Ís­lensk lög­regla yfir­heyrði Sverri í Brasilíu

Fjórir lögreglumenn frá Íslandi héldu til Brasilíu til að yfirheyra …
Fjórir lögreglumenn frá Íslandi héldu til Brasilíu til að yfirheyra Sverri Þór Gunnarsson. Embætti héraðssaksóknara sér um rannsókn íslensks anga þess ásamt fleiri lögregluembættum. Samsett mynd

Fjór­ir ís­lensk­ir lög­regluþjón­ar héldu ný­lega til Rio de Jan­eiro í Bras­il­íu þar sem þeir tóku skýrslu af Sverri Þór Gunn­ars­syni, sem þar sit­ur í gæslu­v­arðhaldi vegna gruns um aðild að um­fangs­miklu fíkni­efna­máli. Sverr­ir neitaði hins veg­ar að tjá sig, en rann­sókn ís­lensku lög­regluþjón­anna teng­ist bæði hundrað millj­óna pen­ingaþvætt­is­máli á Íslandi og fíkni­efnainn­flutn­ingi til Íslands.

Þetta staðfest­ir Ólaf­ur Þór Hauks­son héraðssak­sókn­ari í sam­tali við mbl.is, en embættið fer með rann­sókn máls­ins þó fleiri embætti hafi komið að henni.

Sverr­ir var hand­tek­inn á heim­ili sínu í borg­inni Rio de Jan­eiro þann 12. apríl síðastliðinn, hann hef­ur því verið í haldi í rétt rúm­ar sex vik­ur.

Bras­il­íska al­rík­is­lög­regl­an hef­ur greint frá því að verði hann ákærður þar í landi verði það lík­lega fyr­ir pen­ingaþvætti og fíkni­efna­smygl. Hand­taka Sverr­is var hluti af stórri aðgerð bras­il­ísku al­rík­is­lög­regl­unn­ar en þar komu ís­lensk­ir og ít­alsk­ir lög­regluþjón­ar einnig við sögu.

Um fimm­tíu manns með stöðu sak­born­ings

Pen­ingaþvætt­is­málið sem um ræðir teyg­ir anga sína aft­ur til árs­ins 2019 þar sem fjöldi fólks er grunaður um að hafa umbreytt um átta hundruð til níu hundruð millj­ón­um ís­lenskra króna í er­lenda mynt. Talið var að pen­ingaþvættið hefði staðið yfir í á þriðja ár áður en embætti héraðssak­sókn­ara réðst í sam­ræmd­ar aðgerðir ásamt sér­sveit rík­is­lög­reglu­stjóra vegna máls­ins.

Héraðssak­sókn­ari seg­ir nærri fimm­tíu manns vera með stöðu sak­born­ings í mál­inu. Greint var frá því að pen­ingaþvættið hafi farið þannig fram að fólk hafi ít­rekað farið í banka og skipt einni millj­ón króna yfir í evr­ur. Fyr­ir hverja slíka ferð fékk fólkið í kring­um tíu þúsund krón­ur að laun­um, en all­ir grunuðu eru ung­ir Íslend­ing­ar, á milli tví­tugs og þrítugs þegar málið kom upp árið 2019. Eng­inn hef­ur enn verið ákærður í mál­inu, en sam­kvæmt upp­lýs­ing­um mbl.is hef­ur það beðið í kerf­inu þar sem reynt var að kom­ast nær eig­in­leg­um skipu­leggj­end­um.

Upp­lýs­ing­ar úr EncroChat nýst við rann­sókn­ir

Sam­kvæmt upp­lýs­ing­um mbl.is er fíkni­efna­málið sem um ræðir stóra kókaín­málið þar sem flytja átti um 100 kíló af kókaíni til lands­ins í timb­ursend­ingu. Þá er einnig talið að snert­ing sé við önn­ur stór fíkni­efna­mál, en upp­lýs­ing­ar frá frönsk­um yf­ir­völd­um úr dul­kóðaða sam­skipta­for­rit­inu EncroChat, sem var mikið notað af glæpa­mönn­um víða um heim, varð til þess að menn lögðu sam­an tvo og tvo við rann­sókn nokk­urra mála. Það átti meðal ann­ars við um salt­dreifara­málið svo­kallaða líkt og fram hef­ur komið við meðferð máls­ins fyr­ir dómi

Í fyrra greindi lög­regl­an meðal ann­ars frá því að lagt hefði verið hald á 1,7 millj­arða í tengsl­um við um­fangs­mikla rann­sókn á skipu­lagðri brot­a­starf­semi hér á landi, auk mik­ils magns fíkni­efna. Var þá jafn­framt greint frá því að EncroChat hefði komið við sögu í rann­sókn lög­regl­unn­ar tengt inn­flutn­ingi á fíkni­efn­um og pen­ingaþvætti. Ólaf­ur seg­ist þó ekki geta staðfest neitt í tengsl­um við fíkni­efn­a­rann­sókn­ina og hvaða máli yf­ir­heyrsl­an nú teng­ist, en fíkni­efna­hlut­inn er á herðum lög­regl­unn­ar á höfuðborg­ar­svæðinu.

Grím­ur Gríms­son, yf­ir­lög­regluþjónn á miðlægri rann­sókn­ar­deild lög­regl­unn­ar, seg­ist ekki vilja tjá sig um það hvort að ákveðnir ein­stak­ling­ar séu til rann­sókn­ar eða hafi verið yf­ir­heyrðir en að sam­starf við bras­il­ísku lög­regl­una hafi staðið til.

