Fá ekki frekari bætur þrátt fyrir galla og myglu

Mygla í húsnæði | 9. maí 2025

Fá ekki frekari bætur þrátt fyrir galla og myglu

Hjón í Hafnarfirði fá ekki frekari bætur vegna verulegra galla í einbýlishúsi sem þau keyptu fyrir um 16 árum. Var komin veruleg mygla í útveggi eignarinnar vegna þess að frágangur var ekki í samræmi við hönnunargögn sem meðal annars lokaði loftflæði að mestu inn undir klæðningu. Matsmaður hafði komist að þeirri niðurstöðu að kostnaður við úrbætur væri um 21,6 milljónir.

Fá ekki frekari bætur þrátt fyrir galla og myglu

Mygla í húsnæði | 9. maí 2025

Umfangsmiklir gallar voru á húsinu sem meðal annars urðu til …
Umfangsmiklir gallar voru á húsinu sem meðal annars urðu til raka- og mygluskemmda sem metnar voru á tugi milljóna. Kaupendurnir lögðu hins vegar kröfu sína fram mörgum árum eftir að fyrningarfrestur var runninn út. Mynd úr safni. mbl.is/Golli

Hjón í Hafnar­f­irði fá ekki frek­ari bæt­ur vegna veru­legra galla í ein­býl­is­húsi sem þau keyptu fyr­ir um 16 árum. Var kom­in veru­leg mygla í út­veggi eign­ar­inn­ar vegna þess að frá­gang­ur var ekki í sam­ræmi við hönn­un­ar­gögn sem meðal ann­ars lokaði loft­flæði að mestu inn und­ir klæðningu. Matsmaður hafði kom­ist að þeirri niður­stöðu að kostnaður við úr­bæt­ur væri um 21,6 millj­ón­ir.

Hjón í Hafnar­f­irði fá ekki frek­ari bæt­ur vegna veru­legra galla í ein­býl­is­húsi sem þau keyptu fyr­ir um 16 árum. Var kom­in veru­leg mygla í út­veggi eign­ar­inn­ar vegna þess að frá­gang­ur var ekki í sam­ræmi við hönn­un­ar­gögn sem meðal ann­ars lokaði loft­flæði að mestu inn und­ir klæðningu. Matsmaður hafði kom­ist að þeirri niður­stöðu að kostnaður við úr­bæt­ur væri um 21,6 millj­ón­ir.

Húsið var byggt á ár­un­um 2003 og 2004 fyr­ir upp­haf­lega eig­end­ur. Seldu þau svo hjón­un­um eign­ina árið 2008 fyr­ir 54 millj­ón­ir, en um er að ræða 206 fer­metra ein­býl­is­hús.

Áður verið ágrein­ing­ur um galla

Hjón­in sem keyptu húsið gerðu fyrst at­huga­semd­ir við ætlaða galla á fast­eign­inni árið 2011 og var þá fram­kvæmt mat þar sem fram kom að úr­bæt­ur á metn­um ágöll­um kostuðu sam­tals 4,2 millj­ón­ir. Var það kostnaður við til­fær­ing­ar svo unnt væri að gera loka­út­tekt á fast­eign­inni, kostnað við úr­bæt­ur á raka­sperru, úr­bæt­ur á frá­gangi sam­skeyta á þakkönt­um og þakpappa og rakaþétt­ingu og að lok­um lag­fær­ing­ar á skemmd­um af völd­um leka og úr­bæt­ur á hita­kerfi húss­ins.

Fór það svo að trygg­inga­fé­lag greiddi 3,3 millj­ón­ir úr starfs­ábyrgðartrygg­ingu ann­ars bygg­ing­ar­stjóra fast­eign­ar­inn­ar vegna hluta gall­anna. Var það svo dóm­ur héraðsdóms að hinn bygg­ing­ar­stjór­inn og selj­end­urn­ir ættu að greiða rúm­lega hálfa millj­ón vegna þess sem eft­ir stóð, vegna ófull­nægj­andi frá­gangs á raka­vörn í bíl­skúr fast­eign­ar­inn­ar.

Fluttu úr hús­inu vegna slæmr­ar heilsu

Eng­in sam­skipti áttu sér stað á milli fólks­ins þangað til í júní 2022. Sögðu hjón­in að þá hefði heilsa fjöl­skyld­unn­ar í nokk­urn tíma verið slæm og farið hafi verið að skoða með myglu. Ekk­ert hafi í fyrstu fund­ist, en þau á end­an­um ákveðið að flytja úr eign­inni vegna slæmr­ar líðanar.

