Baldur Bjarnason

Minningarnar sem leituðu á mig þegar ég frétti að Baldur frændi væri dáinn standa mér margar svo ljóslifandi fyrir sjónum að þær hefðu alveg eins getað gerst í gær. Fyrsta minningin sem leitar á mig er frá Melstað í Miðfirði. Þetta var rigningardagur og Baldur frændi bauð mér út í bíl að hlusta á tónlist úr skrítnu tæki sem hét kassettutæki sem ég hafði ekki séð áður. Ég var líklega 6-7 ára og vildi fá að vita hvaða þýðingu allir hinir takkarnir hefðu í Volvóinum hans, og hann sýndi mér það. Þetta var í fyrsta skipti sem ég fékk að setjast inn í fólksbíl, í sveitinni voru það bara Land Rover og Willysar sem allir voru frekar takkafáir í þá tíð. Ég man það alltaf hversu glaður hann var yfir þessum gríðarlega áhuga mínum á bílum hans. Síðar var ég staddur austur á Hornafirði hjá ömmu og afa á Brekkubæ í Nesjum. Ég var úti að leika við frændsystkini mín þegar Baldur kom á bílnum í hlaðið, hann var þá að koma af sjónum og kom með stóran bala af stórum ferskum fiski sem hann hafði veitt handa ömmu. Þetta var í fyrsta skipti sem ég komst í tæri við ferskan fisk og Baldur og mamma fóru að kenna mér hvað fiskarnir hétu. Áhugi minn var nú aftur á móti ekki á þeim heldur vildi ég frekar fræðast um takkana í Volvóinum og hlusta á tónlistina úr kassettutækinu og það þótti honum gaman að heyra. Ég mun aldrei gleyma því bjarta brosi sem skein af andliti hans á þeim fallega sólríka degi austur á Hornafirði þegar hann sagði við mömmu að ég væri tæknisinnaður og yrði líklega pófessor í framtíðinni. Árin liðu og Baldur endurnýjaði Volvóana reglulega og kom oftast á hverju sumri í heimsókn til okkar, oftast til að jafna sig eftir að hafa átt góðar og glaðar stundir í Reykjavík eins og sönnum sjómanni sæmdi. Það var alltaf gaman þegar hann kom í heimsókn, hann fór með mann á rúntinn og að skoða bátana niðri á höfn. Baldur stofnaði útgerð með tveimur öðrum á Höfn í Hornafirði og skírðu þeir bát sinn Sigurð Ólafsson. Baldur sá um vélina og gerði það með miklum sóma. Mér var bent á að hans staðall á vélarrúmi væri sá að það ætti alltaf að vera svo hreint að maður gæti gengið um á sokkunum, það væri bara leti og trassaskapur ef vélarrúm væri svo drullugt að menn yrðu að vera í skóm.

Síðasta minningin er frá því í vetur þegar hann kom í mat til mín. Ég og sonur minn elduðum saman góðan mat handa okkur og spjölluðum saman, hann náði góðu sambandi við son minn og stundin var góð, honum leið þá nokkuð vel, hafði ekki verið hressari frá því um áramót.

Það er ekki liðið hálft ár frá því að hann Baldur frændi hélt að hann væri með lungnabólgu. Annað koma á daginn. Ég þakka honum fyrir að hafa sýnt mér það traust sem hann gerði á síðustu vikum lífs síns þegar hann trúði mér á sinn hátt fyrir því hversu veikur hann væri og bað mig að koma því á framfæri við sína nánustu. Einnig þakka ég honum fyrir þá fræðslu um tækni og tól sem hann færði mér í æsku. Baldur hafði skoðanir á lífinu og pólitíkinni en hlustaði alltaf á fólk og bar virðingu fyrir sjónarmiðum annarra, en tók sínar ákvarðanir á sinn hátt, fyrir það virði ég hann mest. Nú er hann farinn frá okkur og bið ég góðan Guð að leiða hann á vit hins ókunna.

