í björg­un­ar­sveit í meira en 40 ár. Þau voru bæði í und­an­för­um, sveit­um sem fara fyrst að leita. Þau hafa alltaf verið með úti­vist á heil­an­um,“ seg­ir hann um for­eldra sína, Magnús Dan Bárðar­son og Lindu Björns­dótt­ur.

„Þetta er allt þeim að kenna,“ grín­ast hann um úti­vist­ar­sækni sína. „Við vor­um dreg­in út um all­ar triss­ur hverja ein­ustu helgi og í öll­um frí­um, upp á há­lendi, á göngu­skíði, göngu­ferðir og að hjóla. Bara alls kon­ar úti­vist,“ seg­ir Elli sem finnst hann hepp­inn með upp­eldið.

„Við vor­um alltaf í tjöld­um eða ein­hverj­um fjalla­skál­um,“ seg­ir Elli sem á tvær syst­ur sem voru líka með í för, eina eldri og eina yngri.

Núna eru mun fleiri í úti­vist en þá var. „Þá voru miklu færri og það var ekki eins al­gengt að fólk væri með börn­in sín með,“ seg­ir hann en margt hef­ur breyst.

„Það sést á stöðum eins og Reykja­dal. Þegar ég var lít­ill var bara eng­inn þarna,“ seg­ir Elli og rifjar upp tjald­ferðir á þess­ar slóðir. „Líka á há­lend­inu, þó að það séu enn þá til staðir þar sem eru ekki marg­ir.“

Vet­ur­inn er tím­inn

Elli virðist kunna vel við sig á stöðum þar sem eru ekki marg­ir. Hann er í heim­ild­ar­mynd­inni Und­er an Arctic Sky, sem er nú kom­in inn á Net­flix. Mynd­in veit­ir góða inn­sýn í brimbretta­heim­inn, sem á hug hans all­an en hún seg­ir frá er­lend­um brimbretta­köpp­um sem fara að leita að öld­um á af­skekkt­um slóðum á Íslandi um há­vet­ur í fylgd með Ella og fé­lög­um.

„Vet­ur­inn er aðal­tím­inn fyr­ir okk­ur sem eru að sörfa hérna og líka mest hjá mér að gera. Þá er ég oft í ferðum með at­vinnu­mönn­um í sport­inu bæði hér heima og er­lend­is,“ seg­ir Elli og út­skýr­ir að versta veðrinu og dýpstu lægðunum fylgi stærstu öld­urn­ar. Á sumr­in er minna í gangi.

„Á vet­urna koma lægðirn­ar nán­ast stans­laust og þá þarf maður bara að sjá hvar þær koma og hvernig vind­ur­inn er og keyra út um allt,“ seg­ir hann en það þýðir ekki annað en að elta öld­urn­ar til að finna bestu aðstæðurn­ar fyr­ir brimbrettaiðkun­ina.

Í fyrr­nefndri mynd keyr­ir hóp­ur­inn um Vest­f­irði og Norður­land að elt­ast við rétt­ar aðstæður. Í þetta skiptið gekk allt upp á end­an­um þrátt eft­ir að hafa beðið af sér verstu lægð í ald­ar­fjórðung. „Við vit­um al­veg hvað við erum að gera. Ég er al­inn upp á fjöll­um,“ seg­ir Elli sem seg­ist fylgj­ast vel með veðri og færð. Það er samt öldu­spá­in sem hann fylg­ist með.

„Það eru til út­lensk­ar spár en þær eru ekk­ert voðal­ega ná­kvæm­ar á Íslandi en við höf­um Sigl­inga­stofn­un sem er búin að spá fyr­ir sjó­menn lengi og hún er góð, það er það sem við not­um, þess­ar ís­lensku síður,“ seg­ir Elli en nú er hægt að skoða þetta á síðu Vega­gerðar­inn­ar.

„Maður ligg­ur yfir þessu meira en Face­book!“

Elli seg­ist kíkja á hverj­um ein­asta degi á öldu­spá og veður­spá til að sjá hvað er í vænd­um.

