Ísland tók aðra stefnu í refsingum en allir aðrir

Spursmál | 6. mars 2025

Ísland tók aðra stefnu í refsingum en allir aðrir

Engar skýringar hafa fengist á því af hverju Ísland fór aðra leið við innleiðingu samfélagsþjónustu í stað fangelsisvistar en allar nágrannaþjóðir okkar.

Ísland tók aðra stefnu í refsingum en allir aðrir

Spursmál | 6. mars 2025

Video Player is loading.
Current Time 0:00
Duration 0:00
Loaded: 0%
Stream Type LIVE
Remaining Time 0:00
 
1x
  • Chapters
  • descriptions off, selected
  • subtitles off, selected
    • Quality

    Eng­ar skýr­ing­ar hafa feng­ist á því af hverju Ísland fór aðra leið við inn­leiðingu sam­fé­lagsþjón­ustu í stað fang­elsis­vist­ar en all­ar ná­grannaþjóðir okk­ar.

    Eng­ar skýr­ing­ar hafa feng­ist á því af hverju Ísland fór aðra leið við inn­leiðingu sam­fé­lagsþjón­ustu í stað fang­elsis­vist­ar en all­ar ná­grannaþjóðir okk­ar.

    Þetta bend­ir Helgi I. Jóns­son, fyrr­ver­andi hæsta­rétt­ar­dóm­ari á. Hann er nýj­asti gest­ur Spurs­mála.

    Kerfi frá ár­inu 1995

    Þar fer hann yfir það hvernig ís­lensk yf­ir­völd hafa allt frá ár­inu 1995 falið fang­els­is­mála­yf­ir­völd­um að opna á mög­leg­ar breyt­ing­ar á refs­ingu fanga sem hlotið hafa óskil­orðsbundna fang­els­is­dóma. Í fyrstu miðaðist heim­ild stofn­un­ar­inn­ar við að hún mætti breyta allt að þriggja mánaða fang­elsi í sam­fé­lagsþjón­ustu. Síðar voru gerðar breyt­ing­ar í nokkr­um skref­um sem leiddu til þess að nú má snúa allt að 24 mánaða óskil­orðsbundnu fang­elsi yfir í sam­fé­lagsþjónstu sem get­ur numið allt að 960 vinnu­stund­um.

    Eins og fram hef­ur komið gagn­rýn­ir Helgi harðlega að full­trú­um fram­kvæmda­valds­ins sé falið að gera dóma dóms­kerf­is­ins að engu og breyta þeim í allt ann­ars kon­ar refs­ingu en þá sem ákvörðuð hef­ur verið á þeirra vett­vangi.

    Seg­ir hann að þar sé gengið í skýrt ber­högg við 2. grein stjórn­ar­skrár lýðveld­is­ins sem kveður á um aðskilnað dóms-, fram­kvæmda- og lög­gjaf­ar­valds.

    End­ur­skoðun á kom­andi árum

    Boðuð hef­ur verið alls­herj­ar end­ur­skoðun á þess­um þætti refsi­vörslu­kerf­is­ins sem ætlað er að ljúka árið 2027. Seg­ir Helgi hins veg­ar brýnt að ráðast nú þegar í breyt­ing­ar á kerf­inu til þess að koma í veg fyr­ir brot á stjórn­ar­skránni.

    Morg­un­blaðið hef­ur leitað svara hjá dóms­málaráðuneyt­inu varðandi stöðu þess­ara mála og hef­ur fengið þær upp­lýs­ing­ar frá aðstoðar­manni ráðherra að unnið sé að því að taka þær upp­lýs­ing­ar sam­an.

    Helgi ritaði grein um þetta mál í af­mæl­is­rit Markús­ar Sig­ur­björns­son­ar, fyrr­ver­andi for­seta Hæsta­rétt­ar Íslands í til­efni sjö­tugsaf­mæl­is hans. Bók­in kom út hjá bóka­fé­lag­inu Fons Jur­is.

    Viðtalið við Helga má sjá og heyra í heild sinni í spil­ar­an­um hér að neðan:

    mbl.is