„Okkur finnst víða reimt“

Liðið en ekki farið

Þið segið að „vof­ur pólsku Detroit“ gangi aft­ur á þess­ari fyrstu plötu ykk­ar. Hvað er átt við með því?

„Sum­arið 2022 var okk­ur boðið til dval­ar í borg­inni Lótz í Póllandi. Þetta er mik­il tex­tíliðnaðar­borg og okk­ur var boðið að vinna þarna í fyrr­ver­andi bóm­ull­ar­verk­smiðju. Það er hell­ing­ur af þeim en þess­ari hef­ur verið breytt í list­sköp­un­ar- og flutn­ings­rými. Við unn­um þar,“ svar­ar Atli og bæt­ir við að nóg sé um slík rými í borg­inni og stór hluti þeirra í niðurníðslu. Önnur hafi verið end­ur­reist í þess­ari borg sem lengi vel hafi verið önn­ur stærsta borg­in í Póllandi. Í dag sé hún ekki svip­ur hjá sjón og mikið um risa­stór­ar og tóm­ar bygg­ing­ar.

Atli seg­ir þetta um­hverfi hafa litað and­rúms­loftið á plöt­unni, haft mik­il áhrif á hana og veitt þeim inn­blást­ur. Þeir fé­lag­ar hafi líka safnað hljóðupp­tök­um af enduróm­in­um í þess­um bygg­ing­um og þess­um miklu rým­um. „Þetta á sér enn lengri sögu því við höf­um verið svo­lítið upp­tekn­ir af því sem er liðið en samt ekki farið, hvort sem það eru hug­mynd­ir eða ein­hver arki­tekt­úr. Okk­ur finnst víða reimt og vilj­um sækja það,“ seg­ir Atli.

Þið kallið ykk­ur „sjónsveit“, hvers kon­ar sveit er það?

„Prój­ektið varð til þegar við ákváðum að koma fyrst fram und­ir þessu nafni, að nota það fyr­ir verk­efnið sjálft en ekki bara út­gáf­una. Það var í Mengi og við vor­um að gera til­raun­ir með það sem við kölluðum „sjón­leika“,“ seg­ir Atli en á slík­um leik­um eru hljóð og mynd jafn­mik­il­væg. „Það er ekki þannig að hljóðið sé í þjón­ustu við mynd­ina eða öf­ugt held­ur er þetta í raun­inni eitt samþætt verk og flutn­ing­ur. Þarna mótuðum við alls kon­ar aðferðir sem við síðan byggðum á þegar við fór­um til Lótz. Upp­haf­lega ætluðum við ekki einu sinni að gefa fólki kost á að heyra þessa tónlist án þess að sjá sjón­rás­ina með. En ein­hvern veg­inn, hægt og ró­lega, fór hún að öðlast nægi­lega sjálf­stætt líf til að okk­ur þætti vit í því. En við höf­um aldrei komið fram án þess að vera með ít­ar­lega vörp­un sem fylg­ir og höf­um gert til­raun­ir með tvö­fald­ar varp­an­ir, gert galle­rí­sýn­ing­ar líka út frá þessu þannig að sjón­ræni þátt­ur­inn er ekki síður mik­il­væg­ur en sá hljóðræni.“

Tvö­föld merk­ing

Atli er spurður að því hvort nafn dú­etts­ins, Un­fi­led, sé lýs­andi fyr­ir list­sköp­un­ina, þ.e. að hún sé óflokkuð. „Við fé­lag­arn­ir stofnuðum fyrst pínu­litla út­gáfu sem við gáf­um þetta nafn og hug­mynd­in var þá að það sem kæmi þar út væri kannski ill­flokk­an­legt, get­um við sagt. En „un­fi­led“ á líka við eitt­hvað sem er ekki búið að pússa, það er þessi tvö­falda merk­ing í gangi,“ svar­ar Atli.

„Ég gaf út plötu í nafni þess­ar­ar út­gáfu og það eru held ég sjö ár síðan. Svo gerði Guðmund­ur líka plötu und­ir sínu nafni, Good Moon Deer, og hann hafði áður gert plöt­ur und­ir því nafni. Þegar við fór­um að taka hönd­um sam­an í þess­um út­gáfu-bis­ness fór­um við líka að gera list sam­an og það varð upp­hafið að þessu verk­efni. Eins og er er eng­inn að gefa út hjá þess­ari út­gáfu nema bara hljóm­sveit­in Un­fi­led og okk­ar stöku verk­efni,“ seg­ir Atli.

Un­fi­led hef­ur bæði haldið stand­andi og sitj­andi tón­leika, þ.e. fólk hef­ur ým­ist setið eða staðið og í Póllandi kom dú­ett­inn fram á útisviði með hálf­gegn­sætt tjald milli sín og áhorf­enda. „Við reyn­um alltaf að leika okk­ur eitt­hvað með það. Við höf­um verið með tvö­falda vörp­un, eina á bak við okk­ur og eina á gólf­inu fyr­ir fram­an okk­ur þannig að við erum að reyna að teygja á því og mun­um pottþétt gera áfram,“ seg­ir Atli.

Leik­ur á mörk­um

Fyrstu „sjón­leik­ar“ ykk­ar fóru fram í Mengi árin 2019 og 2020 auk þess sem þið hélduð mynd­list­ar­sýn­ingu í Ásmund­ar­sal árið 2020. Þessi list ykk­ar hent­ar jafnt mynd­list­ar- og tón­leika­rým­um, ekki satt?

„Jú, al­gjör­lega, og okk­ur finnst gam­an að leika okk­ur á þess­um mörk­um,“ svar­ar Atli. Það sem í upp­hafi hafi mátt kalla hljóm­sveit hafi skömmu síðar staðið að gjörn­ingi sem kalla mætti mynd­list­ar­sýn­ingu. „Það seg­ir eitt­hvað um for­gangs­röðun­ina hjá okk­ur,“ seg­ir Atli. Þeim fé­lög­um þyki gam­an að leika sér á þess­um mörk­um og sjón­rás­in sem fylgi hinu hljóðræna sé býsna ágeng. „Það er ekki auðvelt að kúpla sig út, þetta er alltumlykj­andi og frek­ar mikið að taka inn,“ út­skýr­ir Atli.

Finnst þér vanta meira af svona list á Íslandi?

„Já, al­veg klár­lega því þetta er mjög vax­andi og sér­stak­lega í öllu sem hef­ur með raf­tónlist að gera. Það eru heilu hátíðirn­ar er­lend­is, virt­ar og stór­ar, þar sem þetta er al­farið fókus­inn,“ seg­ir Atli. Slík­ar sjón­leika­hátíðir hafi vantað hér á landi og hægt væri að nýta kvik­mynda­hús eða ein­hver óhefðbund­in rými und­ir þær.