Elli notar froskalappir og vatnshelt box um vélina þegar hann …
Elli not­ar froskalapp­ir og vatns­helt box um vél­ina þegar hann tek­ur mynd­ir en það er krefj­andi að vera í sjón­um með mynda­vél­ina. Mynd/​Chris Burkard

„Svo breyt­ist þetta oft mikið eins og við vit­um, spár stand­ast ekki eða breyt­ast dag­inn fyr­ir. Maður var kannski á leiðinni á Aust­ur­land en fer í staðinn á Norður­land,“ seg­ir Elli sem ferðast mikið með vini sín­um Heiðari Loga, en þeir tveir eru einu Íslend­ing­arn­ir sem ein­beita sér að brimbrettaiðkun ein­vörðungu. Elli er ljós­mynd­ari að mennt og þau verk­efni sem hann tek­ur að sér tengj­ast gjarn­an íþrótt­inni. „Þau eru ekki öll beint tengd sörfi en ég hef myndað fyr­ir út­vist­ar­merki, fata­merki tengd sörfi og þannig,“ seg­ir Elli, sem hef­ur t.d. myndað fyr­ir Vans og Sam­sung en til viðbót­ar hafa mynd­ir hans verið birt­ar í mörg­um af helstu tíma­rit­un­um í íþrótt­inni.

Aug­lýs­ing fyr­ir Pepsi Max

Brimbrettaiðnaður­inn er stór. „Það er verið að sörfa í allri Evr­ópu, Banda­ríkj­un­um og Ástr­al­íu. Ég las ein­hvers staðar að þetta væri stærri iðnaður en snjó­bretti og skíði til sam­ans,“ seg­ir hann en það að sörfa í köld­um sjó hef­ur vakið vax­andi at­hygli á síðustu fjór­um árum. „Við tók­um til dæm­is þátt í aug­lýs­ingu fyr­ir Pepsi Max,“ seg­ir hann en þetta var jóla­aug­lýs­ing fyr­ir Pepsi Max árið 2017 en í henni eru Elli og Heiðar Logi á brimbrett­um með LED-lýs­ingu.

Menn­ing­in í kring­um brimbretti er mun yngri á Íslandi en ann­ars staðar. „Það er búið að sörfa í Kali­forn­íu og Ástr­al­íu frá um 1960 og síðan þá hef­ur þetta bara stækkað. Svo fóru menn að fara út um all­an heim að leita að öldu með engu fólki, það er málið,“ seg­ir Elli en hann lærði að sörfa á Íslandi fyr­ir næst­um fimmtán árum og ferðaðist tengt því.

Elli kann að meta að vera í góðum tengslum við …
Elli kann að meta að vera í góðum tengsl­um við nátt­úr­una og vera mikið útivið. Mynd/​Rachel Jon­as

„Ég hef verið á Havaí, Kali­forn­íu, Nýja-Sjálandi, Fil­ipps­eyj­um og bara úti um allt,“ seg­ir hann og út­skýr­ir hversu ólíkt það er að sörfa þar eða hér. „Ef þú ert í Kali­forn­íu að sörfa eru 100-150 manns að berj­ast um hverja ein­ustu öldu. Það er bara raun­veru­leik­inn. Þess vegna fór maður til Fil­ipps­eyja og Havaí og svo kom maður heim og ég fékk ábyggi­lega fleiri öld­ur á Íslandi á ein­um góðum degi hér en á þrem­ur mánuðum úti,“ seg­ir hann og áttaði sig þá á því hversu gott það væri að stunda íþrótt­ina hér­lend­is.

„Í þess­um stærstu lönd­um er búið að finna all­ar öld­urn­ar; finna alla staðina. Þá fór fókus­inn að fær­ast norðar og gall­arn­ir þróuðust líka.“

Gall­arn­ir orðnir svo góðir

Þegar Elli byrjaði var hóp­ur í kring­um snjó­bretta­búðina Týnda hlekk­inn að stunda þetta. „Þá var þetta bara stundað á vor­in, sumr­in og haust­in því gall­arn­ir voru bara ekki nógu góðir. Núna hef­ur verið svo mik­il þróun í þessu að við get­um verið úti í sjó í janú­ar í 5-6 klukku­tíma og það er kald­ast að klæða sig í og úr. Það er lygi­legt hvað gall­arn­ir eru öfl­ug­ir,“ seg­ir hann en gall­arn­ir eru úr 6 mm þykku efni.

