Snorri Más­son, fjöl­miðlamaður og hlaðvarps­stjórn­andi, eignaðist son­inn Má með unn­ustu sinni, Nadine Guðrúnu Yag­hi, for­stöðumanni hjá Play, í sum­ar. Fyr­ir átti Nadine son­inn Theo­dór úr fyrra sam­bandi. Fjöl­skyld­an dvel­ur nú í Ham­borg í Þýskalandi þar sem Snorri sinn­ir föður hlut­verk inu ásamt því að starfa tíma bundið hjá norðurþýska út­varp inu, NDR. Þar sinn­ir hann um­fjöll­un sem varðar Ísland eða Norður­lönd með ýms­um hætti.

„Það er frá­bært að fram­lengja sum­arið með því að koma á meg­in­landið og það er gleðiefni að það hef­ur gengið fram­ar von­um að skrölta af stað í þýsk­unni, en hana lærði ég líka þegar ég var í skipti­námi í Berlín í há­skól­an­um,“ seg­ir Snorri og seg­ir það langþráðan draum að kynn­ast blaðamennsk­unni í sjálfri fjöl­miðlahöfuðborg­inni Ham­borg.

Lífið hef­ur að sögn Snorra breyst tölu­vert eft­ir að frumb­urður­inn kom í heim­inn. „Ég var auðvitað kom­inn í stjúp­föður­hlut­verkið með til­heyr­andi fjöri fyr­ir fæðingu Más en því verður ekki neitað að með þeirri fæðingu bæt­ist ný vídd við þetta allt sam­an. Svona smá­börn eru líka svo af­skap­lega bjarg­ar­laus í byrj­un. Ég held að eng­in dýra­teg­und fæðist eins lítið þroskuð og maður­inn. Ég las í upp­eld­is­bók hérna í Þýskalandi, þú sérð hvað ég er metnaðarfull­ur, að ef allt væri með felldu væru börn­in geymd í móðurkviði í að minnsta kosti þrjá mánuði í viðbót. En mann­eskj­an hef­ur víst ekki þró­ast al­veg sam­kvæmt eðli­leg­um lög­mál­um. Mér skilst að manns­höfuð sé of­vaxið og þar með of stórt fyr­ir fæðing­ar­veg­inn, þannig að það þarf að drífa þetta út áður en það er um sein­an. Kannski er þetta reynd­ar upp­lýs­inga­óreiða en þá bara díl­ar Morg­un­blaðið við Fjöl­miðlanefnd. Manns­höfuðið er að minnsta kosti nokkuð þungt – en samt skul­um við standa upp­rétt­ir, eins og skáldið seg­ir, og þetta brýni ég fyr­ir syni mín­um. Ég er núna í stíf­um æf­ing­um með Má að fá hann til að lyfta hausn­um á mag­an­um. Mér finnst það ekki ganga al­veg nógu hratt og hann kvart­ar nokkuð.“

YouTu­be bannað í Vest­ur­bæn­um

Ljúf­ustu stund­ir fjöl­skyld­unn­ar seg­ir Snorri að séu í rúm­inu á morgn­ana þegar þau Nadine eru með bæði börn­in hjá sér og ekk­ert hang­andi yfir sér.

