Tómas P. Óskarsson

Við sjáum að dýrð á djúpið slær,

þó degi sé tekið að halla.

Það er eins og festingin færist nær,

og faðmi jörðina alla.

Svo djúp er þögnin við þína sæng,

að þar heyrast englar tala,

og einn þeirra blakar bleikum væng,

svo brjóst þitt fái svala.

Nú strýkur hann barm þinn blítt og hljótt,

svo blaktir síðasti loginn.

En svo kemur dagur og sumarnótt,

og svanur á bláan voginn.

(Davíð Stefánsson)

Þín barnabörn,

Ég minnist mágs míns Tómasar P. Óskarssonar með söknuði og virðingu, en hann lést þ. 15. maí sl. 84 ára að aldri eftir skammvinn veikindi.

Tómas var glæsimenni, hár, grannur og fríður sýnum, hann var greindur maður og fjölhæfur. Hann var 4 árum eldri en ég og þá orðinn fulltíða þegar ég er að komast á unglingsárin. Minningar mínar frá Eskifirði á þessum tíma tengjast æskuheimili hans, Bjarma, hús sem stóð um miðbik bæjarins þar sem nú heitir Strandgata. Bjarmi var snyrtilegt hús með stórum, velhirtum og fallegum trjágarði, sem ekki voru algengir á Eskifirði í þá daga. Snyrtimennska fjölskyldunnar í Bjarma var óumdeild og bar Tómasi alla tíð gott vitni.

Aðrar minningar frá þessum tíma voru oftar en ekki fagrir tónar harmónikunnar, sem bárust manni til eyrna frá Bjarma-heimilinu og ég unglingurinn varð áskynja. Tónar þessir heilluðu mig en Tómas var góður hljóðfæraleikari. Mér varð á að tefjast við Bjarma þegar svo bar við, þá harmónikan var þanin þar innan dyra. Tómas var snemma fenginn til að spila á böllum og við ýmis önnur tækifæri þar sem ég var stundum kallaður til að gefa taktinn með trommuslætti. Hann hafði þá uppgötvað mig sem nothæfan trommuleikara. Nefna má ball á Fáskrúðsfirði sem hann var fenginn til að spila á og ég fylgdi með sem trommuleikari. Það var nokkur reynsla fyrir mig unglinginn þó ekki væri nema fyrir bátsferðirnar fram og til baka. Það var ævintýri út af fyrir sig.

Tómasi var margt til lista lagt. Hann hefði getað látið til sín taka á tónlistarsviðinu hefði hann sinnt þeim gáfum sínum, margs konar hljóðfæri léku létt í höndum hans. Ríkur þáttur í fari Tómasar var greiðvikni hans, alltaf tilbúinn að veita aðstoð væri það á hans færi.

Ungur giftist Tómas systir minni Karitas (Kaju) og voru þau glæsilegt par sem bauð af sér góðan þokka. Þau áttu saman alla tíð farsælt og hamingjusamt hjónaband þar sem fimm mannvænleg börn voru uppalin við ástríki og mikla umhyggju. Öll bera þau foreldrum sínum gott vitni um gæfu og gjörvileika.

Eftir að fjölskyldur okkar voru fluttar til Reykjavíkur seint á fjórða áratugnum urðu samskiptin tíð og regluleg þegar börnin voru yngri. Skírnir, fermingar, skólaútskriftir og giftingar voru eðlilega ærnar ástæður fjölskylduveislna. Við slíkar aðstæður var ávallt gaman að koma til þeirra þar sem gleði ríkti á regluheimili, þar sem reglusemin og innanhússkipan öll bar þeim hjónum gott vitni. Kaja var mikil húsmóðir á sínu heimili, snyrtimennskan og öll umgengni bar vott fágunar og umhyggju. Það var við slík tækifæri að húsbóndinn settist við píanóið eða setti á sig harmonikuna og lagið tekið og þá gjarnan við undirsöng viðstaddra. Slíkra stunda minnumst við hjónin með gleði. Þessum stundum fækkaði eðlilega eftir því sem börnin uxu úr grasi og stofnuðu eigin heimili.

