Björg Svavarsdóttir

Gekk ég út í ljóðalönd,

lesa skyldi blóm í vönd,

fann þar aðeins flög og bera steina.

Sendi ég þér nú sölnað blað,

systir, fyrirgefðu það.

Ég vona samt þú vitir hvað ég meina.

(Örn Arnarson.)

Það er ekki auðvelt að ætla sér að skrifa minningarorð um hana Björgu systur. Hún var næstelst af okkur systkinunum og var haldreipið okkar og algjör hetja. Hún barðist við krabbamein í mörg ár, hafði stundum betur, en varð svo því miður undan að láta.

Af mörgu er að taka úr minningakössunum. Við eldri systurnar slógum skjaldborg um þá yngstu sem fæddist þegar við vorum orðnar „hálf-fullorðnar“ og saumuðum við, prjónuðum og keyptum föt á hana. Þá var Björg í essinu sínu. Svo fór hún til Danmerkur og var þar í heilt ár. Mikið var hennar saknað þá. Hún var óskaplega forfrömuð þegar hún kom heim, talaði næstum með dönskum hreim, en bara stutta stund. Til lengri tíma litið breyttust matarvenjurnar á heimilinu okkar.

Það er eftirminnilegt þegar þau Haukur rugluðu saman reytum sínum eftir að hafa leikið saman í „Gullna hliðinu.“ Hún lék Maríu mey og hann Kölska. Undarlegt par en æðislegt þó. Allar götur síðan hafa þau búið hamingjusamlega saman við Vogabrautina. Þær eru ófáar gleðistundirnar sem stórfjölskyldan hefur eytt þar saman í góðu yfirlæti hvort sem það var í jólaboði eða öðru boði. Þá var alltaf skylda að spila eftir matinn og jafnvel taka lagið.

Ferðirnar út í Hellisholt eru orðnar fjölmargar. Þar þurfti að byggja sumarbústað, setja niður kartöflur og taka upp, fara í berja- og sveppamó og sækja jólatré, oftast með fulla bíla af börnum. Ekki má heldur gleyma nestinu sem var alltaf borðað undir berum himni í bland við hlátrasköll, glens og gamanyrði. Í fyrravor fórum við systkinin með mömmu okkar í afmælisferð. Bara við fimm. Ferðinni var heitið til Edinborgar. Við höfðum nýlega uppgötvað það að við höfðum aldrei ferðast saman og úr þessu varð að bæta. Ferðin var frábær og ómetanlegt fyrir okkur öll að fá þetta tækifæri til að vera saman.

Við kveðjum systur okkar sem var umfram allt yndisleg systir, dóttir, eiginkona, móðir, tengdamóðir og amma. Megi Guð vera með ykkur öllum og styrkja í sorg ykkar.

Hinsta kveðja frá systrum þínum sem nú eru Bjargarlausar.

Elsku systir.

Það er þyngra en orð fá lýst að kveðja þig svona snemma. Við lifðum í voninni um að þér myndi batna eins þú hafðir svo oft gert frá því að þú greindist fyrst með krabbamein fyrir 15 árum.

Ég man þegar við vorum lítil hvað þú varst dugleg að leika þér í dúkkuhúsinu þínu og skipuleggja það í smáatriðum. Þú hafðir í nógu að snúast við að útbúa húsgögn úr pappakössum og eldspýtustokkum, sauma og prjóna föt á dúkkurnar. Þegar litla systir okkar fæddist fórstu að búa til föt á hana og síðan strákaföt á syni þína og börn systkina þinna. Mikið varstu glöð þegar loks fæddust sex stelpur í systkinahópnum eftir að átta strákar höfðu litið dagsins ljós. Þá gastu farið að búa til stelpuföt og seinna voru það föt á barnabörnin. Fötin sem þú saumaðir og prjónaðir voru hreinustu listaverk. Þau vöktu ekki bara gleði barnanna sjálfra heldur allra sem þau sáu.

