5,8 milljarðar króna til varnar Úkraínu

Kristrún Frostadóttir forsætisráðherra heilsar Volodimír Selenskí, forseta Úkraínu, á fundi …
Kristrún Frostadóttir forsætisráðherra heilsar Volodimír Selenskí, forseta Úkraínu, á fundi þeirra í Kænugarði 24. febrúar, þegar þrjú ár voru liðin frá innrás Rússa. AFP

Frá því að her Rúss­lands réðst inn í Úkraínu í fe­brú­ar árið 2022 hef­ur Ísland varið um 11,5 millj­örðum króna í stuðning við Úkraínu.

Meiri­hluti þess fjár flokk­ast und­ir varn­artengd­an stuðning, eða 5,8 millj­arðar króna.

Litlu minna hef­ur verið varið í mannúðar- og efna­hags­stuðning, eða 5,7 millj­örðum króna.

Þetta kem­ur fram í svari ut­an­rík­is­ráðuneyt­is­ins við fyr­ir­spurn Morg­un­blaðsins og mbl.is, þar sem miðað er við töl­ur í lok síðasta mánaðar.

Bætt verður til muna í aðstoðina á þessu ári og er gert ráð fyr­ir að fram­lagið verði 5,7 millj­arðar króna á ár­inu.

Nýliðar í úkraínska hernum við æfingar í Saporisjía-héraði í gær.
Nýliðar í úkraínska hern­um við æf­ing­ar í Sa­porisjía-héraði í gær. AFP

Fær­an­legt neyðar­sjúkra­hús

Varn­artengd­ur stuðning­ur verður auk­inn sér­stak­lega en af þess­ari upp­hæð verður 3,6 millj­örðum króna varið til hans, sam­kvæmt áætl­un­um ráðuneyt­is­ins.

Fram kem­ur að slík­ur stuðning­ur Íslands hafi til þessa verið í formi fjár­mögn­un­ar á her­gögn­um, flutn­ings á búnaði og birgðum, þjálf­un­ar­verk­efna m.a. á sviði sprengju­leit­ar og -eyðing­ar, og þjálf­un­ar bráðaliða og sjó­liðsfor­ingja­efna.

Stærsta ein­staka fram­lag Íslands í varn­artengd­um stuðningi fólst í kaup­um á fær­an­legu neyðar­sjúkra­húsi, fyr­ir 1,1 millj­arð króna, sem af­hent var Úkraínu árið 2023.

Millj­arði hef­ur verið varið í sjóð á veg­um ríkja­hóps um sprengju­leit og -eyðingu, sem Ísland og Lit­há­en leiða. Þá hef­ur 945 millj­ón­um króna verið veitt í stuðnings­sjóð Atlants­hafs­banda­lags­ins fyr­ir Úkraínu.

Kristrún Frostadóttir forsætisráðherra á fundi í Kænugarði 24. febrúar þar …
Kristrún Frosta­dótt­ir for­sæt­is­ráðherra á fundi í Kænug­arði 24. fe­brú­ar þar sem þess var minnst að þrjú ár væru liðin frá inn­rás Rússa. Í bak­grunni er Friðrik Jóns­son sendi­herra. AFP

Fjár­fest beint í varn­ariðnaði

Sam­tals hef­ur 800 millj­ón­um króna einnig verið varið í danska líkanið svo­kallaða, en það snýst um að fjár­festa með bein­um hætti í varn­artengd­um iðnaði inn­an Úkraínu til að styrkja heima­menn til sjálfs­hjálp­ar og stuðla að auk­inni skil­virkni, hag­kvæmni og efl­ingu varn­artengds iðnaðar í land­inu til lengri tíma.

Ísland mun hafa lagt 400 millj­ón­ir króna til verk­efn­is­ins í lok síðasta árs og svo aft­ur aðra eins upp­hæð í upp­hafi þessa árs.

Fram kem­ur að 728 millj­ón­um króna hafi einnig verið varið í stuðnings­sjóð breskra stjórn­valda fyr­ir Úkraínu og 460 millj­ón­um í þjálf­un og búnað fyr­ir sprengju­leit og -eyðingu á veg­um úkraínska hers­ins.

Alls hafa 400 millj­ón­ir króna farið í birgðakaup á eldsneyti og flutn­inga, og 300 millj­ón­ir í frum­kvæðis­verk­efni Tékk­lands um kaup á skot­fær­um fyr­ir Úkraínu.

Loks hef­ur 75 millj­ón­um króna verið varið í ríkja­hóp um upp­lýs­inga­tækni.

Grunnþjón­usta og orku­mál

Þegar litið er til mannúðar- og efna­hags­stuðnings hef­ur 2,2 millj­örðum króna verið veitt í sjóði Alþjóðabank­ans á sviði efna­hags­stuðnings, innviðaupp­bygg­ing­ar og grunnþjón­ustu.

Þá hef­ur 1,4 millj­örðum verið veitt til orku­mála, þar af 837 millj­ón­um í sér­stak­an orku­sjóð fyr­ir Úkraínu og 539 millj­ón­um til orku­verk­efn­is Þró­un­ar­áætl­un­ar Sam­einuðu þjóðanna.

Að auki hef­ur 1,2 millj­örðum króna verið varið til mannúðaraðstoðar á veg­um stofn­ana Sam­einuðu þjóðanna, Alþjóðaráðs Rauða kross­ins og Rauða kross Íslands.

Nærri 500 millj­ón­um króna hef­ur verið veitt til verk­efna á sviði jafn­rétt­is­mála og vald­efl­ing­ar kvenna hjá stofn­un­um Sam­einuðu þjóðanna.

Loks hafa 309 millj­ón­ir króna runnið til annarra verk­efna í þágu Úkraínu í sam­starfi við ís­lensk fé­laga­sam­tök og fyr­ir­tæki, aðrar alþjóðastofn­an­ir og í gegn­um sam­starf við önn­ur ríki.

Halla Tómasdóttir tók á móti Volodimír Selenskí Úkraínuforseta á Bessastöðum …
Halla Tóm­as­dótt­ir tók á móti Volodimír Selenskí Úkraínu­for­seta á Bessa­stöðum í lok októ­ber í fyrra. mbl.is/​Eggert Jó­hann­es­son

For­seti á móti vopna­kaup­um

Halla Tóm­as­dótt­ir, for­seti Íslands, hef­ur lýst sig and­snúna því að Ísland út­vegi Úkraínu­mönn­um vopn til að verj­ast inn­rás Rússa.

„Ég er hlynnt því að við tök­um alltaf af­stöðu með friði og nýt­um öll okk­ar áhrif til þess að fara fyr­ir friði,“ sagði Halla á fundi með Morg­un­blaðinu í maí í fyrra, þegar hún hafði boðið sig fram til að gegna embætti for­seta.

„Við erum í varn­ar­banda­lagi – varn­ar­banda­lagi er lyk­il­orð – ekki sókn­ar­banda­lagi með Atlants­hafs­banda­lag­inu og það er mín skoðun að við get­um verið þátt­tak­end­ur í því og vest­rænu sam­starfi án þess að leggja fé til vopna­kaupa,“ sagði Halla og var kjör­in for­seti lýðveld­is­ins rúmri viku síðar.

Úkraínskir hermenn bera liðsfélaga sinn til grafar í síðustu viku. …
Úkraínsk­ir her­menn bera liðsfé­laga sinn til graf­ar í síðustu viku. Hundruð þúsunda hafa fallið í inn­rás­ar­stríði Rússa. AFP
mbl.is
Fleira áhugavert
Fleira áhugavert