Skjálftavirknin hefur tífaldast

Hofsjökull.
Hofsjökull. mbl.is/Sigurður Bogi

Skjálftavirkni í Hofsjökli hefur tífaldast á aðeins nokkrum árum. Ljóst þykir að megineldstöðin, ein sú tilkomumesta á landinu, er að vakna til lífsins. Hvað það þýðir er þó alls óvíst, enda hefur ekki gosið þar frá landnámi og jafnvel aðeins fimm sinnum á síðustu tíu þúsund árum.

Páll Einarsson, prófessor emeritus við jarðvísindadeild Háskóla Íslands, greinir frá þessu í samtali við Morgunblaðið. Hann segir virknina hafa tekið að aukast upp úr árinu 2020.

„Það er mjög greinilegt að það hefur orðið næstum tvöföldun á ári í fjölda skjálfta og skjálftavirkninni eins og hún mælist,“ segir Páll.

Eðli jökulsins lengi dulist mönnum

Hofsjökull er um 1.800 metra hár og rís upp af miðhálendinu, um 35 til 40 kílómetrar að þvermáli. Nokkur stórfljót má rekja til jökulsins, þar á meðal Þjórsá, Hvítá, Blöndu og Héraðsvötn.

Fjallað er um eldstöðina í bókinni Náttúruvá á Íslandi: Eldgos og jarðskjálftar frá árinu 2013. Þar segir að eðli jökulsins hafi lengi dulist mönnum, enda hafi eldvirkninnar ekki orðið vart í árþúsundir. Það hafi svo ekki verið fyrr en upp úr árinu 1970 sem vísindamenn áttuðu sig á því að undir ísnum leyndist gríðarmikil gosaskja.

„Þetta er virk eldstöð en sennilega með þeim allra lötustu af þeim eldstöðvum sem eru virkar á Íslandi. Það eru engin stór gos þekkt úr þessari eldstöð, en nokkur smáhraun hafa runnið síðan á ísöld,“ segir Páll meðal annars. 

Nánari umfjöllun er að finna í Morgunblaðinu í dag.

Nánar um málið
í Morgunblaðinu
Áskrifendur:
Nánar um málið
í Morgunblaðinu
Áskrifendur:
Fleira áhugavert
Fleira áhugavert