For­sæt­is­ráðherra seg­ir að stjórn­völd séu að horfa til þess að verja 1,5 pró­sent af vergri lands­fram­leiðslu í „varn­artengd“ út­gjöld, eins og for­ysta NATÓ hef­ur óskað eft­ir af aðild­ar­ríkj­um. Miðað við lands­fram­leiðslu í fyrra næmi upp­hæðin 70 millj­örðum króna á ári.

Íslend­ing­ar verja nú um 0,14 pró­sent af vergri lands­fram­leiðslu beint til varn­ar­mála, sam­kvæmt upp­lýs­ing­um frá því í apríl.

Kristrún Frosta­dótt­ir for­sæt­is­ráðherra átti í dag tví­hliða fund með Mark Rutte, fram­kvæmda­stjóra Atlants­hafs­banda­lags­ins (NATÓ), í höfuðstöðvum þess í Brus­sel í Belg­íu.

Þar voru varn­ar- og ör­ygg­is­mál til umræðu en fund­ur­inn er ákveðin upp­hit­un fyr­ir leiðtogaþing NATÓ, sem verður haldið 24. til 26. júní. 

Kristrún Frosta­dótt­ir for­sæt­is­ráðherra og Mark Rutte, fram­kvæmda­stjóri Nató, áttu fund um varn­ar­mál í dag. Ljós­mynd/​For­sæt­is­ráðuneytið

Öll ríki nema Ísland muni greiða 5%

Mark Rutte hyggst fara fram á breyt­ing­ar á kom­andi leiðtoga­fundi um að hækka lág­marks­út­gjöld aðild­ar­ríkja til varn­ar­mála úr 2% í 3,5%, en Ísland hef­ur verið und­an­skilið mark­miðinu sök­um her­leys­is og smæðar lands­ins.

En Rutte vill einnig að aðild­ar­ríki verji 1,5% af vergri lands­fram­leiðslu í „varn­artengda“ mála­flokka, t.a.m. net­varn­ir og aðra innviði, á næstu sjö árum. Óljóst er hvað myndi ná­kvæm­lega falla und­ir þann mála­flokk og hvort Ísland yrði und­an­skilið því en Kristrún virt­ist taka vel í þess­ar hug­mynd­ir Rutte.

„Við vilj­um svara kall­inu, það er vilji inn­an rík­is­stjórn­ar­inn­ar að gera það. Við erum að horfa til eina og hálfa pró­sents­ins,“ sagði Kristrún. „En við erum einnig að sjá fé fara í bein varna­mála­út­gjöld og það mun aukast.“

Sam­kvæmt upp­lýs­ing­um frá for­sæt­is­ráðuneyt­inu get­ur ým­is­legt sem stjórn­völd eru þegar að gera fallið und­ir þessi 1,5%.

Verg lands­fram­leiðsla var í fyrra 4.616 millj­arðar króna, sam­kvæmt Hag­stof­unni, og 1,5% af því er tæp­lega 70 millj­arðar.

Frétt af mbl.is

Þrýst­ing­ur á Ísland í óform­leg­um sam­töl­um

Af fund­in­um í morg­un með Rutte og Kristrúnu. Ljós­mynd/​For­sæt­is­ráðuneytið

Rutte sagðist hafa fengið skýr skila­boð frá Kristrúnu um að Íslend­ing­ar vildu auka út­gjöld vegna varn­ar­mála.

Kristrún tók þó fram að eng­in eðlis­breyt­ing yrði á því hvernig fjár­magni sé varið í varn­ar­mál. Held­ur vildi hún frek­ar „styrkja það sem við erum þegar góð í, sem er varna­tengd fjár­fest­ing­ar og út­gjöld“.

Frétt af mbl.is

Meiri­hluti lands­manna vill ekki ís­lensk­an her

Í Face­book-færslu að lokn­um fundi skrifaði Kristrún enn frem­ur að hún vildi að Ísland tæki virk­an þátt í for­ystu NATÓ og vildi „auka viðbúnað og fjár­fest­ingu í varn­artengd­um innviðum á næstu árum – sem geta einnig nýst í borg­ara­leg­um til­gangi“.  Kristrún hafi fundið fyr­ir „full­um skiln­ingi á stöðu og fram­lagi Íslands“ til NATÓ.

„Rík­is­stjórn­in er al­gjör­lega ein­huga um þetta. Sem birt­ist bæði í nýrri ör­ygg­is- og varn­ar­mála­stefnu sem unnið er að und­ir for­ystu ut­an­rík­is­ráðherra og í fjár­mála­áætl­un rík­is­stjórn­ar­inn­ar til árs­ins 2030.“

Frétt­in hef­ur verið upp­færð með upp­lýs­ing­um frá for­sæt­is­ráðuneyt­inu um að margt sem stjórn­völd eru þegar að gera falli gætu fallið und­ir um­rædd 1,5%.

Frétt af mbl.is

Auk­in varn­ar­fram­lög og ný ör­ygg­is­stefna í mót­un

Kristrún og Rutte ræddu sam­an í morg­un. Ljós­mynd/​For­sæt­is­ráðuneytið

Fund­ur­inn var ákveðin upp­hit­un fyr­ir leiðtogaþing Nató í júní. Ljós­mynd/​For­sæt­is­ráðuneytið