„Það er fimm ára mun­ur á strák­un­um en það breyt­ir því ekki að þeir tala þegar tölu­vert sam­an. Töfr­arn­ir í þessu eru að fylgj­ast með börn­un­um læra eitt­hvað nýtt og maður hugs­ar: Hvernig gerðist þetta og hvaðan kom þessi færni skyndi­lega? Eins og Már sem var að æpa á ljósakrónu í gær. Hver kenndi þér að æpa á ljósakrónu? Og að æpa yf­ir­leitt? Jú, ég reyni ým­is­legt en það ræður varla úr­slit­um. Það er eitt­hvað stærra og mik­il­feng­legra að verki, það er eins og menn hafi inn­byggðan vilja til bæt­inga. Þetta ger­ist sjálf­krafa. Börn­in verða sín­ar eig­in sjálf­stæðu ein­ing­ar í ver­öld­inni og bara keyra sitt pró­gramm. Hægt og ró­lega verður maður bara stuðnings­maður og vernd­ari í stað þess að vera hinn al­vitri guðlegi faðir, þótt það sé auðvitað góður tit­ill. Maður á bara að hjálpa strák­un­um að gera það sem þeir vilja. Í þessu sam­hengi fer maður líka að hugsa, vá, hvað for­eldr­ar mín­ir gengu í gegn­um margt til að koma okk­ur til manns. Við vor­um þrír bræður og slóg­umst tölu­vert. Í seinni tíð hef­ur mér verið sagt að fólk hafi kviðið því þegar það frétt­ist að við vær­um á leiðinni all­ir. Takk, mamma og pabbi, seg­ir maður bara. Og all­ir hinir sem hjálpuðu manni að al­ast upp. Nú þyrfti ég að huga að því að reyna að tryggja að traust fólk í þorp­inu standi með börn­un­um mín­um, af því að eft­ir því sem maður verður eldri sér maður hvað það skipt­ir sköp­um fyr­ir fólk að eiga góða vernd­ara í líf­inu.“

Snorri tjá­ir ást sína meðal ann­ars í gegn­um fræðslu.

Hvað lang­ar þig að leggja áherslu á í upp­eld­inu í framtíðinni?

„Í upp­eldi hef­ur mér verið borið á brýn að leggja of­urá­herslu á fræðslu. Kannski er það mín leið til að tjá föðurást­ina. Það er bara svo gam­an að ræða al­vöru­mál við börn. Sjón­ar­horn þeirra er svo fal­lega tært og að mestu ómengað af hug­mynda­fræðileg­um stjórn­tækj­um rík­is­valds­ins, eins og síðar verður. Mér finnst mjög gam­an að tala við Theó­dór stjúp­son minn sem er fimm ára í hálf­gerðum kan­sellístíl og bulla í hon­um með flókn­um orðum eða jafn­vel orðum sem eru ekki til. Hann get­ur greint vel á milli. Sum orðin til­eink­ar hann sér eft­ir föng­um og með mis­jöfn­um ár­angri. En hann er einkar mælsk­ur og áhuga­sam­ur um tungu­málið. Mál­taka er und­ur. Og talandi um það, þá tal­ar hann eig­in­lega enga ensku sem ég er mjög ánægður með að svo komnu máli og þar held ég að YouTu­be-leysi sé lyk­ilþátt­ur. Skrýtið! YouTu­be er víst bara al­veg bannað ná­kvæm­lega þar sem við búum í Vest­ur­bæn­um.

Theo­dór lær­ir auðvitað ensku þegar fram í sæk­ir, en ís­lenska er aðal­málið og það þarf að leggja traust­an grunn áður en yf­ir­gengi­leg tækja­notk­un verður óhjá­kvæmi­leg með aldr­in­um. For­eldr­ar geta vel stýrt aðgengi smá­barna að óupp­byggi­legu og öm­ur­legu ensk­urugli á net­inu og eig­in­lega forkast­an­legt þegar fólk læt­ur eins og það sé óvinn­andi veg­ur. Nefni hér reynd­ar einn helsta vand­ann líka, sem er grát­legt getu­leysi stjórn­valda til að stemma stigu við yf­ir­gangi er­lendra sam­fé­lags­miðla. Stefnu­mót­un eða laga­setn­ingu strax! Og jafna stöðu inn­lendra miðla við er­lenda, svo að þegar komið er í heim tækj­anna þá sé ís­lenska alls staðar í boði.“

Már litli fór snemma út í heim með for­eldr­um sín­um. Ljós­mynd/​Aðsend

Ham­ingj­an felst ekki í því að svara tölvu­póst­um

Snorri seg­ir að Nadine hafi eðli máls sam­kvæmt borið hit­ann og þung­ann af meðgöng­unni en hann gerði það sem hann gat.

