Höfðu ekki ímyndunarafl í svona mikinn mun

„Við erum auðvitað lítið og opið hag­kerfi og vilj­um sem minnst­ar hindr­an­ir í viðskipt­um. Þess vegna eru toll­ar á ís­lensk­ar vör­ur aldrei góðar frétt­ir,“ seg­ir Daði Már Kristó­fers­son, fjár­mála- og efna­hags­ráðherra, um þá ákvörðun Banda­ríkja­for­seta að leggja 10% inn­flutn­ing­stolla á vör­ur frá Íslandi.

Það sé þó lán í óláni að Ísland hafi lent í neðsta flokki hvað toll­ana varðar.

Don­ald Trump Banda­ríkja­for­seti til­kynnti í gær­kvöldi að 10% lág­mark­s­toll­ur yrði lagður á all­ar inn­flutt­ar vör­ur til Banda­ríkj­anna og fell­ur Ísland þar und­ir.

20% toll­ur verður lagður á all­ar vör­ur inn­flutt­ar frá Evr­ópu­sam­band­inu (ESB) og 15% toll­ur á vör­ur frá Nor­egi, til að mynda. Þá fá hinar EFTA-þjóðirn­ar á sig háa tolla; vör­ur frá Sviss fá 31% toll og vör­ur frá Liechten­stein fá á sig 37% toll.

Frétt af mbl.is

Toll­ar Trumps: Sam­an­b­urður á Íslandi og vinaþjóðum

Mest­ar áhyggj­ur af fjórðu stoðinni

„Við höf­um verið að meta hver áhrif­in geta orðið og þetta er auðvitað ekki já­kvætt. Þetta eru nei­kvæð áhrif en þau eru ekki um­tals­verð. Við höf­um kannski mest­ar áhyggj­ur af fjórðu stoðinni; hug­búnaðarút­flutn­ingi, út­flutn­ingi á lyfja­vör­um og svo­leiðis, þar sem sam­keppni er mjög hörð,“ seg­ir Daði.

„Við höfðum gert grein­ing­ar á því sem við töld­um að myndi ger­ast, en svo fór þetta bet­ur en við reiknuðum með og nokkuð öðru­vísi,“ bæt­ir hann við.

Frétt af mbl.is

Þor­gerður um nýj­ustu vend­ing­ar: „Hon­um var al­vara“

Aðspurður hvort það séu ein­hver tæki­færi sem fel­ist í því að lenda í lægsta tolla­flokki, seg­ir hann það eitt­hvað sem þurfi að skoða.

„Við höfðum kannski ekki ímynd­un­ar­afl í að það yrði svona mik­ill mun­ur á milli okk­ar helstu viðskiptaþjóða. Það er bara grein­ing sem við þurf­um að fara í núna þegar við vit­um ná­kvæm­lega hvernig þetta er,“ seg­ir Daði. Frek­ar hafi verið gert ráð fyr­ir því að Ísland færi í sama flokk og ná­granna­rík­in.

Hann ger­ir ráð fyr­ir að það komi grein­ing frá fjár­málaráðuneyt­inu á stöðunni á allra næstu dög­um.

„Þá þarf að taka blá­kalda hags­muna­matið“

Þá seg­ir Daði að ekki sé gert ráð fyr­ir því að toll­arn­ir muni hafa áhrif á hinn al­menna borg­ara á Íslandi, að minnsta kosti ekki að svo stöddu.

„Það er mat grein­ing­araðila að það sé ekki aug­ljóst að þetta hafi verðbólgu­hvetj­andi áhrif í þess­um ríkj­um sem standa þarna utan. Þetta mun valda verðbólgu í Banda­ríkj­un­um. Ef það dreg­ur úr eft­ir­spurn í Banda­ríkj­un­um og eft­ir­spurn í okk­ar heims­hluta helst stöðug, þá myndi þetta frek­ar þrýsta verði niður en upp.“

Frétt af mbl.is

„Eng­inn vinn­ur í viðskipta­stríði“

Daði seg­ir of snemmt að segja til um hvort það komi til með að hafa áhrif á hugs­an­leg­ar aðild­ar­viðræður Íslands við ESB, að lönd inn­an sam­bands­ins hafi fengið á sig 20% tolla, seg­ir Daði of snemmt að segja til um það.

„Þetta eru svo mikið at­b­urðir sem eru ennþá í gangi.“

Aðspurður hvort það komi til greina að taka þátt í hefnd­artoll­um gegn Banda­ríkj­un­um, líkt og Evr­ópu­sam­bandið hef­ur sagst ætla að ráðast í, seg­ir Daði það ekk­ert hafa verið rætt.

„Þá þarf að taka blá­kalda hags­muna­matið, því það er ekki al­veg aug­ljóst að þetta sé bara slæmt,“ seg­ir Daði, en tek­ur þó skýrt fram að toll­ar af þessu tagi séu alls ekki af hinu góða.

Frétt af mbl.is

Toll­ar Trumps: Sjáðu list­ann

Gæti styrkt sam­keppn­is­stöðu Íslands

Þar sem Nor­eg­ur fær á sig 15% inn­flutn­ing­stolla en Ísland aðeins 10% þá má ætla að það geti farið svo að sam­keppn­is­staða Íslands gagn­vart norsk­um fiskút­flutn­ingi batni. Enda Íslend­ing­ar helstu sam­keppn­isaðilar Norðmanna á Banda­ríkja­markaði fyr­ir hvít­fisk.

Þetta er þó eitt­hvað sem erfitt er að greina hvernig muni þró­ast. Verð á ís­lensk­um vör­um mun hækka gagn­vart banda­rísk­um neyt­end­um, það ligg­ur fyr­ir, sem gæti haft þau áhrif að það dragi eitt­hvað úr eft­ir­spurn. En þar sem ís­lensk­ar vör­ur hækka minna en annarra gæti það aft­ur á móti haft þau áhrif að eft­ir­spurn­in eft­ir ís­lensk­um vör­um verði meiri.

Þetta gæti átt við um vör­ur þar sem við erum ekki stór á Banda­ríkja­markaði og það eru fáar staðkvæmd­ar­vör­ur, þ.e. vör­ur sem geta komið í stað annarr­ar vöru. 

Séu hins veg­ar marg­ar staðkvæmd­ar­vör­ur flæk­ist málið. Þá gæti verðhækk­un ein og sér reynst erfið, sér­stak­lega fyr­ir fyr­ir­tæki sem eru í sam­keppni við inn­lend­an banda­rísk­an iðnað.

• 2 blogg um frétt­ina

Bloggað um frétt­ina

• Gunn­ar Heiðars­son: Lán Í óláni
• Páll Vil­hjálms­son: ESB-aðild Íslands úr sög­unni eft­ir Trump-tolla