Það er töluvert heitara á Nýja-Sjálandi en hér.
Það er tölu­vert heit­ara á Nýja-Sjálandi en hér. Mynd/​Sól­veig Pét­urs­dótt­ir

Þannig að það er þessi þróun sem hef­ur ýtt und­ir sprengj­una sem hef­ur orðið í heim­in­um í brimbrettaiðkun í köld­um sjó,“ seg­ir Elli.

„Svo fylg­ir um­fjöll­un í sörf tíma­rit­un­um og öll­um miðlun­um í kring­um íþrótt­ina. Fyrst byrjuðu að koma hingað at­vinnu­menn á ár­un­um 2000-2005 og svo fylg­ir venju­lega fólkið á eft­ir,“ seg­ir hann.

Góður vin­ur hans, Ingólf­ur Ol­sen, er með fyr­ir­tækið Arctic Sur­fers, sem tek­ur á móti brimbretta­fólki og fer með það í ferðir hér­lend­is. Þar er Elli líka með skrif­stofu. „Hingað koma menn á miðjum aldri sem eru bún­ir að sörfa í ára­tugi en eru núna kannski for­stjór­ar í ein­hverj­um fyr­ir­tækj­um. Þeir vilja upp­lifa eitt­hvað nýtt. Það er líka það sem maður er hrædd­ur við því maður hef­ur það svo gott, get­ur sörfað einn eða með ein­um vini sín­um. Í kring­um Reykja­vík hef­ur maður séð þetta breyt­ast. Það koma fleiri ferðamenn og líka fleiri Íslend­ing­ar að sörfa,“ seg­ir hann en veðrið og aðstæður munu alltaf vera ákveðin sía svo það er ólík­legt að sjór­inn í kring­um Ísland fyll­ist af brimbretta­fólki.

„Þetta er ekki fyr­ir alla. Það er allt annað að vera bara í stutt­bux­um eða að troða sér í 6 mm galla. Sum­ir fíla þetta og aðrir ekki.“

Þarf maður ekki að vera svo­lítið harður af sér til að þola kuld­ann?

„Ég veit það ekki, þú hætt­ir bara að hugsa um þetta. Maður pæl­ir ekki í kuld­an­um, bara horf­ir á öld­urn­ar og ef það eru geðveik­ar öld­ur ertu ekki einu sinni að hugsa um hvað klukk­an er eða hvað þú heit­ir.“

Það er lík­legt að marga langi að koma hingað til lands eft­ir að hafa séð fyrr­nefnda heim­ild­ar­mynd þar sem hægt er að sjá norður­ljós­in spegl­ast í sjón­um við hlið tign­ar­legra fjalla. „Það gekk allt upp þarna, all­ar aðstæður voru til staðar fyr­ir mynda­tök­una. Það þarf fullt tungl, það þarf að vera snjór til þess að end­ur­spegla ljósið til þess að fá meiri birtu. Svo þurfa að vera öld­ur og svo þarf vind­ur­inn að vera af landi. Þannig að það eru mikl­ar breyt­ur í gangi. Þetta er svona svipað og að vinna í lottói!“

En er ekki magnað að taka mynd­ir þegar allt raðast svona upp?

„Ég er alltaf að berj­ast við þetta því ég sörfa svo mikið sjálf­ur, þá er erfitt að standa bara á landi og taka mynd­ir,“ seg­ir Elli en það er þá ákveðin fórn fyr­ir hann að vera á landi.

„En þegar maður er í ein­hverju verk­efni að mynda at­vinnus­örfara fær maður mikið útúr því.“

Elli kynnt­ist fyrst ljós­mynd­un í grunn­skóla, í ljós­mynda­áfanga í Lang­holts­skóla. „Ég held að það hafi kveikt áhug­ann,“ seg­ir Elli sem hellti sér samt ekki út í þetta strax. Fyrst kom mennta­skól­inn og snjó­brettaiðkun.

