Óvæntar myndir í erlendum Óskari

Eftir Ásgeir H. Ingólfsson

asgeirhi@mbl.is

Níu myndir hafa verið valdar í forval sem besta „erlenda“ (á öðru máli en ensku) myndin á næstu óskarsverðlaunahátíð. Tilnefningarnar koma töluvert á óvart og að myndir á borð við rúmensku Cannes-verðlaunamyndina 4 mánuðir, 3 vikur og 2 dagar (4 luni, 3 saptamani si 2 zile), hina frönsku Persepolis og hina þýsk-tyrknesku Himnabrún ( Auf der Anderen Seite ) séu úr leik. Þá var mynd Ang Lee ekki lögleg þar sem hún þótti ekki „nógu taívönsk.“

Gamlir kunningjar

Nokkrir gamlir kunningjar geta bætt styttu á arinhilluna. Hinn ítalski Guiseppe Tornatore vann fyrir Paradísarbíóið ( Cinema Paradisso ) og á nú góða möguleika á að hala inn fjórðu tilnefninguna með Óþekktu konuna ( La Sconosciuta ), en umrædd kona er úkraínsk og er komin til ítölsku borgarinnar Velarchi en burðast með skelfilega fortíð á bakinu. Hinn hápólitíski Denys Arcand hefur einnig hlotið eina styttu eftir þrjár tilnefningar, sem gerir 75% tilnefninga Kanadamanna í þessum flokki og það hlutfall fer upp í 80% ef Dagar myrkurs ( L'Age des Tenebres ) kemst að. Pólski öldungurinn Andrzej Wajda fékk nýlega heiðursóskar en freistar þess nú að fá keppnisóskar einnig fyrir Katyn , en Katyn er staður þar sem hermenn Stalíns frömdu fjöldamorð á Pólverjum.

Loks ber að nefna rússneska leikstjórann Nikita Mikhalkov sem vann fyrir Sólbruna ( Utomlyonnye solntsem ) en mætir nú með 12 , lauslega endurgerð á réttardramaklassíkinni 12 Angry Men – en þessi gerist í Tsjetsjeníu og fjallar um réttarhöld yfir tjetsenskum pilti sem sakaður er um að hafa myrt rússneskan fósturföður sinn. Meðal kviðdæmenda eru t.d. maður sem lifði af helförina, rasískur leigubílstjóri, tónlistarmaður, umsjónarmaður kirkjugarðs bæjarins og sjónvarpsmaður.

Frá Reykjavík til Hollywood

Tvær myndanna hafa íslenskir bíógestir þegar fengið tækifæri til þess að sjá á kvikmyndahátíðum síðastliðið haust. Austurríska myndin Falsarinn ( Die Fälscher ) eftir Stefan Ruzowitzky var sýnd á Bíódögum Græna ljóssins og fjallar um peningaþvott nasista í stríðslok. Gildran ( Klopka ) serbneska var svo sýnd á Alþjóðlegri kvikmyndahátíð í Reykjavík, þriller um heimilisföður í erfiðum aðstæðum sem minnir töluvert á meistara Hitchcock þótt leikstjórinn heiti Srdan Golubovic. Gagnrýnendur Morgunblaðsins voru bærilega sáttir við báðar myndirnar en þriggja stjörnu dómar þeirra benda þó til að þeim þætti ofrausn að gefa þeim Óskar.

Gengis Khan og brasilískur fótbolti

Töluverða athygli vakti þegar Ísraelsmenn skiptu út hinni marglofuðu The Band's Visit þrátt fyrir sigurför um kvikmyndahátíðir, þar sem hlutur ensks texta þótti of mikill. En ísraelsk kvikmyndagerð virðist vera við góða heilsu þar sem Beaufort , myndin sem kom í staðinn, er í hópi þeirra sem komast í þessi undanúslit. Henni er leikstýrt af Joseph Cedar og fjallar um hóp ísraelskra hermanna.

Frá Kasakstan kemur Mongol eftir Sergei Bodrov sem fjallar um æskuár frægasta Mongólans af þeim öllum, hershöfðingjans blóðþyrsta Genghis Khan, en reiknað er með tveimur myndum til viðbótar.

Loks er að geta brasilísku myndarinnar Árið sem pabbi fór í frí ( Ano em Que Meus Pais Saíram de Férias ) eftir Cao Hamburger, en hún fjallar um sumar í lífi brasilísks drengs, sumarið 1970 sem í huga margra Brasilíumanna er vafalítið besta sumar allra tíma því þá urðu þeir heimsmeistarar í fótbolta með lið sem iðulega er kallað það besta í sögunni.