Sakaði bróður sinn ranglega um kynferðisbrot

Héraðsdómur Reykjavíkur hefur dæmt karlmann í níu mánaða skilorðsbundið fangelsi fyrir rangar sakargiftir. Þá hefur maðurinn verið dæmdur til að greiða samtals um 1,5 milljónir í miskabætur. „Þær sakir sem á brotaþola voru bornar voru svívirðilegar og settar fram af einbeittum ásetningi,“ segir í dómnum.

Héraðssaksóknari gaf út ákæru á hendur manninum í júní 2023 fyrir rangar sakargiftir. Fram kemur í ákærunni að maðurinn hafi að kvöldi laugardagsins 8. febrúar 2020 með röngum tilkynningum til Neyðarlínu 112 og Barnaverndar leitast við að koma því til leiðar að A, sem er bróðir hans, yrði að ósekju sakaður um refsiverðan verknað, sem leiddi til þess að lögregla handtók manninn sömu nótt og hóf rannsókn þar sem tekin var skýrsla af A með réttarstöðu sakbornings og könnunarviðtöl við B og C, dætur A, af hálfu Barnaverndar.

Lögreglan hætti svo rannsókn málsins 23. nóvember 2020 þar sem talið var að kæran ætti ekki við rök að styðjast. 

Þóttist vera annar maður

Í ákærunni er nánar greint frá málavöxtum. Segir að maðurinn hafi hringt í Neyðarlínuna 112 undir nafninu Y og tilkynnt að A hafi beitt B og C, sem væru dætur A á barnsaldri, kynferðislegu ofbeldi, þar á meðal nauðgun, og deilt myndefni af kynferðisbrotum gegn stúlkunum á alþjóðlegri vefsíðu.

Þá sendi hann tölvupóst á D, starfsmann Barnaverndar, í kjölfar símtals til Neyðarlínu 112, með nánari lýsingum á kynferðislegu og líkamlegu ofbeldi, þar á meðal nauðgun og öðrum kynferðismökum, A gegn dætrum sínum í félagi við fjóra aðra karlmenn á tveimur mismunandi myndböndum.

Brotaþoli krafðist þess að bróðir sinn myndi greiða sér tvær milljónir króna í miskabætur. 

Maðurinn neitaði sök.

Lögreglan hætti rannsókn málsins 23. nóvember 2020 þar sem talið var að kæran ætti ekki við rök að styðjast. mbl.is/Eggert Jóhannesson

Hringdi úr norsku númeri en þóttist vera á Írlandi

Fram kemur í dómi héraðsdóms, sem féll 27. janúar en var birtur í dag, að fyrstu aðgerðir lögreglu við rannsókn meints kynferðisbrots hafi verið raktar í skýrslu rannsóknarlögreglumanns. Var símanúmer er tilkynnandi hafði gefið upp í samtali við Neyðarlínuna kannað strax í kjölfarið en sá kvaðst staddur á Írlandi. Símanúmerið reyndist hins vegar vera norskt landsnúmer sem ákærði staðfesti að hefði verið sitt númer. Bróðir hans greindi lögreglu þegar frá því að hann hefði sterkan grun um að ákærði stæði á bak við tilkynningu til Neyðarlínunnar.

Brotaþoli svo og vitnin F og G hafa borið um ýmiss konar áreiti ákærða gegn bróður sínum í gegnum tíðina. Ákærði ber á hinn bóginn um hótanir bróðurins gagnvart sér.

Á sér langa sögu

Í dómi héraðsdóms segir að ekki liggi fyrir gögn í málinu sem styðji þetta sérstaklega en samskiptavandi á milli brotaþola og ákærða virðist eiga rót að rekja til atvika í fortíðinni sem ákærði telur brotaþola bera fulla ábyrgð á. Brotaþoli lagði fram gagn í málinu samhliða kæru með samskiptum ákærða við sig á Messenger þann 5. maí 2020, þar sem m.a. kemur fram að nú fari að koma að því að brotaþoli verði settur í fangelsi. Ákærði neitaði að hafa sent gagnið og taldi að það kynni að vera falsað. Þó ekkert styðji að svo sé ber við mat á sönnunargildi gagnsins að horfa til þess að uppruni þess er óstaðfestur að mati héraðsdóms.