„Ég byrjaði á skíðum tveggja, þriggja ára en var á snjó­bretti frá því ég var níu ára. Ég prófaði snjó­bretti í Kerl­ing­ar­fjöll­um og lét for­eldra mína ekki í friði fyrr en þau keyptu bretti. Það voru 15-20 manns á snjó­brett­um á þess­um tíma,“ seg­ir hann en spreng­ing­in í íþrótt­inni kom síðar.

„Ég varð al­veg heltek­inn af þessu. Þegar ég var í mennta­skóla stakk ég af eitt ár, fór í Alp­ana,“ seg­ir Elli sem var við nám í Mennta­skól­an­um við Sund. Eldri fé­lag­ar hans voru þar við vetr­ar­dvöl. „En ég kom heim og kláraði skól­ann. Ég ferðaðist eft­ir það í svona átta ár en ég byrjaði að sörfa þegar ég var í kring­um átján ára gam­all.“

Haust í Nepal og Alp­ar eft­ir ára­mót

Lífs­stíll­inn var því ekki al­veg hefðbund­inn en í takt við árstíðirn­ar. Elli vann við flúðasigl­ing­ar í Hvítá á sumr­in.

„Fé­lag­ar mín­ir stofnuðu það sem heit­ir Artic Advent­ur­es í dag, reynd­ar bún­ir að selja, en það hét þá Arctic Raft­ing. Ég vann þar og bjó uppi á Drum­bodds­stöðum í fjóra til fimm mánuði. Eyddi eng­um pen­ing­um, og svo fór maður bara út. Ég var á kaj­ak sjálf­ur líka, svona straumkaj­ak. Við fór­um ábyggi­lega þris­var sinn­um til Nepals því þar eru svo lang­ar og stór­ar ár sem renna úr Himalaja­fjöll­un­um. Þannig að þetta var Nepal á haust­in og svo kom maður heim um jól­in og vann eitt­hvað og svo Alp­arn­ir eft­ir ára­mót. Við leigðum ein­hverja holu sjö sam­an og all­ir sváfu á gólf­inu í þrjá mánuði. Við vor­um bara að renna okk­ur. Við vild­um ekki vinna á meðan við vær­um þarna til að missa ekki af púðursnjó,“ seg­ir Elli.

Öldurnar kalla.
Öld­urn­ar kalla. Mynd/​Er­lend­ur Þór Magnús­son

„Ég var mikið í Chamon­ix sem er við Mont Blanc í Frakklandi. Og svo var ég líka í Aust­ur­ríki og stund­um leigðum við sendi­ferðabíl og fór­um út um allt, Sviss, Aust­ur­ríki, Ítal­ía, það er stutt á milli þarna, bara eft­ir því hvar var snjór. Svo sváf­um við bara í bíln­um. Fjalla­mennsk­an byrjaði í Chamon­ix og það er mik­il menn­ing í kring­um þetta þar. Það eru all­ir að gera eitt­hvað þarna, annaðhvort að klifra eða renna sér. Við vor­um mikið að renna okk­ur utan skíðasvæða,“ seg­ir hann en þeir tóku kláf upp í 2.800 metra hæð og renndu sér þar niður. Staðal­búnaður var ýlir, skófla og snjófljóðastöng og þá var nauðsyn­legt að fylgj­ast vel með snjóflóðasp­án­um.

Ísland betra fyr­ir sjó en snjó

Þegar Elli síðan kynnt­ist brimbrettaiðkun heillaði hún hann upp úr skón­um. Áður­nefnd­ur Ingó kom með brimbretti heim frá Frakklandi og þá varð ekki aft­ur snúið.

„Þá ein­hvern veg­inn tók það gjör­sam­lega yfir og hef­ur ekk­ert hætt síðan. Fyr­ir mér er Ísland miklu betra fyr­ir sörf en snjó­bretti sem hljóm­ar fá­rán­lega en við erum eyja í miðju Atlants­hafi sem fær mikið af öld­um,“ seg­ir Elli og út­skýr­ir að til sam­an­b­urðar sé Frakk­land bara með eina strand­línu þar sem hægt sé að fara á brimbretti og þá geti bara komið lægðir og öld­ur úr einni átt. „En við erum með mikið hafsvæði að það geta komið lægðir og öld­ur nán­ast úr öll­um átt­um.“

Það er töfrum líkast að vera á brimbretti undir norðurljósadansi.
Það er töfr­um lík­ast að vera á brimbretti und­ir norður­ljósa­dansi. Mynd/​Er­lend­ur Þór Magnús­son

Hann seg­ir að heil­mik­il og sér­stök menn­ing hafi skap­ast í kring­um brimbrettaiðkun.