Þú varst alltaf drifkrafturinn í stórfjölskyldunni að gera eitthvað saman. Þú gafst ekkert eftir þó að það færi að halla undan fæti hjá þér. Þú skipulagðir meira að segja humarveislu fyrir alla þá sem voru á staðnum þegar þú komst heim á Höfn og áttir bara fjórar vikur eftir ólifaðar. Þú skipulagðir einnig hver ættu að vera næstu skref í íbúð móður okkar þegar núverandi framkvæmdir væru um garð gengnar. Þér var alltaf annt um það að öllum í stórfjölskyldunni liði vel, meira að segja þegar þú sjálf varst orðin sárþjáð.

Elsku Haukur, Binni, Valdi, Stjáni, tengdadætur og barnabörn. Ég sendi ykkur mínar innilegustu samúðarkveðjur.

Björg mín, hjartans þakkir fyrir samfylgdina.

Þinn bróðir,

Elsku mágkona.

Þótt ég hafi verið þess aðnjótandi að fylgja þér þín síðustu spor hér í þessu jarðlífi og fá að kveðja þig í faðmi fjölskyldunnar undir verndarvæng frábærs starfsfólks á deild 11 E á Landspítalanum, á ég samt erfitt með að trúa því að ég eigi aldrei aftur eftir að sjá þig. Þú varst svo einstaklega hlý og góð, svo heilsteypt og aðlaðandi, kona sem maður vill alls ekki að hverfi á brott. Vegir lífsins geta verið illskiljanlegir. En minningarnar um þig eiga svo sannarlega eftir að hlýja mér um hjartarætur. Þær eru ótal margar og allar á einn veg, yndislegar.

Ég man t.d. hvað ég kynntist þér á sérstakan hátt í upphafi. Þú, Haukur og fleiri ættingjar frá Höfn komuð til að sýna leikrit í Ósló og þið heimsóttuð okkur Fúsa á sama tíma. Leikritið fékk afar góðar undirtektir, það tók því tíma að kynnast ykkur í eigin persónu að leikritinu loknu.

Þér og stórfjölskyldunni var svo sannarlega margt til lista lagt. Ég gleymi því ekki þegar þið kíktuð inn til mömmu þinnar á Höfn þar sem við dvöldum í fríum okkar. Þá sunguð þið gjarnan og lékuð saman á hljóðfæri, sem var einstök og mögnuð upplifun. Í einni heimsókninni vildir þú alls ekki að ég færi í jólaköttinn. Þú sagðir mér að velja mér snið og kaupa efni. Nokkrum klukkutímum seinna, á sjálfri Þorláksmessu, eignaðist ég ofurfallegan jólakjól. – Svona varst þú.

Það vakti athygli mína hvað þið Haukur voruð með eindæmum barngóð hjón. Þið rædduð og nostruðuð á ótal vegu við öll systkinabörnin, sem ekki voru fá. Þú prjónaðir og saumaðir á þau ófá fötin og til að kóróna saumaskapinn settir þú járnbrautarlest, hús og önnur listaverk á þau. Ég gleymi aldrei kápunum á stelpurnar sem voru hver með sínu sniði, allar fóðraðar með hettu. Þetta var meistarasmíð.

Þótt að það væri Haukur, strákarnir þínir og þeirra fjölskyldur sem áttu fyrst og fremst hug þinn og hjarta, léstu alltaf stórfjölskylduna þig miklu varða. Ég man t.d. þegar móðir þín varð veik og þurfti að leggjast inn á spítlala, hvað þú hugsaðir vel um aldraða ættingja hennar á meðan, en mörg hver þeirra þurftu mikla umönnun. Enginn hefði getað hoppað í hennar mikilvæga hlutverk og leyst það eins vel af hendi og þú, alveg hnökralaust.

Það var alltaf svo notalegt að heimsækja ykkur Hauk. Það var eins og áhyggjur og stress stórborgarinnar gufuðu upp um leið og gengið var inn um dyrnar. Maður fann strax hvað maður var innilega velkominn. Í umræðunum um lífsins gagn og nauðsynjar var alltaf stutt í léttleikann og glaðværðina. Ekki sökuðu afburða matar- og baksturshæfileikar þínir. Umhyggjan gagnvart allt og öllu var umvefjandi, virðing fyrir fólki, umhverfinu, fyrir samfélaginu öllu. Hlýja, gleði og traust einkenndi samband ykkar Hauks.