„Í tengsl­um við aðgerðir bras­il­ísku lög­regl­unn­ar þá stóð til að yf­ir­heyra Íslend­ing þar líka og það teng­ist mál­um sem við erum með til rann­sókn­ar. En hver það er, það ætla ég ekki að staðfesta," seg­ir Grím­ur í sam­tali við mbl.is. 

Millj­arða verðmæti í „Match po­int“

„[...] Málið hef­ur nátt­úru­lega bara sinn fram­gang í Bras­il­íu og ef Ísland hef­ur hug á því að biðja um framsal á ein­hverj­um í Bras­il­íu þá fer það í þann far­veg sem lög í Bras­il­íu kveða á um. Til dæm­is hér á Íslandi er það nú þannig, að ef að menn hafa verið und­ir rann­sókn hér á Íslandi og eiga óafplánaða dóma þá klára þeir það fyrst áður en þeir eru fram­seld­ir úr landi,“ seg­ir Ólaf­ur um stöðu máls Sverr­is.

Hann seg­ir að rétt­ar­beiðni hafa verið til staðar frá ís­lensku lög­regl­unni til þeirr­ar bras­il­ísku. Rétt­ar­beiðni er beiðni um aðstoð við rann­sókn sem er til staðar á Íslandi en bein­ist að aðila sem er bú­sett­ur er­lend­is. Þá hafi lög­regl­an einnig aðstoðað bras­il­ísk yf­ir­völd við aðgerðirn­ar þar.

Brasilíska alríkislög­regl­an tel­ur verðmæti eign­anna sem lagt var hald á …
Bras­il­íska al­rík­is­lög­regl­an tel­ur verðmæti eign­anna sem lagt var hald á í Match po­int-aðgerðinni geta numið um 150 millj­óna bras­il­ísks ríal eða um 4,2 millj­örðum ís­lenskra króna. Ljós­mynd/​Bras­il­íska al­rík­is­lög­regl­an

Aðgerðin í Bras­il­íu var nefnd „Match po­int“ og tóku um 250 lög­regluþjón­ar þátt. Í aðgerðunum lagði lög­regla hald á 65 kíló af kókaíni, 225 kíló af kanna­bis­efn­um og 57 fast­eign­ir auk öku­tækja og skipa ásamt því að loka fyr­ir banka­reikn­inga 43 ein­stak­linga.

Bras­il­íska al­rík­is­lög­regl­an tel­ur verðmæti eign­anna sem lagt var hald á geta numið um 150 millj­óna bras­il­ísks ríal eða um 4,2 millj­örðum ís­lenskra króna. Greint hef­ur verið frá því að Match Po­int-aðgerðin sé tal­in vera af frem­ur um­fangs­mikl­um toga en um þrjá­tíu hand­tök­ur voru fram­kvæmd­ar í tengsl­um við aðgerðina. 

Voru úti í hart­nær 10 daga

Ólaf­ur seg­ir fjóra ís­lenska lög­regluþjóna hafa verið senda til Bras­il­íu, þeir hafi verið á svæðinu í hart­nær tíu daga, fyr­ir, á meðan og eft­ir að aðgerð lauk. Rétt­ar­beiðnin hafi verið send út vegna tveggja mála, rann­sókn­ar á pen­ingaþvætti sem embætti héraðssak­sókn­ara sjái um og fíkni­efna­máli sem lög­reglu­stjór­inn á höfuðborg­ar­svæðinu sjái um.

Hann seg­ist ekki geta tjáð sig um það hvort að yf­ir­heyrsl­ur ís­lensku lög­regl­unn­ar yfir Sverri hafi gengið bet­ur en hjá bras­il­ísku koll­eg­um þeirra. Bæði á Íslandi og í Bras­il­íu hafi sak­born­ing­ar þó rétt á því að neita að svara spurn­ing­um sem lög­regl­an leggi fyr­ir þá sam­kvæmt réttar­farsákvæði.

„En það skipt­ir máli fyr­ir rann­sókn svona mála að það sé reynt að ná skýrsl­unni þannig að þegar neit­un­in er kom­in þá bara stopp­ar það. Fyr­ir dóm­stóli þá er það bara líkt og það að viðkom­andi hafi mætt og neitað að tjá sig. Þá er ekki gat í mál­inu vegna þess að það vanti skýrslu af sak­born­ingi. Málið er, fyr­ir ís­lensk yf­ir­völd, og nátt­úru­lega yf­ir­völd yf­ir­leitt, að ná skýrslu og fá fram af­stöðu til þess hvort viðkom­andi gefi skýrslu eða ekki eða neit­ar ein­fald­lega að tjá sig,“ seg­ir Ólaf­ur. 

Leggja þetta ekki á sig fyr­ir ekki neitt 

Væri rétt að segja að það hefði verið tek­in skýrsla af hon­um vegna þess að hann liggi und­ir grun eða sé tal­inn tengj­ast mál­inu?

„Ja, það er nátt­úru­lega ljóst að ef við erum að leggja þetta á okk­ur að það er ein­hver sak­born­ings­staða þarna inni í mynd­inni, en ná­kvæm­lega hvaða hlut eða þátt hann er grunaður um að hafa átt í því máli, það get­um við ekki komm­entað á núna,“ seg­ir Ólaf­ur.

mbl.is
Fleira áhugavert
Fleira áhugavert