„Við meg­um ekki gleyma því að veiðigjöld eru ekki aðeins fjár­hags­leg tæki, þau eru siðferðis­leg yf­ir­lýs­ing,“ sagði Grím­ur Gríms­son, þingmaður Viðreisn­ar, á Alþingi í dag.

Þar gerði Grím­ur veiðigjöld­in að um­tals­efni und­ir liðnum störf þings­ins, en Hanna Katrín Friðriks­son at­vinnu­vegaráðherra mælti í gær fyr­ir frum­varpi sínu um hækk­un veiðigjalda í sjáv­ar­út­vegi.

Ein mik­il­væg­asta spurn­ing sam­tím­ans

Grím­ur sagði þjóðina standa frammi fyr­ir einni af mik­il­væg­ustu spurn­ing­um sam­tím­ans: „Hvernig tryggj­um við að auðlind­ir þjóðar­inn­ar séu nýtt­ar á rétt­lát­an og sjálf­bær­an hátt í þágu alls sam­fé­lags­ins? Veiðigjöld gegna þar lyk­il­hlut­verki. Þau spegla grund­vall­ar­hug­mynd­ir okk­ar um rétt­læti, jöfnuð og sam­fé­lags­lega ábyrgð. Þau minna okk­ur á að fisk­stofn­ar lands­ins eru sam­eign þjóðar­inn­ar og arður­inn sem af þeim hlýst á að renna til sam­fé­lags­ins alls, ekki aðeins fárra aðila,“ sagði þingmaður­inn.

Hann bætti við að ef frum­varpið yrði samþykkt þá væri stigið stórt og mik­il­vægt skref í átt að rétt­lát­ari skipt­ingu arðs af sjáv­ar­auðlind­inni. Breyt­ing­arn­ar miðuðu að því að gjöld­in end­ur­spegluðu bet­ur raun­veru­legt afla­verðmæti. Það stuðlaði að auknu gagn­sæi, meiri sann­girni og traust­ari tengsl­um milli at­vinnu­grein­ar­inn­ar og al­menn­ings.

Huga verði að fjöl­breyti­leik­an­um

„En það er ekki nóg að horfa á heild­ina. Við verðum líka að huga að fjöl­breyti­leik­an­um inn­an grein­ar­inn­ar. Þess vegna er það fagnaðarefni að frí­tekju­mark fyr­ir litl­ar og meðal­stór­ar út­gerðir hafi verið hækkað. Með því er tryggt að minni aðilar fái svig­rúm til að vaxa og dafna án þess að gjald­tak­an verði þeim íþyngj­andi um of. Þetta styrk­ir byggðir lands­ins og stuðlar að fjöl­breytt­ari og sjálf­bær­ari at­vinnu­upp­bygg­ingu,“ sagði Grím­ur.

Þá sagði hann að þær breyt­ing­ar sem gert væri ráð fyr­ir að gerðar yrðu á gjald­stofni veiðigjalds­ins myndu leiða til hærri tekna rík­is­sjóðs. Þær tekj­ur myndu m.a. nýt­ast til að fjár­magna mik­il­væga innviði og grunnstoðir sam­fé­lags­ins. Þannig fengi þjóðin sjá­an­leg­an ávinn­ing af því að leigja auðlind sína í formi betri þjón­ustu, auk­ins jöfnuðar og sterk­ari sam­fé­laga.

Mik­il­vægt skref í átt að sam­fé­lags­legri sátt

„Við meg­um ekki gleyma því að veiðigjöld eru ekki aðeins fjár­hags­leg tæki, þau eru siðferðis­leg yf­ir­lýs­ing. Þau end­ur­spegla þá trú okk­ar að auðlinda­nýt­ing eigi að byggj­ast á ábyrgð, gagn­sæi og rétt­læti. Með skyn­sam­legri og sann­gjarnri gjald­töku leggj­um við grunn að sjálf­bærri framtíð sjáv­ar­út­vegs­ins og rétt­lát­ara sam­fé­lagi. Þetta er mik­il­vægt skref í átt að sam­fé­lags­legri sátt um nýt­ingu nátt­úru­auðlinda. Með því að tryggja að auðlind­ir þjóðar­inn­ar skili verðmæt­um til allra efl­um við lýðræðis­lega ábyrgð og styrkj­um sam­heldni þjóðar­inn­ar,“ sagði Grím­ur.