Frétt­ir af and­láti rapp­ar­ans MF Doom hafa hrist upp í hip-hoph­eim­um enda var Doom ein­ung­is 49 ára gam­all og hafði á und­an­förn­um ára­tug­um skapað sér sess sem einn hæfi­leika­rík­asti rímna­smiður sem fram hef­ur komið þar sem gjarn­an er talað um ljóðræna nálg­un Doom á rappið. Sjálf­ur leit hann á texta­gerðina sem einskon­ar sagna­bálk þar sem fjöl­marg­ar per­són­ur komu við sögu. Með ólík­um per­són­um komu ólík­ir mögu­leik­ar í frá­sögn­ina. 

MF Doom hét réttu nafni Daniel Dumile og var fædd­ur í London en flutti snemma til New York með for­eldr­um sín­um sem voru afr­ísk. Móðir hans var frá Trini­dad og faðir hans frá Zimba­bwe. Fer­ill­inn hófst und­ir lok ní­unda ára­tug­ar­ins og síðasta skráða út­gáfa hans á Spotify er lag sem hann gerði ásamt kanadísku djass/​hip-hop sveit­inni BADBA­DNOT­GOOD fyr­ir tölvu­leik­inn Grand Theft Auto og kom út und­ir lok síðasta árs. Af­köst­in hjá hon­um voru hvað mest á fyrri ára­tug ald­ar­inn­ar þó vissu­lega sé mikið kjöt á bein­un­um bæði fyr­ir og eft­ir það.

Fyrstu skref­in í tón­list­ar­geir­an­um steig Dumile með rapp-þríeyk­inu KMD þar sem bróðir hans sem kallaði sig Su­broc var einnig meðlim­ur. Sveit­in gaf út und­ir merkj­um Elektra út­gáf­unn­ar en skömmu fyr­ir út­gáfu Black Bast­ards, annarr­ar skífu sveit­ar­inn­ar, árið 1993 lést Su­broc þegar hann varð fyr­ir bíl. Bræðurn­ir höfðu deilt hlut­verk­um í upp­töku­stjórn, hljóðsmöl­un og fram­leiðslu ásamt því að rappa og semja texta. Samn­ingi sveit­ar­inn­ar við Elektra var sagt upp ein­ung­is viku síðar og hætt var við út­gáf­una. Strák­arn­ir í jakka­föt­un­um voru ekki að láta til­finn­ing­ar flækja hlut­ina fyr­ir sér. En op­in­ber­lega ástæðan hef­ur gjarn­an verið gef­in upp sem eld­fimt um­slag plöt­unn­ar þar sem Sam­bók­arakt­er hang­ir í gálga. Dumile hef­ur út­skýr­ir hug­mynd­ina á bak við um­slagið í ráðstefnu­spjalli sem er að finna í grein­inni. Í grunn­inn var hugs­un­in sú að þarna væru það rasísk viðhorf sem dingluðu í gálg­an­um. KMD var veru­lega flott band sem fólk ætti hik­laust að kynna sér. 

Dumile hélt áfram að rækta list­ina þrátt fyr­ir áfallið og kom t.a.m. reglu­lega fram á klúbba­kvöld­um í New York þar sem hann fór að þreifa sig áfram með að hylja and­lit sitt á sviði. Þær þreif­ing­ar skiluðu sér í hliðarsjálf­inu MF Doom sem á ræt­ur sín­ar í Mar­vel-per­són­unni Dr. Doom en framb­urður­inn á Dumile er einnig svipaður, Doomile. Þetta virðist hafa opnað ýms­ar dyr í sköp­un­inni því nú fóru hlut­ir að ger­ast og tölu­vert er til af gæðatónlist sem hann fram­leiddi í kring­um alda­mót­in. Plat­an Operati­on: Dooms­day frá ár­inu 1999 vakti verðskuldaða at­hygli og nú var fer­ill­inn far­inn að hreyf­ast í rétta átt. Til­vís­an­ir Doom í vís­inda­skáld­skap og hljóðsmöl­un frá gull­ald­ar­tíma­bili banda­rísks sjón­varps, yf­ir­bragð tón­list­ar­inn­ar og silkimjúk­ur hljóm­ur­inn skapaði hon­um sér­stöðu.

