Innlent | mbl | 21.3.2025 | 10:30 | Uppfært 12:38

Austurálma KEF opnuð: „Erum svolítið að fullorðnast“

„Ég óska Isavia til hamingju,“ sagði Daði í samtali við mbl.is að ræðu lokinni. Samsett mynd/mbl.is/Karítas

Daði Már Kristófersson, fjármála- og efnahagsráðherra, opnaði austurálmu Keflavíkurflugvallar við hátíðlega athöfn í gær, en heildarkostnaður við hana nemur tæplega 30 milljörðum. Stækkar flatarmál flugstöðvarinnar um 30% með þessari stækkun, en meðal annars bætast við fjórir nýir landgangar.

Álman er eitt af fyrstu stóru skrefunum í þróunaráætlun vallarins og mun efla hann sem tengistöð með því að fjölga flugtengingum og styrkja þannig samkeppnishæfni Íslands.

Forstjóri Isavia segir félagið nú hætt að elta skottið á sér þegar komi að því að fylgja fjölgun ferðamanna til landsins og sé nú í leiðandi stöðu. Stjórnarformaður félagsins segir komandi stækkunarframkvæmdir kalla á aukið hlutafé.

Verkinu lauk á kostnaðaráætlun

„Það er mjög ánægjulegt að við séum að opna þessa álmu. Isavia lauk verkinu bæði á kostnaðaráætlun og innan tímamarka, sem því miður er of fágætt en er mjög góður árangur. Þetta er glæsileg bygging sem mun skapa tækifæri til að þróa Ísland áfram sem áfangastað og sem áfangastað fyrir tengiflug. Ég óska Isavia til hamingju,“ sagði Daði í samtali við mbl.is að ræðu lokinni.

Í ræðu sinni fagnaði Daði opnun álmunnar og sagði hana stækka flugstöðina um 30%. Keflavíkurflugvöllur geti með álmunni stutt betur við vöxt flugfélaga og annarra viðskiptavina samhliða því að bæta upplifun gesta. Þá sé álman áþreifanleg staðfesting á framtíðarsýn um að Keflavíkurflugvöllur verði alþjóðleg tengistöð milli Evrópu og Norður-Ameríku. Alþjóðleg tengsl og samgöngur séu undirstaða hagvaxtar og velsældar á Íslandi.

Frétt af mbl.is

Áform um mikla stækkun

Daði segir alþjóðleg tengsl og samgöngur vera undirstöðu hagvaxtar og velsældar á Íslandi. mbl.is/Karítas

„Við erum svolítið að fullorðnast“

„Síðan ég byrjaði árið 2013 hefur verið mikill þrýstingur á að stækka flugstöðina, flugfélögin voru að vaxa það mikið að við höfum svolítið verið að elta skottið á okkur síðustu árin. Þessi stöð setur okkur á þann stað að nú erum við að taka fyrsta skrefið í því að komast fram yfir kúrfuna,“ segir Sveinbjörn Indriðason, forstjóri Isavia, í samtali við mbl.is.

„Flugvöllurinn þroskast svolítið við þessa byggingu. Við erum að taka fyrsta skrefið í að uppfylla þessar þjónustukröfur sem eru gerðar til alþjóðlegra flugvalla, sem við höfum svolítið verið að eltast við. Við erum svolítið að fullorðnast.

Þessi hluti vallarins mun til framtíðar verða hluti af tengistöðinni. Hann mun gera það að verkum að skilvirkni tengistöðvarinnar mun aukast, þannig að það verður auðveldara fyrir tengifarþegana að fara í gegnum flugstöðina. Það eru tengifarþegarnir sem búa til þessar flugtengingar sem eru svo mikilvægar fyrir hagvöxtinn og rekstur flugvallarins. Áfangastaðirnir verða til með tengifarþegunum, þess vegna erum við alltaf að horfa til tengistöðvarinnar.“

„Það eru tengifarþegarnir sem búa til þessar flugtengingar sem eru svo mikilvægar fyrir hagvöxtinn og rekstur flugvallarins,“ segir Sveinbjörn. mbl.is/Karítas

Aðspurður segir hann næsta skref verða svokallað hjarta flugvallarins, en það er bygging sem mun tengja alla hluta flugstöðvarinnar betur saman. Farþegar geta þá flætt betur um alla flugstöðina, sem eykur bæði skilvirkni vallarins og upplifun farþega svo um munar.

„Við höfum til dæmis ekki náð að bjóða upp á fullnægjandi setusvæði við hliðin okkar, hluti af þessu er að bæta úr þeirri þjónustu við farþegana.“

Engin rútustæði þurfi yfir vetrartímann

Nú hafa einhverjir farþegar haft orð á því að flutningar í og úr vélum með rútu hafi aukist, þau sakni þess að ganga landganginn. Hverju breytir þessi nýja álma varðandi þá fólksflutninga?