„Meðgang­an var mis­skemmti­leg eft­ir tíma­bil­um, verð ég að segja. Hvernig á karl­maður að laga morgunógleði með öðru en bara meira ristuðu brauði? Hvað ef brauðið er ekki nóg? Ég reyndi bara að standa mína plikt sem auðsveip­ur þjónn yf­ir­valds míns. Það er auðvitað al­veg yf­ir­gengi­lega mikið á kon­ur lagt að ganga í gegn­um þetta. Eini vand­inn fyr­ir mér var hvað þetta leið óend­an­lega hægt. Ég gat ekki beðið og stundaði fram­sækna talna­leik­fimi dag­inn inn og út til að sefja mig í biðinni og dá­leiða sjálf­an mig. Það voru ein­hvern veg­inn alltaf um það bil tveir mánuðir í þetta. Loks ger­ist þetta þó og þá er biðin gleymd. Ótrú­legt. Nú hef ég að vísu aukna samúð með vin­um mín­um sem bíða barna á loka­metr­un­um. Vel að merkja: Hugsaðu þér dugnaðinn. Ef ég af­marka þetta svo, án þess að móðga aðra vini, að ég sé í litl­um sjö manna kjarna­vina­hóp, eru fjór­ir af þeim að reiða fram börn inn­an eins árs. Fjór­ir af sjö með börn! Erum all­ir 25-26 ára. Þetta er sagt ungt nú um mund­ir, en mér finnst endi­lega að þetta sé pass­andi ald­ur. Eft­ir hverju eru menn að bíða? Fólki hef­ur verið tal­in trú um að störf sem fel­ast einkum í að senda og svara tölvu­póst­um muni gera það ham­ingju­samt en það mun vera rangt,“ seg­ir Snorri.

„Það sem ég held að marg­ir upp­lifi, og ég er þar með tal­inn, í sam­bandi við til­von­andi barneign er ákveðin heild­ar­end­ur­skoðun á grund­vall­arþátt­um lífs­ins. Ætli það sé ekki ástæða þess að vinnu­markaður­inn hat­ar barneign­ir og seg­ir helsta frelsið fólgið í að vinna bara sem mest og eiga eng­in börn. Ég hætti í vinn­unni minni og fór að vilja stýra mínu eig­in lífi og byggja upp mitt eigið dæmi og svo heyr­ir maður af alls kon­ar fólki sem vill með svipuðum hætti koll­varpa öllu í tengsl­um við barneign­ir. Maður öðlast enda nýtt sjón­ar­horn og er til­neydd­ur til að hugsa hlut­ina til aðeins lengri tíma. Það hljóm­ar eins og vald­efl­andi tími hjá markþjálfa, en er í raun alls ekki ánægju­legt, held­ur bara nokkuð pirr­andi. Maður vill ekki hugsa á hverj­um degi hvað í ósköp­un­um maður er að gera við líf sitt. Það er ósjálf­bært, en sem bet­ur fer hef­ur þetta skýrst hjá mér.“

Snorri seg­ir for­eldra horn­reka í ís­lensk­um stjórn­mál­um. Ein hug­mynd sé að börn væru lát­in öðlast kosn­inga­rétt við fæðingu en for­eldr­ar væru með umboð fyr­ir þau upp að ákveðnum aldri. „Þetta myndi færa þeim af­skipta hópi for­eldr­um auk­in völd, hrein­lega auk­inn at­kvæðis­rétt, til þess að hafa áhrif á sinnu­lausa stjórn­mála­menn sem í engu hirða um stöðu for­eldra. Eitt­hvað þarf alla vega að koma til. Fæðing­artíðni hef­ur hrunið á Íslandi og það er ekk­ert grín ef það held­ur áfram. En skal ein­hvern undra? Menn eru að þræla á vinnu­markaði og svo ef þeir ætla að bregða sér í fæðing­ar­or­lof – að horfa aðeins í aug­un á barn­inu sínu eins og sagt er – þá er há­marks­greiðslan þar 600 þúsund á mánuði, hef­ur ekki verið hækkuð í fjög­ur ár. Marg­ir fá minna. Ætlarðu að borga leigu með því eða tólf pró­senta vexti á tug­millj­óna króna láni? Þarf ekki ein­hverja vakn­ingu hér?“ spyr Snorri að lok­um.