Elsku Björg, allir sem kynntust þér unnu þér heitt og ekki að ástæðulausu. Ég kveð þig með miklum söknuði en missir Hauks, strákanna ykkar, barnabarnanna, móður þinnar, systkina og stórfjölskyldunnar, er þó mestur. Megi minningin um einstaka manneskju gefa þeim öllum styrk til að takast á við framtíðina.

Við frænkurnar viljum minnast þess þegar Björgu datt í hug að halda frænkupartí fyrir okkur þegar við vorum litlar. Þá var okkur, systkinadætrum hennar, boðið í miklar búninga- og smáréttaveislur á sumrin heim til hennar. Þegar fyrsta frænkupartíið var haldið vorum við 4-7 ára gamlar og varð það reglulegur viðburður sem við biðum spenntar eftir.

Frænkupartíin voru ekkert lítið ævintýraleg og eftirminnileg. Það var alltaf frábært veður og Björg lét okkur ávallt líða eins og sönnum hefðarfrúm. Þegar við mættum var Björg búin að finna til fín föt, skó, hatta og hárkollur af ýmsu tagi úr fataskápnum fyrir okkur að máta. Við prófuðum ýmsar samsetningar og Björg hrósaði okkur alltaf fyrir lokaniðurstöðurnar. Þá var komið að andlitsmálningunni, en hún gat tekið dágóða stund, þar sem við vönduðum okkur mjög með misgóðri útkomu. Veislukosturinn sem Björg hafði útbúið með miklum metnaði vakti alltaf mikla lukku. Þar voru m.a. kleinuhringir með heitu súkkulaði helltu yfir, grillaðar kokteilpylsur, ávextir, ostar og glös skreytt ávaxtasneiðum og slaufum. Við spjölluðum saman uppdubbaðar á háleitum nótum, hlógum og nörtuðum mátulega smekklega í veigarnar. Björg fylgdist með okkur úr fjarlægð, brosandi út í annað yfir leikaraskapnum í okkur.

Í einu partíinu minnumst við þess að hafa trítlað á háu hælunum út í búð með Björgu að kaupa ís. Á leiðinni til baka tók blaðaljósmyndari Eystrahorns mynd af okkur sem birtist í næsta blaði. Af því vorum við afar stoltar enda vel tilhafður hópur.

Frænkupartíin eru síður en svo minningin ein í dag. Enn í dag hittumst við og gerum okkur glaðan frænkudag og höldum góðu sambandi þrátt fyrir fjarlægðirnar á milli okkar.

Við teljum okkur heppnar að hafa kynnst Björgu, hún var alltaf hlýleg, gestrisin, kát og svo uppátækjasöm að sameina okkur stelpurnar á þennan eftirminnilega og frumlega máta. Hún hefur gefið okkur svo margt í gegnum tíðina og látið gott af sér leiða, sannkölluð fyrirmyndarfrænka og hetja. Takk fyrir allar frábæru minningarnar. Við munum sakna þín og halda frænkupartíunum áfram þér til heiðurs og okkur til ánægju.

Frænkuklúbburinn:

Í dag kveðjum við kæran vin og samstarfskonu sem fallin er frá langt fyrir aldur fram. Björg Svavarsdóttir var mikill skörungur og tókst á við sjúkdóm sinn af miklu æðruleysi og kjarki. Hlýja og nærgætni einkenndu hana í lífi og starfi. Björg starfaði við heilbrigðisþjónustu á Hornafirði frá 1985 er hún hóf störf á Skjólgarði. Árið 1993 útskrifaðist hún sem sjúkraliði og starfaði á hjúkrunar- og sjúkradeild HSSA við fag sitt um árabil. Eftir að starfsþrek til aðhlynningar og vaktavinnu þvarr skipti Björg um gír og nutum við starfskrafta hennar þá í umsjón með lager stofnunarinnar sem hún sinnti af sömu alúð og dugnaði. Það er okkur mikill heiður að hafa unnið með Björgu og fengið að vera henni samferða öll þessi ár. Æðruleysið og baráttuþrekið er okkur hvatning og fyrirmynd. Björg var glæsileg kona gædd reisn sem hún hélt allt til síðasta dags.