Nú er fallinn frá vinur minn og félagi, Baldur Bjarnason, eftir erfið veikindi. Þegar ég kom til þín kvöldið áður en þú kvaddir sagðir þú: Mig langar svo mikið til að lifa. Þegar maður hugsar til baka kemur þetta ekki á óvart því þú elskaðir lífið svo mikið. Þú tókst smáþorskana og slepptir þeim aftur í sjóinn svo að þeir gætu lifað lengur, ef humar beit þig í puttann þá varð hann líka að fá að lifa því að hann hafði barist svo fyrir lífinu. Þegar þú keyrðir inn í Nes á haustin þegar fýllinn var á leið til sjávar, settir þú gjarnan þá sem voru strand í skottið á Volvonum og keyrðir þá út í Ósland þannig að þeir að myndu örugglega lifa.

Takk fyrir allt, Baldur Bjarnason, þú hefur kennt mér margt.

Það eina sem við vitum þegar við fæðumst er að við komum til með að deyja. Það er víst bara spurning um tíma. Tími Balla er kominn eftir tiltölulega snörp veikindi. Hugurinn skýr allt til loka en líkaminn búinn eftir langa sjómannsævi og lífsstíl sem var kannski ekki alltaf beint upp úr heilsufræðibókunum. Okkur skipsfélaga hans langar að minnast hans með nokkrum orðum. Á okkar vígstöðvum og reyndar miklu víðar var hann alltaf kallaður Páfinn og bar hann það viðurnefni stoltur og vitnaði jafnan um sjálfan sig í þriðju persónu sem Páfann og heimilið sem Páfagarð eða Vatikanið. Það var gott að vera á sjó með honum og skapjafnari maður vandfundinn. Alltaf ánægður með það sem fiskaðist. Hvort sem aflinn var ein klósettseta eins og hjá Forrest Gump eða fullt netaborð af spriklandi gulum þá sagði sá gamli alltaf „ja þetta var ekki svo slæmt“.

Langur sjómannsferill Balla hófst árið 1954 og lauk svo ekki fyrr en fimmtíu og tveimur árum síðar eða árið 2006 og þar af þrjátíu og fjögur ár sem vélstjóri á Sigurði Ólafssyni. Hann reyndar hætti aldrei alveg því hann fór bara í smá frí fyrir fjórum árum, þá á sjötugasta aldursári, því hnéð var eitthvað að stríða honum. Svo dróst það að hann kæmi um borð aftur enda lá svo sem ekkert á, hann var með þann sem hann treysti best af öllum til að líta eftir vélunum fyrir sig. Hann fylgdist samt náið með okkur, kom mikið um borð að spjalla og var okkur innan handar, enda einn af stofnendum og eigendum útgerðarinnar frá upphafi. Vélstjóri til síðasta dags og alltaf með hugann við sjóinn, vélarnar og aflabrögðin.

Balli var vel að sér um dægurmálin og vel fróður um líffræði sjávarins og var oft mikið pælt við netaborðið eða trollmóttökuna þar sem hann hafði sínar skoðanir og kenningar á því sem gerðist í hafinu. Fiskifræði Páfans kölluðum við þessa speki sem oft var síst verri en fræðinganna. Mikill fréttafíkill var hann og fylgdist vel með pólitíkinni og þrættum við jafnan okkur til ánægju og skemmtunar um pólitík enda misjafnlega staðsettir á baki þeirrar skrítnu tíkur. Þetta voru skemmtilegar rimmur þar sem skoðanir frá hægri og vinstri voru krufðar og orð eins og borðsalskommi, bússistar með dollara í kjaftinum og íhaldsleppar flugu og öllu var tjaldað til að styðja málstaðinn. Hans staður í borðsalnum er enn og verður áfram vandlega merktur sem „Pólitíska hornið“.

Balli var orginal eins og sagt er, sjómaður af gamla skólanum. Alltaf í stakk og klofstígvélum sem bætt voru eftir þörfum og skipti helst ekki um vettlinga fyrr en það vantaði á þá alla puttana. Með honum er fallinn frá góður skipsfélagi og vinur en eftir stendur dýrmæt reynsla og margar minningar sem ylja, til dæmis um hvað var gott í löngum stöðum að hvíla hælana á spúlslöngunni, á bekknum að hlusta á fréttir og ekki síst myndin sem ósjaldan birtist ef maður kom niður í vélarrúm og Balli þá sitjandi á pliktunum yfir spildælunni, tróð í pípuna og horfði dreymandi á vélarnar sínar snúast.

Fyrir hönd skipsfélaga á Sigurði Ólafssyni SF 44.