„Það gilda allskon­ar siðaregl­ur. Ef þú ferð til dæm­is til Havaí þá ferð þú ekk­ert á hvaða stað sem er og ferð að sörfa, þú gæt­ir bara lent í vand­ræðum. Og þegar þú ert úti í sjó gilda ákveðnar óskrifaðar regl­ur um hver eigi öld­una og þannig. Ef þú ert þar sem margt fólk er þá er pirr­ings­stigið hærra.“

Í raun má segja að ákveðnir hóp­ar „eigi“ viss svæði og ekki dug­ar bara að bíða í sjón­um þangað til það kem­ur að þér. „Þeir sem búa þarna og sörfa hafa í raun for­gang, þetta er ekki al­veg sósíal­ískt kerfi. Þetta er meira svona sósíal-darw­in­ismi,“ seg­ir hann.

Lík­am­lega erfið íþrótt

Þetta er lík­am­lega erfið íþrótt. „Þegar ég byrjaði hafði ég kannski 30-40 mín­út­ur áður en hend­urn­ar voru orðnar að gúmmíi. Það þarf að hafa kraft til að ná öld­un­um. Þetta er í raun eins og að synda skriðsund með lóð í marga klukku­tíma, því ert í gall­an­um og með hanska. Ef þú ger­ir þetta reglu­lega og ert í þjálf­un get­urðu al­veg sörfað í sex klukku­tíma. Svo tek­urðu öldu og ef þetta er mjög góð alda þá ferðu langt með henni. Síðan þarftu að róa alla leiðina til baka. Þá þarftu að bíða eft­ir að rétta ald­an komi þannig að það er pása á milli.“

Lík­am­inn þarf mikla orku til að halda á sér hita við þessa iðju.

„Þegar það er rosa­lega kalt ertu líka að halda á þér hita. Ef þú sörfar í sex tíma þá brenn­irðu mörg­um kal­orí­um,“ seg­ir hann og brennsl­an er enn þá meiri ef frostið er fimm gráður. „Þá borðar maður mikið á eft­ir. Svo er þetta svo gam­an. Ef þú vær­ir í ein­hverri lík­ams­rækt­ar­stöð að lyfta vær­irðu löngu hætt­ur en maður hugs­ar, „bara eina í viðbót“. Þú ert kannski tvo klukku­tíma í viðbót, þangað til að það ligg­ur við að þú skríðir upp úr.“

Öld­urn­ar við Íslands­strend­ur eru þó mjög mis­jafn­ar. „Öld­urn­ar geta verið litl­ar og þægi­leg­ar á sand­strönd sem hent­ar öll­um yfir í öld­ur sem geta brotnað í grunnu vatni en eru þá að fara yfir sig og það er mik­ill kraft­ur í þeim.“

Hann seg­ir að maður læri á sjó­inn. „Oft mynd­ast straum­ar á ákveðnum stað, kannski tíma­bundið, en þegar maður er í góðu formi þá bara rær maður út úr þeim. Þegar þú ert mikið í sjón­um lær­irðu á hann, sér­stak­lega eins og þegar ég er að synda með mynda­vél­ina,“ seg­ir hann en það er erfiðara en að vera með brettið því það er í raun eins og stórt flot­holt. „Ég nota froskalapp­ir og vatns­helt box um vél­ina þegar ég tek mynd­ir. Þetta er krefj­andi, sér­stak­lega þegar öld­urn­ar eru stór­ar, upp á strauma því þú ert ekki ofan á vatn­inu held­ur ofan í því,“ seg­ir hann en ör­ygg­is­til­finn­ing­in kom með auk­inni reynslu.

