Óskalisti úr safni RÚV

Eftir Gunnhildi Finnsdóttur

gunnhildur@mbl.is

ÁHORFENDUR ríkissjónvarpsins hafa árum saman beðið þess að fá að sjá gamla gullmola úr safni þess og nú hafa loksins tekist samningar á milli RÚV og hagsmunasamtaka leikara og tónlistarmanna um að leyfa endursýningar. Sjónvarpið á stórt safn af tónleikum, grínþáttum, sjónvarpsleikritum og þáttasyrpum sem mikið var lagt í að framleiða, en hefur svo rykfallið í skjalasafni RÚV árum saman eftir örfáar eða jafnvel bara eina sýningu.

Það er sjálfsagt engin tilviljun að nú þegar atriði úr gömlum áramótaskaupum eru farin að skjóta upp kollinum á YouTube og fleiri vefsíðum skuli allt í einu semjast milli þeirra sem stóðu að framleiðslunni. Innan skamms verður líklega erfitt að fá fólk að skjánum til þess að horfa á efni sem allir hafa séð á netinu og að sama skapi ekki auðsótt að fá greitt fyrir að hafa búið það til.

Endursýningahömlur hafa gert það að verkum að gamlir sjónvarpsþættir lifa bara í minningunni, berast á milli manna í munnmælasögum og með hverju ári sem líður þykir skaupið frá árinu 1985 æ fyndnara og Bryndís Schram sífellt glæsilegri í Stundinni okkar. Örfáir luma á þessu efni á gömlum VHS-spólum, sem hafa gengið á milli manna, en flestir hafa ekki séð það í tuttugu ár eða þekkja það jafnvel aðeins af afspurn.

Þegar farið verður að sýna þetta efni er hætt við að margt af því sé kannski ekki eins frábært og fólk minnti. Gamanþættir eldast flestir mjög illa og hætta yfirleitt alveg að vera fyndnir nokkrum árum eftir framleiðslu. Á móti kemur að úrelt hárgreiðsla og fatastíll getur gert hádramatísk raunsæisverk að besta grínefni.

Glerbrot

Þegar leikritið Fjaðrafok eftir Matthías Johannessen var sýnt sem sjónvarpsleikrit árið 1987, undir nafninu Glerbrot, olli það hneykslan og deilum vegna þess að það fjallaði um viðkvæm barnaverndarmál. Þegar það verður endursýnt mun það varla koma við kaunin á mörgum vegna þeirra mála, sem nú eru rædd opinskátt, en margir munu án efa vilja sjá Björk Guðmundsdóttur leika ungling í ógöngum.

Áramótaskaupin

Þeirra hefur verið beðið með mestri eftirvæntingu. Sérstaklega þykja skaupin frá byrjun og fram til 1985 vera miklar gersemar, en næstu ár á eftir urðu skaupin umdeildari, hvort sem það var vegna þess að þau voru ekki eins góð eða kröfurnar breyttust. Nú verður hægt að kortleggja nákvæmlega hvernig gæðin hafa dalað og risið milli ára og komast að því hvort „Orðið er snjó..tittlingur...snjótyppi!“ sé ennþá fyndinn brandari.

Á tali með Hemma Gunn

Löngu áður en Laugardagslögin urðu til var Hemmi konungur spjallþáttanna. Hemmi fékk frægðarfólk níunda áratugarins í sófann og vinsælustu hljómsveitirnar til þess að taka lagið í sjónvarpssal og ábyggilega margar perlur að finna þar. Vinsælasta atriðið í þættinum var þegar Hemmi spjallaði við börnin sem uppljóstruðu oft um allskyns neyðarleg fjölskyldumál á skjánum. Börnin hans Hemma eru nú orðin fullorðin og hlakka örugglega til að endurupplifa forna frægð.

Aðrir ógleymanlegir gullmolar

Sjónvarpsleikritið Djákninn , þá sérstaklega eftirminnilegt atriði þegar Valdimar Örn Flygenring þvær hárið á sér upp úr eggjum.

Fastir liðir eins og venjulega eru orðnir klassískir gamanþættir og eiga enn sína tryggu aðdáendur sem fara með fleygar setningar úr þeim við hvert tækifæri.

Á fálkaslóðum var spennuþáttasyrpa fyrir börn þar sem tveir bræður eltast við fálkaræningja og reyna að ganga í augun á stelpum með því að gefa þeim Ópal.

Sjónvarpsmyndin Tilbury var gerð eftir smásögu Þórarins Eldjárn og þar sameinaðist andóf gegn erlendum her þjóðsögunni um tilberann. Þetta ein af fáum tilraunum RÚV til þess að framleiða hryllingsmynd.

Leiknu barnaþættirnir Elías frá árinu 1982 voru gerðar eftir vinsælum bókum Auðar Haralds. Sigurður Sigurjónsson lék Elías sem var fyrirmynd annarra barna.

Nonni og Manni . Garðar Thór Cortes er orðinn frægur hetjutenór í útlöndum en hefur aldrei verið eins vinsæll á Íslandi og í hlutverki Nonna.