„Þetta hefur fylgt því að síðustu ár hefur verið gríðarleg eftirspurn eftir afköstum, fyrir okkur hafa rútur verið hluti af því að búa til afköst. Það kostar mikið meira og er mikið tímafrekara að byggja hús með landgöngubrú.

Það næsta sem gerist er að framlenging verður byggð við austurálmuna, til þess að hægt sé að setja tengibrýr við stæðin og þá erum við að draga úr notkuninni á rútunum. Okkar hönnunarforsendur eru þær að yfir sumartímann séu um 75% farþega að fara um brýr og yfir veturinn sé enginn rútuakstur, en það eru alveg einhver ár í að við náum þeim árangri.“

Frétt af mbl.is

Fyrstu farþegar um nýjan brottfararsal

Segir að styrkja þurfi Isavia með auknu hlutafé

Kristján Þór Júlíusson, stjórnarformaður Isavia, sagði í ræðu sinni að mikilvægt væri að halda áfram með þróun Keflavíkurflugvallar og nú væri unnið að forgangsröðun framkvæmda.

„Þetta er breytt forgangsröðun sem styður með beinum hætti við þá áherslu um að árið 2028 verði búið að byggja upp getu til að styðja við áætlaðan framtíðarvöxt flugfélaga sem velja Keflavíkurflugvöll sem tengistöð,“ er haft eftir Kristjáni.

Þá sagði hann að þrátt fyrir að rekstur Isavia gangi vel þá væri umfang þeirra framkvæmda sem nauðsynlegt væri að ráðast í á næstu árum af þeirri stærðargráðu að efnahagsreikningur félagsins myndi ekki standa undir þeim framkvæmdakostnaði sem þyrfti.

„Það er óhjákvæmilegt að styrkja félagið með auknu hlutafé.“

Sveinbjörn tók í sama streng og sagði í sinni ræðu að mikilvægt sé að eiga opið samtal við eiganda félagsins og fjármála- og efnahagsráðuneytið um hvaða svigrúm sé til staðar þegar kemur að fjármögnun næstu verkefna, að hluta til með auknu hlutafé eða aðkomu alþjóðlegs minnihlutafjárfestis.

„Ég hef áður talað fyrir því hversu verðmætt það yrði fyrir Keflavíkurflugvöll að fá að borðinu fjárfesta sem eru sérhæfðir í að leggja fé til þróunar alþjóðaflugvalla, vegna þeirrar þekkingar sem slíku fjármagni fylgir. Slík ráðstöfun mun alltaf styrkja samkeppnisstöðu okkar gagnvart erlendum flugvöllum,“ er haft eftir Sveinbirni.

Framkvæmdir hófust árið 2021

Eins og áður segir hafa framkvæmdir við álmuna staðið yfir í nokkurn tíma. Árið 2021 hóf fjármála- og efnahagsráðherra framkvæmdir að álmunni með skóflustungu þann 1. júní.

Árið 2023 var nýr og rúmbetri komusalur tekinn í notkun með nýrri farangursmóttöku á jarðhæð og farangurskerfi í kjallara tekið í notkun í ágúst, og stórbætt aðstaða fyrir gesti til að taka á móti farangri og skilvirkari afhending farangurs.

Í mars árið 2024 var nýtt svæði fyrir fríhafnarverslun á komusvæði tekið í notkun og nýtt veitingasvæði á brottfararsvæði með auknu úrvali veitingastaða tekið í notkun í nóvember.

Í ár hófust svo prófanir í febrúar og formleg opnun var í gær, 20. mars. Fjórir nýir landgangar beint út í vél voru teknir í notkun og tvö ný hlið til að þjónusta fjarstæði sem bætir upplifun gesta flugvallarins. Rúmgott biðsvæði er fyrir brottför og nýtt flughlað og landgangar bæta aðstöðu til þjónustu flugvéla.

Jafnast á við þrjá fótboltavelli

Heildarkostnaður er áætlaður 29,6 milljarðar, sem er í samræmi við þann ramma sem settur var í upphafi. Verkáætlun hefur staðist að mestu þrátt fyrir áskoranir vegna heimsfaraldurs og truflanir á aðfangakeðjum vegna stríðsins í Úkraínu.

Álman er 25 þúsund fermetrar að flatarmáli, sem þýðir um 30% stækkun flugstöðvarinnar, en til samanburðar er tónlistarhúsið Harpa tæpir 30 þúsund fermetrar samkvæmt Fasteignaskrá. Álman er 31 m að hæð, til samanburðar eru turnar Akureyrarkirkju 26 m. Þá er hún 66 m að breidd, sem er svipað breidd knattspyrnuvallar, og 124,5 m að lengd, sem er svipað og Bankastræti í Reykjavík.

Að lokum jafnast 22.600 fermetra flughlað með eldsneytisáfyllingu á við rúmlega þrjá fótboltavelli.