Valdi Cornwall frek­ar en London

Aft­ur að ljós­mynd­un­inni en Elli byrjaði að taka ljós­mynd­ir í Nepal. „Þegar ég var í Nepal í annað sinn keypti ég mynda­vél á markaði og fór að taka mynd­ir til gam­ans. Svo á ein­hverj­um tíma­punkti fór ég að hugsað að þetta væri eitt­hvað sem ég gæti gert. Ég fór þá að vinna sem aðstoðarmaður hjá ljós­mynd­ara í aug­lýs­inga­stúd­íói hérna heima. Það var rosa­lega góður lær­dóm­ur. Eft­ir það fór ég til Bret­lands í BA-nám í ljós­mynd­un.“ Hann ætlaði að fara til London og var kom­inn inn í skóla í stór­borg­inni. Þá sagði ein­hver hon­um frá Cornwall og að þar væru öld­ur. „Ég fór þangað,“ seg­ir Elli sem sá aldrei eft­ir val­inu. Falmouth-lista­há­skól­inn stóð vel und­ir vænt­ing­um og meira en það og hann gat fengið út­rás fyr­ir brimbrettaþörf­ina um leið.

Að námi loknu var krepp­an skoll­in á og túrista­sprengj­an að byrja. Elli fékk nóg að gera við að mynda fyr­ir heimasíður fyr­ir­tækja í ferðaþjón­ustu eins og Arctic Advent­ur­es og ferðaðist í tengsl­um við þetta margoft til Græn­lands og fór á sjókaj­ak og hunda­sleða. Það bætt­ist bara við úti­vistar­ævin­týr­in.

„Svo var ég alltaf að taka mynd­ir af sörfi því ég hafði svo mik­inn áhuga á því. En það virkaði fjar­stætt að vera frá Íslandi og vera sörf­ljós­mynd­ari. En ég fylgd­ist vel með öll­um þess­um blöðum.“

Þá gripu netið og sam­fé­lags­miðlar inn í en Elli er nú með 35 þúsund fylgj­end­ur á In­sta­gram @ellit­hor og einnig er hægt að skoða verk hans á ellit­hor.com. Hann kynnt­ist ljós­mynd­ar­an­um Chris Burkard, sem mynd­ar mikið fyr­ir Sur­fer Magaz­ine, bibl­í­una í brans­an­um. „Hann kom oft til Íslands og ég fór síðan með hon­um til Fær­eyja með hópi af at­vinnu­brimbretta­mönn­um. Svo kynnt­ist ég fleir­um og fór að fá birt­ar mynd­ir í blöðum. Það vatt upp á sig og svo komu hliðar­verk­efni út frá því eins og fyr­ir Vans.“

Stutt­mynd­in bjó til tæki­færi

Elli hef­ur líka verið að gera stutt­mynd­ir og heim­ild­ar­mynd­ir en þau verk­efni komu í kjöl­far stutt­mynd­ar sem hann skrifaði og fram­leiddi. Mynd­in heit­ir The Accord og fjall­ar að sjálf­sögðu um brimbrettaiðkun á norður­hjara ver­ald­ar. Mynd­in var verðlaunuð á Ban­ff Mountain Film Festi­val. „Kvik­mynda­hátíðin er ein sú stærsta í þess­um úti­vist­ar­geira. Mynd­in var val­in til að fara á túr um heim­inn og var sýnd víða og við unn­um ein af þrem­ur stærstu verðlaun­um hátíðar­inn­ar. Einn í dóm­nefnd­inni vann fyr­ir Yeti og bað okk­ur um að koma með hug­mynd að mynd fyr­ir fyr­ir­tækið,“ seg­ir hann en Yeti er þekkt banda­rískt úti­vistar­fyr­ir­tæki, sem fram­leiðir m.a. vör­ur sem halda heitu eða köldu.

Grænland hentar vel til margs konar útivistar.
Græn­land hent­ar vel til margs kon­ar úti­vist­ar. Mynd/​Er­lend­ur Þór Magnús­son

Elli hafði verið á Græn­landi með Völu Árna­dótt­ur sem er flugu­veiðikona í verk­efni fyr­ir 66°Norður og datt í hug að stinga upp á henni sem viðfangs­efni mynd­ar­inn­ar. Úr varð heim­ild­ar­mynd sem kom út á mæðra­deg­in­um í Banda­ríkj­un­um í fyrra.

