FrP vill ævilangt fangelsi

Norski fram­fara­flokk­ur­inn ályktaði í dag á lands­fundi sín­um að hegn­ing­ar­lög­gjöf lands­ins yrði breytt á þann veg að ævi­langt fang­elsi verði tekið upp á ný og hefðbund­inn refsi­dóm­ur nægi til að dæma sak­born­ing til slíkr­ar refs­ing­ar.

Yrði þar um tölu­verða breyt­ingu að ræða frá nú­ver­andi fyr­ir­komu­lagi norsks refsirétt­ar þar sem þyngsta fang­els­is­refs­ing er 30 ár sem raun­ar er há­marks­refs­ing­in sam­kvæmt til­tölu­lega nýju ákvæði hegn­ing­ar­laga er aukið var við lög­in árið 2015 og tek­ur sér­stak­lega til hryðju­verka. Er þar mælt fyr­ir um 30 ár sem refsiramma telj­ist hryðju­verk stór­fellt.

Hef­ur refsiramm­inn nýi einu sinni verið full­nýtt­ur, 4. júlí 2024 þegar Héraðsdóm­ur Ósló­ar dæmdi norsk-ír­anska hryðju­verka­mann­inn Zani­ar Mata­pour til 30 ára fang­elsis­vist­ar sem er þyngsta refs­ing sem norsk­ur dóm­stóll hef­ur kveðið upp.

Ævi­langt fang­elsi í lög­um til 1981

Ævi­langt fang­elsi var virkt refsi­á­kvæði í norsk­um hegn­ing­ar­lög­um fram til árs­ins 1981 er það var numið úr lög­un­um fyr­ir áhrif mann­rétt­inda­vakn­ing­ar sem þá barst um Evr­ópu. Til þess að hafa þó það neyðarúr­ræði og þann ör­ygg­is­ventil að loka mætti viðsjár­verðustu af­brota­menn lands­ins inni til æviloka – þá sem fyndu enga betr­un í þyngstu dóm­um held­ur end­ur­tækju brot sín er út fyr­ir múr­ana væri komið – var úrræðið for­var­ing tekið upp.

Þetta var 1. janú­ar 2002, en þá tók úrræðið for­var­ing, sem bók­staf­lega tákn­ar varðveisla, við af öðru sem sikring, ör­ygg­is­gæsla, hét. Ger­ir for­var­ing það kleift að dæma brota­mann til ákveðinn­ar refs­ing­ar auk þess sem dóm­ari þarf þá að til­taka lág­marks­tíma, það er þann tíma er brotamaður sit­ur inni hið minnsta – fram að fyrstu um­sókn um reynslu­lausn.

Telji til þess bær­ir fræðing­ar ekki óhætt að hleypa hættu­leg­ustu mönn­um lands­ins aft­ur út í sam­fé­lagið við lok heild­ar­tíma fyrsta dóms má fram­lengja refs­ing­una í skref­um sem gert er ráð fyr­ir að séu fimm ár í senn. Er þetta unnt án nýrr­ar ákæru og nýrra rétt­ar­halda í saka­mál­um.

Brei­vik lík­lega fyrst­ur

Reyn­ist viðkom­andi aldrei hæf­ur þjóðfé­lagsþegn á ný að bestu manna yf­ir­sýn verður sá elli­dauður inn­an múr­anna. Reikna má með að fyrst­ur manna í Nor­egi til að feta þá löngu leið á enda verði fjölda­morðing­inn And­ers Behring Brei­vik.

Nú tel­ur FrP hins veg­ar tíma­bært að ein­falda dóma­fram­kvæmd með því að á ný verði það úrræði tækt að dæma ævi­langt fang­elsi í ein­um hefðbundn­um dómi án þess að meta þurfi hættu­eig­in­leika brota­manna reglu­lega og fram­lengja fang­els­is­dvöl­ina eft­ir út­komu þess mats. Ekki ger­ir álykt­un flokks­ins þó ráð fyr­ir því að for­var­ing-úrræðið verði fellt úr lög­um.

„Nú er tíma­bært að taka umræðuna um það á nýj­an leik hvort stærstu af­brot­in, til dæm­is stóral­var­leg hryðju­verk, geti rétt­læt ævi­langt fang­elsi,“ seg­ir meðal ann­ars í álykt­un­inni sem samþykkt var sam­hljóða á fund­in­um í dag.

Álykt­ar flokk­ur­inn meðal ann­ars að ævi­langt fang­elsi verði dæmt þegar sami brotamaður hef­ur áður hlotið for­var­ing-dóm en brýt­ur af sér á ný.

Tel­ur flokk­ur­inn að það brjóti gegn rétt­ar­vit­und al­menn­ings að þeir sem brjóti hve kirfi­leg­ast af sér eigi greiða leið út í mann­legt sam­fé­lag á ný.

ABC Nyheter

TV2

NRK

• Blogga um frétt