200 mílur | Morgunblaðið | 10.3.2025 | 6:00 | Uppfært 9:10

Mögulega vísindaveiðar á hnúfubak

Hnúfubakur er talinn djartækur afræningi loðnustofnsins en ekki er vitað hve mikið hann étur. mbl.is/Eggert Jóhannesson

Til skoðunar er að leggja fram þingsályktunartillögu á Alþingi sem mælir fyrir um að hafist verði handa við að rannsaka afrán hnúfubaks á loðnustofninum á Íslandsmiðum, þar á meðal að skoða mögulegar vísindaveiðar, ef það er það sem þarf til að afla nauðsynlegra upplýsinga um hvað er að gerast í mikilvægustu nytjastofnum á Íslandsmiðum.

Þetta segir Vilhjálmur Árnason, alþingismaður og ritari Sjálfstæðisflokksins, í samtali við Morgunblaðið. Bendir hann á að loðnan sé gríðarlega mikilvægur nytjastofn fyrir íslenskt þjóðarbú, en loðna er ein aðalfæða hnúfubaks.

„Það þarf að kalla eftir upplýsingum um hvað stjórnvöld eru að gera í málinu og hvaða upplýsingum þau búa yfir,“ segir hann. Þau verði að átta sig á því hvað hnúfubakurinn er að éta og hver áhrif hans séu á afkomu nytjastofna á Íslandsmiðum, einkum loðnu.

„Þegar sterkar vísbendingar eru um mikil áhrif af stækkandi stofni hnúfubaks á einn af mikilvægustu nytjastofnum okkar verðum við að gera allt til þess að afla okkur upplýsinga um þessi áhrif, hvort heldur er með vísindaveiðum á hnúfubak eða með öðrum hætti. Það er augljóst,“ segir Vilhjálmur.

„Loðnan er gríðarlega mikilvæg í auðlindanýtingu okkar og við þurfum að átta okkur á því hvað hnúfubaksstofninn hefur stækkað mikið,“ segir Jens Garðar Helgason, alþingismaður og varaformaður Sjálfstæðisflokksins. Afla þurfi þekkingar á því.

„Það liggur alveg ljóst fyrir að það verður að setja fjármuni í rannsóknir á hnúfubak til að fá vitneskju um hver fæðusamsetningin er og það verður að gera í samráði við Hafrannsóknastofnun, hvort sem við tökum nokkur dýr til rannsóknar eða tökum húðsýni,“ segir hann.

Jens Garðar segir tugmilljarða hagsmuni í húfi í útflutningsverðmætum á loðnu.

„Ég horfi út um gluggann hjá mér á uppsjávarveiðiskipin Jón Kjartansson og Aðalstein Jónsson sem liggja í höfninni hér á Eskifirði, en ættu nú að vera á loðnu ef allt væri eðlilegt,“ segir hann.

„Það er alveg ljóst að fjölgun hnúfubaks hefur áhrif á afrakstur loðnustofnsins í það minnsta, en hversu mikið er svo önnur spurning,“ segir Þorsteinn Sigurðsson, forstjóri Hafrannsóknastofnunar.

Lesa má meira um málið í Morgunblaðinu í dag