Skúli Helga­son, borg­ar­full­trúi Sam­fylk­ing­ar­inn­ar og fyrr­ver­andi formaður skóla- og frí­stunda­sviðs Reykja­vík­ur­borg­ar, seg­ir mönn­un­ar­vanda vera birt­ing­ar­mynd á al­var­leg­asta vanda leik­skóla­stigs­ins í borg­inni, ekki bara núna held­ur und­an­far­inn ára­tug. Þar hafi ákv­arðanir sem voru tekn­ar á Alþingi 2008 vegið þungt, flækt stöðuna og haft óæski­leg hliðaráhrif. Önnur laga­breyt­ing árið 2019 hafi leitt til blóðtöku fyr­ir leik­skóla­kerfið. 

Hann sagði á fundi borg­ar­stjórn­ar í dag, þar sem fjallað var um stöðuna á leik­skól­um borg­ar­inn­ar, að þetta væri lyk­il­atriði sem nauðsyn­legt væri að fjalla um þegar verið væri að greina stöðuna og þenn­an mála­flokk. 

Beint sam­hengi á milli vand­ans og laga­breyt­inga á Alþingi

Skúli seg­ir að mönn­un­ar­vand­inn, bæði í Reykja­vík og víðar um land, standi í beinu sam­hengi við laga­breyt­ing­ar sem voru gerðar á Alþingi árið 2008 sem voru inn­leidd­ar í lög­gjöf sem hét lög um mennt­un og ráðningu kenn­ara og skjóla­stjórn­enda við leik­skóla, grunn­skóla og fram­halds­skóla.

„Þessi lög­gjöf sem að klár­lega, ég gef mér það, var lögð fram af góðum hug hef­ur haft afar óæski­leg hliðaráhrif; stór­aukið álag á leik­skól­ana, viðhaldið hárri starfs­manna­veltu og ógnað því frá­bæra starfi sem að leik­skól­ar borg­ar­inn­ar og annarra sveit­ar­fé­laga hafa, þrátt fyr­ir allt, haldið úti árum sam­an,“ sagði Skúli. 

For­eldr­ar fjöl­menntu á áhorf­endap­all­ana í Ráðhús­inu í dag. mbl.is/​Eggert Jó­hann­es­son

Fóru í þver­öfuga átt

Hann benti á að í lög­un­um hafi tvennt spilað sam­an. Í fyrsta lagi hafi verið sett inn ákvæði um að lág­mark tveir þriðju leik­skóla­starfs­fólks skyldu vera leik­skóla­kenn­ar­ar, sem hafi verið næst­um því tvö­falt hærra hlut­fall en þá tíðkaðist í leik­skól­um lands­ins.

„Í raun og veru slík yf­ir­lýs­ing að það hefði þurft að fara í sér­stakt átak og fjár­magna það hundruðum millj­óna til þess að hvetja ungt fólk til þess að inn­rita sig í kenn­ara­nám og beita sér­stök­um hvataaðgerðum þannig að menn næðu að minnsta kosti lang­leiðina að þessu marki.“

Hann seg­ir að Alþingi hafi á þess­um tíma farið í þver­öfuga átt og hafi þannig grafið und­an þessu mark­miði sem búið var að lög­festa, með því að lengja kenn­ara­námið um tvö ár, eða úr þrem­ur árum í fimm. 

„Af­leiðing­in var mjög al­var­leg því aðsókn­in, og sér­stak­lega fjöldi út­skrifaðra, hrundi á ár­un­um í kjöl­farið. Og í stað þess að við vær­um að út­skrifa í kring­um átta­tíu nýja kenn­ara inn í leik­skól­ana á hverju ári eins og var frá ár­un­um 2010-2011, þá fór fjöld­inn þegar verst lét í rúm­lega tutt­ugu á ári. Og hélst þannig í mörg ár, lung­ann af síðasta ára­tug. Þannig að það var fall í fjölda út­skrifaðra um 75%.“

Brast á flótti með ann­arri laga­breyt­ingu

Skúli tek­ur fram að allra síðustu ár hafi leiðin þó legið upp á við, sér­stak­lega í fyrra. Það sé þó kald­hæðnis­legt að á sama tíma hafi Alþingi komið með aðra laga­breyt­ingu. „Núna um eitt leyf­is­bréf kenn­ara óháð skóla­stigi og þá brast á flótti leik­skóla­kenn­ara úr leik­skólaum­hverf­inu og yfir í grunn­skól­ana. Rúm­lega 300 leik­skóla­kenn­ar­ar hafa þannig flutt sig um set og það er auðvitað blóðtaka fyr­ir leik­skóla­kerfið í land­inu sem mun­ar um.“

Skúli seg­ir þó já­kvætt að það hafi verið met­fjöldi út­skrifta í fyrra meðal leik­skóla­kenn­ara, eða 188 sam­an­borið við 88 árið á und­an og 55 árið 2020. „Það er mik­il­vægt. Von­andi held­ur þessi þróun áfram en það er lang­ur veg­ur frá því að það sé búið að vinna upp sem tapaðist næstu 10 ár þar á und­an.“

Mygla og raka­skemmd­ir lagst með mikl­um þunga á starf­sem­ina

Skúli ræddi einnig um mikla viðhaldsþörf í eldri leik­skól­um sem væri skamm­tíma­vandi borg­ar­inn­ar, einkum vegna myglu og raka­skemmda, sem hef­ur lagst með mikl­um þunga á starf­sem­ina, bæði í fyrra og nú í ár. 

„Af­leiðing­in er sú að mörg hundruð pláss sem alla jafna eru opin fyr­ir inn­rit­un nýrra barna á haust­in eru nú lokuð vegna fram­kvæmda og stærðargráðan þar er í kring­um 300 pláss á þessu ári. Því til viðbót­ar eru um 150 pláss sem ekki hef­ur tek­ist að fylla vegna mann­eklunn­ar sem ég nefndi áðan. Þetta eru 450 pláss sem við hefðum í venju­legu ár­ferði getað nýtt til að bjóða yngri börn­um en nýt­ast ekki sem skyldi þessi miss­er­in. Þetta er meg­in­skýr­ing­in á þeim vanda sem við erum í í dag,“ sagði Skúli. 

Tengd­ar frétt­ir

Leik­skóla­mál

Vann á nótt­unni til að hugsa um barnið á dag­inn

• Staðan lang­verst í Reykja­nes­bæ
• Skerðing­ar mikl­ar og for­eldr­ar í vand­ræðum
• Hefja leik­skóla­dvöl 29 mánaða göm­ul
• Opna tvö þúsund „ný“ leik­skóla­pláss

» Fleiri tengd­ar frétt­ir

• Blogga um frétt