Hvorki geðsvið Landspítala né geðheilsuteymi Heilbrigðisstofnunar Austurlands (HSA) kannast við að hafa haft það á sinni könnu að sinna eftirfylgni og meðferð Alfreðs Erlings Þórðarsonar eftir að hann var útskrifaður úr nauðungarvistun af geðsviði Landspítala í júní í fyrra.
Alfreð var dæmdur til 12 vikna nauðungarvistunar í maí á síðasta ári í kjölfar ofbeldishegðunar sem talin er tengjast geðrofi hans en var útskrifaður tveimur vikum síðar án þess að þiggja meðferð.
Alfreð er ákærður fyrir að hafa orðið eldri hjónum að bana í Neskaupstað í ágúst í fyrra. Verknaðurinn var framinn innan þess 12 vikna tímabils sem hann var úrskurðaður í nauðungarvistun en slíkur úrskurður fellur úr gildi við útskrift. Var hann án meðferðar eða eftirfylgni þegar morðin voru framin. Var það þrátt fyrir að í geðmati við nauðungarvistun hafi hann verið sagður mögulega hættulegur sjálfum sér og öðrum.
Samkvæmt heimildum mbl.is var það skilningur heilbrigðisstarfsfólks á geðsviði Landspítala að Alfreð hefði verið útskrifaður í hendur geðheilsuteymis Austurlands og að eftirfylgni væri í höndum þeirrar stofnunar. Hins vegar kannast enginn við slík samskipti hjá HSA.
Sigurlín Hrund Kjartansdóttir, teymisstjóri geðheilsuteymis HSA segir mörg tilfelli um að kerfi Landspítala og HSA tali ekki saman.
Þannig viti þau „oft“ ekki af því þegar skjólstæðingur þaðan er útskrifaður af geðsviði Landspítala og raunar ekki innritaður heldur.
„Ef ég sendi sjúkling með sjúkrabíl til Reykjavíkur þá sé ég ekkert um það hvað er gert, hver talar við hann, hvernig matið er fyrr en útskriftarbréfið er sent. Og það klikkar allt of oft,“ segir Sigurlín.
Sigurlín segist ekki geta tjáð sig um mál einstakra einstaklinga, í þessu tilfelli Alfreðs Erlings. Enn síður þar sem hann var aldrei í þjónustu innan geðheilsuteymis HSA.
Það sést meðal annars á því að geðlæknirinn sem er með samning við HSA, Kristinn Tómasson, gerði geðmatið og bar vitni fyrir dómi. Aðkoma hans að málinu á fyrri stigum hefði gert hann vanhæfan til þess.
Alfreð dvaldi á hótelherbergi á Reyðarfirði sem honum var útvegað af félagsþjónustunni í Fjarðabyggð eftir að austur var komið. Að öðru leyti var hann í reiðileysi þar til að voðaverkinu kom þann 21. ágúst þegar hjónin voru myrt með hamri á heimili sínu í Neskaupstað.
„Stundum sendir viðkomandi stofnun rafrænt útskriftarbréf sem fer á heilsugæslu lögheimilis, yfirleitt til yfirlæknis sem fer yfir það. En oft er bara ekkert bréf sent. Þá veit kerfið á svæðinu ekki af því að einstaklingurinn er útskrifaður,“ segir Sigurlín.
„Stundum veit kerfið ekki einu sinni af því að hann er innskrifaður. Við sjáum sjúkragögn frá SAk [Sjúkrahúsinu á Akureyri] í okkar kerfi en við erum alveg blind gagnvart geðsviði Landspítalans,“ segir Sigurlín.
„Sjúkrakerfið er svo flókið, það eru margar útgáfur í gangi. Það er verið að reyna að samræma þær og opna þær en í dag sé ég ekki hvort skjólstæðingur frá mér hafi farið t.d. í bráðainnlögn á BUGL og verið útskrifaður tveimur dögum síðar, fyrr en það kemur bréf um það, sem gerist ekki endilega í sömu vikunni.“
Að sögn hennar getur sú staða komið upp að einstaklingi sé sleppt út eftir nauðungarvistun án þess að neinn úr kerfinu viti hvar lögheimilið er. Hvorki félagsþjónustan, heilbrigðisstofnun né lögregluyfirvöld.
„Þetta verður að laga,“ segir Sigurlín.
„Þegar svo alvarlegt mál er um að ræða, eins og nauðungarvistun þá ber geðdeildin sem sækir um nauðungarvistina skýra ábyrgð á að vera með viðkomandi í eftirfylgni. Ef það á að færa þá ábyrgð þarf að gera það með læknabréfi eða samtali.“
Styttri útgáfa birtist fyrr í dag og hluti viðtals Sigurlínar birtist í Austurglugganum.