Hvernig á að lifa af skilnað við narsissista

Samskipti kynjanna | 12. apríl 2025

Hvernig á að lifa af skilnað við narsissista

Það hefur orðið mikil vitundarvakning upp á síðkastið um narsissisma, svo mjög að við eigum það til að kalla aðra hverja manneskju narsissista. Þá er átt við að manneskjan sem um ræðir er sjálfhverf og hefur litla samkennd með öðrum. 

Hvernig á að lifa af skilnað við narsissista

Samskipti kynjanna | 12. apríl 2025

Narsar eru erfiðir að kljást við.
Narsar eru erfiðir að kljást við. mbl.is/Colourbox

Það hef­ur orðið mik­il vit­und­ar­vakn­ing upp á síðkastið um nars­iss­isma, svo mjög að við eig­um það til að kalla aðra hverja mann­eskju nars­iss­ista. Þá er átt við að mann­eskj­an sem um ræðir er sjálf­hverf og hef­ur litla sam­kennd með öðrum. 

Það hef­ur orðið mik­il vit­und­ar­vakn­ing upp á síðkastið um nars­iss­isma, svo mjög að við eig­um það til að kalla aðra hverja mann­eskju nars­iss­ista. Þá er átt við að mann­eskj­an sem um ræðir er sjálf­hverf og hef­ur litla sam­kennd með öðrum. 

Þeir sem hins veg­ar upp­fylla grein­ing­ar­viðmið um rösk­un­ina geta gert líf sam­ferðamanna sinna að lif­andi hel­víti. Í um­fjöll­un vef­rits­ins The Styl­ist er sjón­um beint að því hversu erfitt það get­ur verið að skilja við nars­iss­ista.  

„Skilnaður get­ur orðið til þess að ýms­ar slæm­ar hegðanir komi upp á yf­ir­borðið. Nars­iss­ist­ar eru mjög stíf­ir og veita mót­spyrnu þegar breyt­ing­ar eru í nánd. Í starfi mínu sem sál­fræðing­ur sé ég mikla aukn­ingu á að fólk leiti til mín þegar þeir eru að skilja við nars­iss­ista og er það að miklu leyti vegna þeirr­ar vit­und­ar­vakn­ing­ar sem hef­ur átt sér stað í sam­fé­lag­inu. Fólk vill koma sér út úr slæm­um sam­bönd­um en það er síður en svo ein­falt verk­efni,“ seg­ir Kat­hleen Saxt­on sál­fræðing­ur.

Vilja halda stjórn

„Venju­lega ganga skilnaðir út frá því að ganga frá laus­um end­um og að finna fyr­ir lok sam­bands. Nars­iss­ist­ar hafa hins veg­ar það fyr­ir aug­un­um að vinna. Þeir líta á skilnað sem árás á egóið þeirra og þeir bregðast við með ofsareiði, hefnd og ít­rekaðar til­raun­ir til þess að ná aft­ur stjórn.“

„Jafn­vel þótt þeir hafi haldið fram­hjá eða beitt of­beldi þá trúa þeir samt sem áður að þeir eigi að viðhalda ákveðnu taki á maka sín­um. Þeir beita til­finn­ing­um og fjár­mun­um gegn maka sín­um í gegn­um allt skilnaðarferlið. Sum­ir nota allt sem þeir geta til þess að tefja skilnaðarferlið til þess að halda mak­an­um í lausu lofti.“

Reyna að draga úr þér mátt

„Eitt versta tólið sem þeir beita er að nota börn­in og reyna að snúa þeim gegn hinu for­eldr­inu með lyg­um til þess að halda stjórn­inni. Þá nota þeir oft laga­deil­ur til þess að gera hinn aðilann ör­magna og nota börn­in sem vopn. Þeir eiga það einnig til að sækja um fullt for­ræði án þess þó að hafa séð um börn­in fram að því.“

„Þá eiga þeir það til að tala illa um fyrr­ver­andi maka, láta þá líta út fyr­ir að vera tæp­ir á geði, svik­ul­ir eða að þeir hafi beitt of­beldi. Þeir snúa vin­um og fjöl­skyldu gegn þeim til þess að ein­angra þá enn frek­ar. Þá neita þeir oft að greiða meðlag, fela eign­ir og búa til fjár­hags­lega óreiðu.“

Halda sam­skipt­um í lág­marki

„Þeir sem eru í þess­um aðstæðum verða að finna sér lög­fræðing og sál­fræðing sem þekkja til þess­ar­ar hegðunar. Það eru ekki all­ir lög­fræðing­ar sem þekkja klæk­ina sem nars­iss­ist­ar beita og eru í stakk bún­ir að eiga við svo erfiða ein­stak­linga.“

„Þá þarf að skrá vand­lega öll sam­skipti, skila­boð og pen­inga­greiðslur. Allt sem hægt er að nota. Nars­iss­ist­ar eiga það til að snúa sann­leik­an­um á hvolf og þess vegna er mik­il­vægt að halda öllu til haga.“

„Haldið öll­um sam­skipt­um í lág­marki og notið aðeins staðreynd­ir þegar verið er að miðla mál­um. Ekki veita nein til­finn­ingaviðbrögð og haldið jafn­vægi og stóískri ró í gegn­um allt ferlið. Það mun að lok­um skila sér.“

mbl.is