En snilli­gáf­an lá ávallt í rímnaflæði Dumi­les, stíll­inn, orðavalið og mynd­málið sem hann kall­ar fram í text­an­um tón­ar full­komn­lega við fjöl­breytt lit­róf tón­list­ar­inn­ar í bak­grunni. Þar ægir sam­an per­són­um og á ferl­in­um urðu þær fjöl­marg­ar. Zev Love X, King Geedorah, King Ghi­dra, Vikt­or Vaug­hn, Metal Fin­gers, Doom og Metal Face bjuggu til ein­hvers­kon­ar súr­realísk­an hip-hop smurðan sagna­bálk í bundnu máli. Al­veg magnað dæmi. 

Í áhuga­verðu spjalli sem er að finna í spil­ar­an­um hér að ofan fer Doom yfir grím­una og ástæðurn­ar fyr­ir notk­un­inni:

„Að mínu viti var þetta á þeim tíma sem hlut­irn­ir fóru að snú­ast meira um út­lit fem­ur enn hljóm­inn og inni­haldið. Þegar ég var að byrja vissi maður ekk­ert hvernig rapp­ar­ar litu út fyrr en maður sá þá koma fram. Áður en mynd­bönd­in komu til sög­unn­ar og þá sner­ist allt um hljóm­inn á plöt­unni og hæfi­leik­ana. Eft­ir því sem hip-hopið varð meiri gróðamaskína fékk út­litið meira vægi í sölu á vör­unni. Ég vildi nálg­ast þetta þannig að út­litið væri auka­atriði, upp­reisn gegn út­litsvæðingu hip-hops­ins.“

Ferskt sjón­ar­horn í geira þar sem áhersl­ur á efn­is­hyggju, út­lits­dýrk­un, frægðardýrk­un, met­ing­ur og mont hef­ur riðið röft­um í gegn um tíðina. Svo­kallað glam-hop.     

Sam­starf Doom og takta­sénís­ins Madlib á plöt­unni Madvillainy frá ár­inu 2004 markaði þátta­skil sem kom ferl­in­um al­menni­lega á flug og er al­mennt talið vera meist­ara­verkið á ferl­in­um. Mögnuð plata sem renn­ur í gegn í ómót­stæðilegu flæði enda hafa þeir fé­lag­ar lýst nálg­un­inni sem slíku. Flæði þar sem lítið var rætt um hvernig hlut­irn­ir ættu að vera eða hverju ætti að ná fram. Pitch­fork gerðu heil­mikla um­föll­un um plöt­una á tíu ára af­mæli henn­ar.

Lítið hef­ur komið fram um dánar­or­sök en þó virðist sem Dumile hafi lát­ist 31. októ­ber þó tíðind­in hafi ekki verið gerð op­in­ber fyrr en Jasmine Dumile, eig­in­kona hans, til­kynnti um and­látið á gaml­árs­dag. Dumile fjöl­skyld­an hef­ur mátt ganga í gegn­um ým­is­legt því í des­em­ber 2017 lést King Malachi Ezekiel Dumile fjór­tán ára gam­all son­ur Doom en það hef­ur lítið verið sagt frá því nán­ar enda hafði Dumile greini­lega lít­inn áhuga á sviðsljós­inu.  Eins og vani er við and­lát lista­manna sem haf náð að snerta svo mikið af fólki hafa sam­fé­lags­miðlar verið yf­ir­full­ir af mynd­um, grein­um, tíst­um og minn­ing­ar­orða um Dumile og hér fyr­ir neðan má sjá brot af því og upp­töku af tón­leik­um þar sem okk­ar maður er í ess­inu sínu.

Tengd­ar frétt­ir

Talandi um tónlist!

Þurfti að bæta við sæt­um vegna mik­ill­ar aðsókn­ar

• „Það var mjög gam­an að kynna tón­list­ina mína fyr­ir Frökk­um“
• GDRN hit­ar upp fyr­ir Sisters Sled­ge
• Vin­sæl­asta ball­band Íslands­sög­unn­ar stíg­ur á svið
• MTV-sjón­varps­stöðin elsk­ar Lauf­eyju

» Fleiri tengd­ar frétt­ir

• Blogga um frétt