Til viðbót­ar hef­ur hann núna fengið birt­ar mynd­ir eft­ir sig í fjöl­mörg­um tíma­rit­um, allt frá stærstu brimbretta­tíma­rit­un­um yfir í tísku­blað eins og Marie Claire. Það hef­ur því gengið upp hjá hon­um að fylgja sinni sann­fær­ingu og köll­un. „Þetta er bransi sem er al­gjört hark og maður hef­ur oft velt því fyr­ir sér hvað maður er eig­in­lega að gera. Það er voða þægi­legt að fá laun í hverj­um mánuði þar sem skatt­ur­inn er bara tek­inn af fyr­ir þig og þú þarft ekki að spá í neitt svo­leiðis. Þetta eru hæðir og lægðir en smátt og smátt varð meira að gera hjá mér og það er alltaf þess virði að gera eitt­hvað sem maður hef­ur áhuga á. Ég er jafn spennt­ur að sitja heil­an dag fyr­ir fram­an tölv­una að vinna mynd­ir eins og að taka þær.“

Elli er með skrif­stofu úti á Granda og er vel við hæfi að hann horfi beint út á sjó þegar hann sit­ur við tölv­una. Hann seg­ir Reykja­vík henta vel til bú­setu fyr­ir brimbretta­fólk, ekki síst á sumr­in þegar sunn­an­lægðirn­ar mæta. „Ég sörfa mest hér í kring. En ef ég fer með öðrum að taka mynd­ir för­um við annað í leit að öld­um og áhuga­verðu lands­lagi. Þá fer maður bara tíu daga út á land og keyr­ir út um allt. Það er alltaf ein­hver akst­ur. Ég hef sagt það að miðað við tím­ann sem fer í akst­ur þá er ég eig­in­lega meiri at­vinnu­bíl­stjóri en at­vinnu­ljós­mynd­ari eða sörfari,“ seg­ir hann og hlær.

„Stund­um keyr­irðu í átta tíma eft­ir ein­hverri spá og svo bara breyt­ist hún og þá ferðu kannski eitt­hvað annað og keyr­ir í aðra sjö tíma.“

Leit­in að nýj­um stöðum

Það er samt þessi leit að nýj­um stöðum til að fara á brimbretti á sem dríf­ur allt áfram, staði með fal­leg­um öld­um.

„Skemmti­leg­ast er að rann­saka og finna eitt­hvað nýtt. Við erum búin að finna marga nýja staði síðustu fimmtán ár og það eru al­gjör for­rétt­indi; eitt­hvað sem sörfara ann­ars staðar dreym­ir um. Þetta er eins og að vera á Havaí í kring­um 1960. Þetta er sér­stak­ur tími. Það er frá­bært að vera hluti af þess­ari fyrstu kyn­slóð hérna.“

Það eru ekki marg­ir sem stunda brimbretti hér á landi. „Það eru um 15-20 manns sem gera þetta allt árið af full­um krafti. Svo eru kannski um 30 í viðbót sem eiga bretti og fara eitt­hvað á sumr­in. All­ir þekkj­ast sem eru í þessu, þetta er allskon­ar fólk, tölv­un­ar­fræðing­ar, lyfja­fræðing­ar og sjó­menn.“

Fleiri eru nú í sjón­um í kring­um Reykja­vík en áður. „Á stöðum þar sem maður var einn og það voru marg­ir ef það voru sex geta verið þar kannski 15-20 manns núna. Þetta er pínu sjálfs­elskt sport. Þú vilt sörfa einn og fá sem flest­ar öld­ur og þegar ég set mynd­ir inn á sam­fé­lags­miðla set ég aldrei staðar­nöfn. Mér finnst líka part­ur af því að ef þú kem­ur hingað, þá er skemmti­legra að finna út úr hlut­un­um sjálf­ur. Það sem er svo eft­ir­sókn­ar­vert við að sörfa hér er að það er enn þá æv­in­týri. Fyr­ir mér er sörfið 50% og 50% er ferðalagið í kring­um þetta, fé­lags­skap­ur­inn og það að leita; stund­um keyr­irðu í átta tíma og verður fyr­ir von­brigðum en þegar það heppn­ast þá er það magnað,“ seg­ir Elli en hann og fé­lag­ar hans benda er­lend­um gest­um á þetta sama, að setja alls ekki korta­merk­ingu á mynd­irn­ar.

