Dagskrá Alþjóðlegrar bókmenntahátíðar í Reykjavík tekur í ár mið af breyttri heimsmynd. Einn dagskrárliðurinn verður tileinkaður höfundi sem sótti hátíðina heim fyrir tveimur árum en hefur nú verið fangelsaður í Alsír vegna skoðana sem samræmast ekki stefnu stjórnvalda þar.
Hátíðin verður haldin dagana 23.-27. apríl og fer að mestu fram í Norræna húsinu og Iðnó. Viðburðirnir eru ókeypis og opnir öllum.
Fjörutíu ár eru liðin frá því Bókmenntahátíð var haldin í fyrsta sinn en eina menningarhátíðin sem er eldri er Listahátíð í Reykjavík.
„Við erum hæfilega íhaldssöm og það eru þeir sem koma á hátíðina líka. Það er gott að hafa hlutina í nokkuð föstum skorðum. En við höfum líka kynnt inn nýjungar. Einu sinni var meira lagt upp úr upplestri en tímarnir breytast. Ef þú vilt hlusta á bók þá nærðu þér í hljóðbók. Núna er meiri áhugi fyrir því að heyra um sýn höfundanna,“ segir Stella Soffía Jóhannesdóttir, framkvæmdastjóri hátíðarinnar.
Margir erlendir rithöfundar eru að hennar sögn áhugasamir um að sækja Ísland heim og það komi hátíðinni vel. Þá hafi persónulegt andrúmsloftið sem einkenni hana gefist vel. „Höfundar tala mjög um hvað þeir fái að vera nálægt lesendum sínum og lesendur hafa getað sest niður með höfundunum og spjallað.“
Í því samhengi nefnir hún að Nóbelsverðlaunahafi síðasta árs, Han Kang, hafi fyrir nokkrum árum setið og spjallað við fólk á hátíðinni eins og ekkert væri sjálfsagðara. „Það var æðislegt.“
Einn af dagskrárliðum hátíðarinnar er kallaður „Fjarstaddi höfundurinn“ og er hann skipulagður í samstarfi við alþjóðleg samtök rithöfunda, PEN. „Málfrelsi og prentfrelsi er ein af meginstoðum hátíðarinnar og við ætlum að endurvekja þetta prógramm sem hefur legið í dvala. Einn af stofnendum hátíðarinnar, Thor Vilhjálmsson, hefði orðið hundrað ára í ár og við héldum þetta alltaf í minningu hans,“ segir Stella.
Að þessu sinni verður viðburðurinn tileinkaður rithöfundinum Boualem Sansal frá Alsír, sem var gestur hátíðarinnar fyrir tveimur árum.
„Hann er alveg yndislegur maður en hann er ekki vel liðinn af stjórnvöldum í Alsír og nú hafa þeir handtekið hann fyrir þær sakir að vera ósammála stjórnvöldum. Á tímabili vissi enginn hvar hann var en hann hefur nú verið dæmdur í fimm ára fangelsi. Hann er með krabbamein, en fær ekki meðferð. Allt í einu er þetta orðið svo nálægt okkur. Hann gat ferðast hingað fyrir tveimur árum en svo gerist þetta.“
Ítarlegt viðtal við Stellu Soffíu má finna á menningarsíðum blaðsins, fimmtudaginn 10. apríl.