Kunna Íslendingar ekki að lofta út?

Ólafur Wallevik, prófessor í iðn- og tæknifræði við Háskóla Reykjavíkur
Ólafur Wallevik, prófessor í iðn- og tæknifræði við Háskóla Reykjavíkur Eggert Jóhannesson

Ólaf­ur H. Wal­levik, pró­fess­or í iðn- og tækni­fræði við Há­skóla Reykja­vík­ur, seg­ir Íslend­inga ekki kunna að lofta út jafn vel og aðrar þjóðir. Það sé aft­ur á móti aðeins einn þátt­ur af mörg­um sem valdi raka­skemmd­um og skaðlegu inni­lofti.

Ólaf­ur er fund­ar­stjóri á málþingi um skaðlegt inni­loft, loftræs­ingu og heilsu, sem er viðburður í fundaröð skól­ans: Raka­skemmd­ir og mygla, en sem dæmi var í fyrra málþing um bygg­ing­argalla og fúsk í bygg­ingaiðnaðinum að sögn Ólafs.

Í sam­tali við mbl.is seg­ir Ólaf­ur mikla vönt­un á þekk­ingu um mál­efnið, en til að mynda telji marg­ir myglu og raka­skemmd­ir vera viðhald­stengd­ar.

Það sé mik­il ein­föld­un á vand­an­um enda séu þar marg­ir þætt­ir sem spili inn í heild­ar­mynd­ina, sem geti verið um­hverf­is-, menn­ing­ar-, og jafn­vel tíðaranda­bundn­ir, en Ólaf­ur kveðst fara yfir tutt­ugu helstu þætt­ina í er­indi sínu.

Opin eld­hús og tíðari böð

Er einn þátt­anna að Íslend­ing­ar kunni ein­fald­lega ekki að lofta út hjá sér?

„Já og það eru marg­ir þætt­ir. Það hef­ur auk­ist raki í íbúðum. Við erum öðru­vísi þannig við tengj­um eld­húsið við stof­una, en eld­hús er yf­ir­leitt staður þar sem mynd­ast mik­ill raki. Ennþá meiri raki mynd­ast á baðher­bergi, við för­um mun oft­ar í sturtu,“ seg­ir Ólaf­ur og held­ur áfram.

„Við opn­um ekki nærri því eins mikið glugga. Marg­ir hafa sett thermostat á ofn­inn, en áður var það þannig að það hitnaði á dag­inn, svo þegar þú komst heim úr vinnu þá opnaðir þú glugga og skipt­ir um loft. Það er að segja það eru svo lít­il loft­skipti hjá okk­ur núna.“

Seg­ir Ólaf­ur lyk­il­inn að því að fjar­lægja all­ar raka­skemmd­ir og myglu vera loftræs­ingu hvort sem það sé með svo til­gerðu loftræsi­kerfi eða út um glugga.

Öllu bygg­ing­ar­efni hleypt inn í landið

Nefn­ir Ólaf­ur einnig auk­inn bygg­ing­ar­hraða og hönn­un­ar­galla sem eitt vanda­mál­anna. Til að mynda sé tím­inn frá því að viður er höggv­inn og þangað til hann er nýtt­ur í mann­virki orðin mun styttri sem þýði að það sé enn mik­il nær­ing í viðinum þegar húsið er byggt.

Einnig sé það vanda­mál að leyfi­legt sé að hleypa hvaða bygg­ing­ar­efn­um sem er til lands­ins, sem hafi ekki áður verið rann­sökuð í ís­lensku sam­hengi og henti jafn­vel ekki veðráttu og aðstæðum hér á landi.

„Rann­sókn­ar­stofa bygg­ing­ariðnaðar­ins var lögð niður og nú er öllu hleypt inn í landið,“ seg­ir Ólaf­ur, en hann er fyrr­um for­stöðumaður rann­sókn­ar­stof­unn­ar. Hann seg­ir Íslensk­an bygg­ing­ariðnað nú á veru­leg­um kross­göt­um.

Að sögn hans séu um 15 aðilar að flytja inn alls kon­ar lausn­ir frá Aust­ur-evr­ópu sem séu sum­ar hverj­ar góðar en aðrar ekki.

„All­ar þess­ar lausn­ir, jafn­vel þó að þær dugi vel í ein­hverju landi í Mið-, eða Suður-, eða Aust­ur-Evr­ópu þá er alls ekki þar með sagt að þær stand­ist hér á landi,“ seg­ir Ólaf­ur og seg­ir var­huga­vert að aðilar með litla fagþekk­ingu eða „Þetta redd­ast“ hug­ar­far ann­ist inn­flutn­ing á bygg­ing­ar­vöru.

Þurf­um að læra af mis­tök­um frænda okk­ar

Hann seg­ir mik­il­vægt að læra af mis­tök­um annarra. Íslend­ing­ar hafi náð að vinna bug á alkalí­skemmd­um hér áður fyrr en eigi enn eft­ir að kveða sinn myglu­draug niður. Dan­ir hafi aft­ur á móti lengi þurft að kljást við af­leiðing­ar á notk­un á magnesí­um-plöt­um, sem myndi sjálf­ar raka séu þær ná­lægt salti.

Norðmenn hafi lært af mis­tök­um dönsku frænda sinna og Sví­ar hafi náð að stoppa notk­un efn­is­ins áður en það hafi verið of langt komið.

„En við erum að flytja þetta inn. Að vísu fór hann á haus­inn eft­ir fyrstu bygg­ing­ar en þá byrjaði hann bara á nýrri kenni­tölu,“ seg­ir Ólaf­ur að lok­um.

mbl.is
Fleira áhugavert
Fleira áhugavert