Við fráfall Tómasar hefur Kaja og fjölskyldan misst mikið. Minningin um góðan mann, föður, afa og langafa verður þeim styrkur á lífsleiðinni.

Innilegar samúðaróskir frá okkur Svönu og fjölskyldunni.

Látinn er Tómas P. Óskarsson, vinur okkar og ættingi, og vissulega verður hans saknað, svo sterkur sem hann í minningunni er. Vinur minn, svo langt sem ég man. Velgjörðarmaður minn, þegar á þurfti að halda, og sterkur vinur foreldra minna og bróður. Andlát hans opnar huga minn, og minningar ævi minnar, tengdar þeim hjónum, eins langt til bernsku og ég man, koma fram. Þau voru einfaldlega Kaja og Tommi. Þannig var það allan tímann. Fjölskylda mín elskaði þau, og ég taldi mig eiga Kaju sérstaklega, án þess að spyrja, og án þess að þakka nóg.

Ég sé elstu minningarmyndina mína, þegar Kaja og Tommi, standa í hinni hversdagslegu dyragætt okkar, prúðbúin. Þau eru að fara á ball, árshátíð Verzlunarskólans, þess skóla sem þau voru bæði í, þessi minning frá þessum sólríka eftirmiðdegi er uppljómuð. Ég hafði aldrei séð flottara fólk. Tómas fallegur ungur maður, og Kaja glæsileg og falleg líka. Og barnshugurinn eignaði sér þau, þetta var sko mitt fólk. Ég taldi mig eiga þau, og var mjög upp með mér.

Móðir mín var föðursystir Kaju, og var samband þeirra mjög náið, þær áttu svo mikið sameiginlegt, mér þótti mjög vænt um það samband. Heimsóknir mínar með henni mömmu minni til Kaju, voru ævintýri fyrir mig, ég var ein af þeim, og upplifði mig mjög fullorðna í þessu fína samneyti við þær.

Tómas vann hörðum höndum, og byggði hús, stækkaði við fjölskylduna sína, eftir því sem sjálf fjölskyldan óx. Tómas hafði þann hæfileika að geta afkastað miklu, fyrir utan að vera fyrirmyndarfaðir. Heimilið var stórt, og Kaja var heimavinnandi, fyrirmynd barna sinna.

Hvergi var jafngaman að vaska upp en hjá Kaju, hvort sem það var á Hringbrautinni, Grundargerði, að ég tali nú ekki um Rauðalæk. Ég reyni ekki að muna hvort þeim líkaði betur eða ver. Allavega var mér aldrei sýnd óþolinmæði.

Tómas reyndist okkur eins og besti frændi, föður mínum og móður minni góður vinur, og er ég mjög þakklát fyrir það. Tómas sýndi mér mikið umburðarlyndi mín umbrotaár. Hann var ekki yfirlýsingaglaður, sem betur fer þar sem orð hans vógu þungt, ég mat hans skoðanir á hlutunum oft sem lokaorð.

Tómas var svo sannarlega máttarstólpi fjölskyldu sinnar, og var alltaf til staðar, hann hafði nærveru sem var sterk, stálminni hafði hann, og það var óendanlega hægt að sækja í smiðju hans.

Faðir minn og hann báru mikla virðingu fyrir hvor öðrum, og var faðir minn sjaldan kátari á mannamótum en hjá Kaju og Tomma, ég fann alltaf þessi góðu tengsl þeirra og er ég mjög þakklát fyrir það.

Það varð að hefð að fagna með þeim tímamótum, og hefðirnar veita okkur gleði endurtekningarinnar, upprifjunarinnar og endurfunda að þekkja eitthvað aftur, ár eftir ár, og eins er það þegar vinir falla frá, þá er tími upprifjunarinnar og þessi tími sem gefur okkur tækifæri til að uppgötva hvaðan við komum, hvar rætur okkar eru, og heimkynni innan tímans.

Þessar hefðir sem gefa straumi tímans stefnu og merkingu.

Kaja og Tommi hjálpuðu minni stórfjölskyldu að halda í hefðirnar.

Við, fjölskylda Hönnu Jensen, þökkum Tómasi samferðamanni okkar mikið.

Guð blessi minningu hans.