Í kjöl­farið hafi þau svo kom­ist að því að röng upp­setn­ing á ein­angr­un út­veggja hafi orðið þess vald­andi að raki komst að köld­um út­veggj­um fast­eign­ar­inn­ar þannig að mygla myndaðist. Töldu þau fyrst að kostnaður við úr­bæt­ur gæti numið tveim­ur millj­ón­um en hækkaði svo í þrjár millj­ón­ir og um 10 millj­ón­ir við að út­rýma myglu.

Mat úr­bæt­ur vegna ágalla á um 21,6 millj­ón­ir

Fóru þau síðan fram á að fá dómskvadd­an mats­mann og áætlaði hann að heild­ar­kostnaður við úr­bæt­ur vegna ágalla næmi um 21,6 millj­ón­um. Var að lok­um krafa hjón­anna upp á um­rædd­ar 21,6 millj­ón­ir auk 3,4 millj­óna í útlagðan kostnað við úr­bæt­ur og 7,6 millj­ón­ir vegna förg­un­ar inn­an­stokks­muna og fatnaðar, auk 2 millj­óna í miska­bæt­ur.

Bæði Héraðsdóm­ur Reykja­ness og nú Lands­rétt­ur hafa hins veg­ar kom­ist að því að kröf­ur hjón­anna vegna galla séu fyrnd­ar þar sem kaup­andi glati rétti til að bera fyr­ir sig vanefnd ef ekki er til­kynnt um galla eða aðrar vanefnd­ir inn­an fimm ára frá af­hend­ingu fast­eign­ar, nema selj­andi hafi ábyrgst hana í lengri tíma.

Löngu fyrnt en deilt um stór­kost­legt gá­leysi

Þar sem þau til­kynntu um ætlaðar vanefnd­ir tæp­lega 14 árum eft­ir af­hend­ingu er niðurstaða dóm­stól­anna að rétt­ur þeirra hafi löngu verið fall­inn niður nema sýnt sé að selj­andi hafi ábyrgst eign­ina í lengri tíma eða sýnt af sér stó­kost­legt gá­leysi eða fram­ferði sem stríði gegn heiðarleika og góðri trú.

Töldu kaup­end­ur að selj­end­urn­ir hefðu sýnt af sér stór­kost­legt gá­leysi og fram­ferðið ekki verið heiðarlegt eða í góðri trú. Er vísað til að eign­in hafi verið keypt fok­held að inn­an og þau lokið við innri frá­gang. Þannig hafi selj­end­urn­ir borið ábyrgð á frá­gangi á loft­un þaks og frá­gangi á ein­angr­un og múr­un út­veggja að inn­an. Sá frá­gang­ur hafi ekki verið í sam­ræmi við viður­kennd vinnu­brögð og verið ástæða myglu­mynd­un­ar.

Hins veg­ar kem­ur fram að fólkið sem seldi hafi ráðið til sín iðnmeist­ara á viðeig­andi sviðum til að ann­ast frá­gang­inn að inn­an og bygg­ing­ar­stjóra til að hafa yf­ir­um­sjón og eft­ir­lit með þeirri fram­kvæmd á meðan hún stóð yfir. Tel­ur dóm­ur­inn ósannað að fólkið hafi að ein­hverju leyti sjálft ann­ast þá fram­kvæmd og að þau hafi mátt treysta því að þeir iðnmeist­ar­ar sem þau réðu til að ann­ast fram­kvæmd­ina, inntu vinnu sína af hendi í sam­ræmi við þær kröf­ur sem gerðar eru og að bygg­ing­ar­stjóri hefði virkt eft­ir­lit með því.

Eng­in loka­út­tekt hafði farið fram við söl­una

Einnig er vísað í fyrri dóm­inn þar sem fólk­inu voru dæmd­ar bæt­ur árið 2013. Kem­ur þar fram að þegar kaup­samn­ing­ur hafi verið gerður hafi kaup­end­ur staðfest að hafa kynnt sér gögn um að bygg­ing­arstig eign­ar­inn­ar væri skráð á 4. stig, þ.e. sem fok­held bygg­ing. Því er ekki fall­ist á að selj­end­urn­ir hafi leynt upp­lýs­ing­um um loka­út­tekt sem hafði ekki farið fram.

Tel­ur dóm­ur­inn því ekk­ert komið fram sem sýni fram á stór­kost­legt gá­leysi selj­enda og telst kröf­u­tíma­bilið fyrnt. Und­ir þetta tek­ur Lands­rétt­ur. Sam­tals var kaup­end­un­um gert að greiða selj­end­un­um sam­tals 3,2 millj­ón­ir í máls­kostnað á báðum dóm­stig­um.

mbl.is