Erlent | mbl | 11.3.2025 | 15:10

Svíar segja Rússa vera mestu ógnina

Sænskir hermenn á eyjunni Gotland í Eystrasalti. AFP

Svíum stafar mest ógn af Rússum sökum árásargjarnrar afstöðu Rússlands til Vesturlanda eftir því sem sænska öryggisþjónustan Sapo segir en BBC greinir frá.

Í ársskýrslu Sapo kemur fram að á sama tíma og Svíar hafi aukið öryggi sitt með aðild að Atlantshafsbandalaginu, NATO, hafi það einnig leitt til aukinnar rússneskrar leyniþjónustustarfsemi í og við Svíþjóð.

Sapo metur öryggisástandið í Svíþjóð alvarlegt og segir það geta versnað. Erlend ríki starfi á meira ógnandi hátt en áður þar sem fjölþátta ógnir komi við sögu á sama tíma og atvikum fjölgi tengdum ofbeldisfullri öfgahyggju.

Charlotte von Essen, yfirmaður öryggisþjónustunnar, segir áþreifanlega hættu á að öryggisástandið versni enn frekar og erfitt geti verið að spá fyrir um afleiðingarnar.

Charlotte von Essen, yfirmaður sænsku öryggisþjónustunnar, Sapo, fer yfir skýrsluna í Stokkhólmi í dag. AFP/Jessica Gow

Grafa undan samheldni

Svíar gengu í NATO á síðasta ári en Sapo telur að leyniþjónustustarfsemi Rússa sé fyrst og fremst miðuð að því að grafa undan samheldni milli NATO-ríkja og vinna gegn vestrænum stuðningi við Úkraínu.

Í skýrslunni nefndi Sapo grunsamleg atvik sem tengjast innviðum og í sumum tilfellum hvaða lönd gætu hafa staðið að baki þeim.

Sæstrengir og gasleiðslur hafa verið skemmdar síðan Rússar réðust inn í Úkraínu sem orðið hefur til þess að NATO jók eftirlit á hafsvæðum.

Síðast var tilkynnt um slíkt í febrúar nálægt Gotlandi, stærstu eyjunni við Svíþjóð.

Frétt af mbl.is

Gætu hafið stórstyrjöld innan fimm ára

Veruleg öryggisógn af fleiri ríkjum

Stjórnvöld í Svíþjóð hafa einnig bent á að af bæði Íran og Kína stafi veruleg öryggisógn.

Á síðasta ári sakaði Sapo íranska leyniþjónustu um að hafa brotist inn í textaskilaboðaþjónustu til að senda 15.000 skilaboð til almennings í Svíþjóð í kjölfar nokkurra Kóranbrenna.

Í skýrslu Sapo kemur fram að netárásir og tækniþjófnaður séu meðal ógna sem stafa af leyniþjónustustarfsemi erlendra ríkja.

Þá kemur fram að enn sé talin mikil hryðjuverkaógn í landinu og að fjölbreytileiki ógnarinnar sé að aukast.

Frétt af mbl.is

„Ógnir í norðanverðri Evrópu hafa stigmagnast“

Svíar takast á við eftirmálana

Von Essen segir Sapo hafa séð dæmi þess að þjóðir, þar á meðal Rússland og Íran, hafi hvatt einstaklinga, oft ungt fólk, til að beita ofbeldisverkum.

Í því sambandi bendir hún á að alvarlegar árásir hafi átt sér stað í Frakklandi, Þýskalandi og Austurríki.

„Svíar takast sjálfir á við eftirmála hræðilega atviksins í Örebro í síðasta mánuði,“ sagði hún og vísaði til verstu fjöldaskotárásar sem gerð hefur verið í Svíþjóð þar sem byssumaður lét til skarar skríða í skóla og níu manns féllu í valinn.

Hættustig vegna hryðjuverka í Svíþjóð er metið til fjögurra punkta á fimm punkta skala.