Sem fyrr segir, þá hefur maðurinn neitað sök í málinu. Í fyrsta samtali við lögreglu kvað hann Y, aðila sem hann ekki þekkti fyrir, hafa bankað upp á hjá sér og fengið leyfi til þess að hringja. Á sama veg bar hann í skýrslutöku hjá lögreglu 3. desember 2020 eftir að hafa verið kynnt réttarstaða sín. Þegar bornar voru undir hann spurningar er lutu að hinum röngu sakargiftum nýtti hann sér rétt sinn til þess að svara ekki, að því er segir í dómnum.

Maðurinn bar á sama veg fyrir dómi um komu Y á heimili hans til þess að fá að hringja. Hafi hann afhent honum farsíma sinn sem sé skýring þess að símanúmerið hafi verið rakið til hans. Nefndur Y, sem hafi verið hálfræfilslegur og illa til fara, hafi verið í einrúmi með símann í um 15 mínútur.

Frásögn mannsins fjarstæðukennd

Að mati dómsins er þessi frásögn ákærða frá öllum bæjardyrum séð fjarstæðukennd og með miklum ólíkindablæ. Hefur hann ekki fært fram neina rökrétta skýringu sem stutt getur frásögn hans. Stendur honum nær, þegar litið er til þess svo og atvika málsins, að upplýsa um nokkuð það sem kunni að renna stoðum undir framburð hans. Lítur dómurinn af framangreindum ástæðum alfarið fram hjá framburði mannsins um atvik.

Héraðsdómur Reykjavíkur. mbl.is/Karítas

Rödd mannsins sérkennandi

Í málinu liggur fyrir upptaka af nefndu símtali til Neyðarlínunnar. Dómari hefur hlýtt á þá upptöku og hljóðritaða símaskýrslu af ákærða. Rödd tilkynnanda er að mati dómsins nokkuð sérkennandi og hafa lögreglumenn sem að málinu komið borið á sama veg og töldu sig á tíma rannsóknar geta borið kennsl á hana sem rödd ákærða. Þá kom maðurinn fyrir dóminn og gaf skýrslu í gegnum fjarfundarbúnað. Hafði dómari gott tækifæri til þess að hlýða á hann og jafnframt að bera rödd hans saman við þá rödd sem heyrðist í upptöku frá Neyðarlínu. Þá ræddi dómari við ákærða eftir að slökkt var á upptöku í dómsal í viðurvist sakflytjenda og hafði hann þá uppi tiltekið orðalag sem er nákvæmlega hið sama og kemur fram í lok fyrrgreindrar upptöku frá Neyðarlínu.

Telur dómari að fallast megi á að yfirgnæfandi líkur séu á því að maðurinn hafi verið sá aðili sem stóð að baki tilkynningunni og sendi í kjölfarið tölvupóst á starfsmann barnaverndar.

Þegar til alls framangreinds er horft, gagna máls og ótrúverðugs framburðar mannsins, telur dómurinn sannað svo hafið verði yfir skynsamlegan vafa að hann hafi gerst sekur um þá háttsemi sem honum er gefin að sök, segir í niðurstöðu dómsins.

Svívirðilegar sakir settar fram af einbeittum ásetningi

Tekið er fram að maðurinn hafi ekki áður verið fundinn sekur um refsiverðan verknað. Þá segir að langt sé liðið frá atvikum málsins sem hafi verið, að talið sé, að fullu upplýst ekki löngu síðar. Einnig segir að rannsókn málsins hafi dregist verulega og einnig fyrir dómi. Stafar drátturinn fyrir dómi að hluta til af veikindum ákærða sem hafi að einhverju leyti verið staðfest með læknisvottorði.

„Þær sakir sem á brotaþola voru bornar voru svívirðilegar og settar fram af einbeittum ásetningi. Brot gegn 148. gr. almennra hegningarlaga varða þungri refsingu enda eru verndarhagsmunir mikilsverðir, bæði einstaklingsbundnir og almannahagsmunir,“ segir í dómi héraðsdóms.

Manninum var enn fremur gert að greiða 1,1 milljón kr. í málsvarnarlaun. 

• Blogga um frétt