„Þetta er annað sport hér held­ur en í Biar­ritz í Frakklandi þar sem þú keyr­ir á bíla­stæði þar sem er fullt af fólki og sturt­an til­bú­in. Hérna ertu úti í nátt­úr­unni, þú ert úti í sjó og það kem­ur hríð, allt í einu stytt­ir upp og þá sérðu seli og regn­boga. Það er eitt­hvað við það að fara út í sjó, það er eins og það hreinsi þig, þér líður miklu bet­ur þegar þú kem­ur upp úr. Þú þarft að vera al­veg í nú­inu því það eru eng­ar tvær öld­ur eins. Þú hef­ur ekki tíma til að hugsa allt sem þú ert að pæla í. Ég hef verið í allskon­ar sporti og ein­hvern veg­inn aldrei fundið neitt eins og þetta. Þetta er gjör­sam­lega ávana­bind­andi en líka rosa­lega gef­andi.“

Elli er líka síma­laus þegar hann sörfar og nýt­ur tím­ans í tengsl­um við nátt­úr­una, fjarri sam­fé­lags­miðlum, sem hjálp­ar nú­vit­und­inni.

Fer á bretti með dótt­ur­inni

Elli á eina dótt­ur, hún er sjö ára og heit­ir Unn­ur Ýja. „Hún var þriggja ára með mér á svona „boogie bo­ard“ á Havaí. Um leið og hún var orðin nógu stór til að passa í galla hef­ur hún sörfað á sumr­in hérna með mér og hef­ur rosa gam­an af því,“ seg­ir Elli sem elur dótt­ur sína upp í sömu úti­vist­ar­hefð og hann sjálf­ur ólst upp við.

„Part­ur af því finnst mér að vera í tengsl­um við nátt­úr­una og að vera úti, það hafa all­ir gott af því. Við för­um á snjó­bretti og í tjald­ferðalög.“

Hvað er síðan næst á dag­skrá?

„Það er alltaf eitt­hvað í gangi. Red Bull er að gera heim­ild­arþætti um ljós­mynd­ara sem heita Chasing the Shot. Ég er að gera einn þátt með þeim, þetta snýst um að ná ákveðnum öld­um, stór­um öld­um sem hafa ekki verið myndaðar áður. Síðan er ég alltaf að vinna í mín­um eig­in verk­efn­um og líka aug­lýs­inga­verk­efn­um. Mörg fyr­ir­tæki eru far­in að gera lít­il heim­ild­ar­mynda­verk­efni í stað sjón­varps­aug­lýs­inga. Í haust gerði ég til mynd í sam­vinnu við Sur­fer Magaz­ine og Sei­ko-úra­fyr­ir­tækið sem var dreift víða.“

Sú spurn­ing vakn­ar hvernig hann haldi sér í formi fyr­ir svona lík­am­lega erfiða íþrótt. „Ég held að ég hafi komið inn á lík­ams­rækt­ar­stöð tvisvar á æv­inni. En ég spilaði fót­bolta í tíu ár og hef alltaf hreyft mig mikið. Ég sörfa mikið til að halda mér í formi og svo þegar það eru mikl­ar ann­ir vegna mynda­verk­efna koma kannski tveir mánuðir sem ég næ ekki að fara og þá er mann farið að klæja í putt­ana. Ég er að reyna að gera meiri jógaæf­ing­ar og kom­ast inn í þann heim svo maður verði ekki stirður og geti sörfað þangað til maður verður gam­all. Maður sér gauka sem sörfa 75 ára gaml­ir og gera jógaæf­ing­ar á hverj­um degi. Maður verður að reyna að halda lík­am­an­um ung­um.“

Þessi grein birt­ist
í Morg­un­blaðinu
Áskrif­end­ur:
Þessi grein birt­ist
í Morg­un­blaðinu
Áskrif­end­ur:
Fleira áhugavert
Fleira áhugavert