Hressandi Þegar margir hjóla á göngu- og hjólastígum er plássið oft lítið. Sérstakir hjólastígar hafa reynst vel.
Hressandi Þegar margir hjóla á göngu- og hjólastígum er plássið oft lítið. Sérstakir hjólastígar hafa reynst vel. — Morgunblaðið/Sigurgeir S.
Gísli Marteinn Baldursson
Kristín Soffía Jónsdóttir
[ Smellið til að sjá stærri mynd ]
Baksvið Rúnar Pálmason runarp@mbl.is Í hjólreiðaáætlun fyrir Reykjavíkurborg sem var samþykkt samhljóða í janúar 2010, þ.e. á síðasta kjörtímabili, er mælt fyrir um að fram til ársins 2015 verði lagðir 40 kílómetrar af nýjum hjólastígum.

Baksvið

Rúnar Pálmason

runarp@mbl.is

Í hjólreiðaáætlun fyrir Reykjavíkurborg sem var samþykkt samhljóða í janúar 2010, þ.e. á síðasta kjörtímabili, er mælt fyrir um að fram til ársins 2015 verði lagðir 40 kílómetrar af nýjum hjólastígum. Í fyrra var lagður einn kílómetri og á þessu ári verður tæplega tveggja kílómetra stígur lagður. Í stað 20 kílómetra á tveimur árum verða því lagðir þrír kílómetrar. Hallinn, ef svo má segja, nemur 85%.

Hjólreiðaáætlunin er í raun ekki komin til framkvæmda, m.a. vegna þess að enn er unnið að því að afla láns hjá Evrópska fjárfestingabankanum undir formerkjum Elena sem lánar til umverfisvænna framkvæmda og verkefna. Vextir á Elena-lánum eru lægri en gengur og gerist. Hjólastígarnir eru hluti af lánaumsókn fyrir endurnýjun strætisvagnaflotans með vistvænum bílum og til að reisa gasstöð.

Í hjólreiðaáætluninni kemur fram að hjólastígar í Reykjavík eru um 10 km en í áætluninni segir að sú vegalengd eigi að vera orðin 50 km árið 2015 og 100 km árið 2020.

Kílómetri kostar 61 milljón

Fyrir þá sem eru óvanir vegaframkvæmdum kemur nokkuð á óvart hversu mikið það kostar að leggja hjólastíga. Um einn kílómetri af hjólastíg í Fossvogi var lagður auk smærri verkefna og kostaði um 61 milljón. Við stíginn var búið til útskot fyrir bekk, gangbrautir lagðar o.fl. og hefur það væntanlega verið meðal þess sem hleypti kostnaðinum upp. Í ár er ætlunin að leggja 1,9 km af hjólastígum og er gert ráð fyrir 130 milljónum til verksins. Til samanburðar er miðað við að það kosti um 150-250 milljónir að leggja nýja götu í borginni en kostnaður við gatnagerð fer mjög eftir því hvort það þurfi að leggja lagnir um leið. Þá má benda á að um þrír milljarðar á ári fara til samgönguskrifstofu, s.s. til viðhalds gatna og moksturs.
Gengur hægt
að leggja
» Árið 2010 var, skv. upplýsingum frá borginni, lagður 1 km langur hjólastígur fyrir neðan kirkjugarðinn í Fossvogi auk smærri verkefna. Áfallinn kostnaður er um 61 milljón.
» Umhverfis- og samgönguráð hefur samþykkt að leggja hjólastíg í Fossvogi, í grennd við Fossvogsskóla og í Skerjafirði, vestan við norður-suður-flugbrautina á Reykjavíkurflugvelli. Lengdin verður samtals 1,9 km og á fjárhagsáætlun er miðað við 130 milljónir til verksins.
» Í hjólreiðaáætlun er gert ráð fyrir að vegna aukinnar hlutdeildar hjólreiða í samgöngum til ársins 2020 sparist 7,3 milljarðar króna í viðhaldi og rekstri stofnbrautakerfisins í borginni.

Gísli Marteinn Baldursson, Sjálfstæðisflokki

Vantar vilja til að forgangsraða

Gísli Marteinn Baldursson, borgarfulltrúi Sjálfstæðisflokks og fulltrúi í umhverfis- og samgönguráði, segir enga afsökun að ekki hafi fengist lán frá Evrópska fjárfestingabankanum. Í hjólreiðaáætlunin hefði hvergi verið minnst á að lánið væri forsenda fyrir nýjum hjólastígum. Málið snúist um að forgangsraða fjármunum þannig að hægt verði að leggja þessa stíga og gera fólki auðveldara að komast leiðar sinnar á reiðhjóli. „Hugmyndin er sú að fá fleiri til að hjóla og það kostar fjárútlát. Menn verða að hafa pólitískan vilja til þess,“ segir hann. Takist að fjölga hjólreiðamönnum muni borgin spara miklu meiri fjármuni til langs tíma heldur en sem nemur kostnaði við hjólastígana.

Hann hafi boðið fulltrúum meirihluta Besta flokksins og Samfylkingarinnar að setjast niður með þeim og finna þessa peninga, færa þá úr öðrum verkefnum, en því boðið hefði ekki verið tekið.

„Samfylkingin samþykkti áætlunina fyrir ári en ef menn meintu ekkert með því þá áttu þeir ekki að samþykkja þetta,“ segir Gísli Marteinn.

Kristín Soffía Jónsdóttir, Samfylkingu

Óábyrgt að bíða ekki eftir láni

Kristín Soffía Jónsdóttir, Samfylkingu, varaformaður umhverfis- og samgönguráðs, segir að peningar séu af skornum skammti hjá borginni og á því hafi hjólreiðastígarnir strandað. Fáist Elena-lánið verði það á lágum vöxtum og það væri beinlínis óábyrgt að taka fé úr rekstri borgarinnar til að leggja hjólreiðastíga eða taka óhagstæðara lán til verkanna.

Í hjólreiðaáætluninni er hvergi minnst á Elena-lánið en Kristín Soffía bendir á að aldrei hafi verið gert ráð fyrir fjármunum til stígagerðar í fjárhagsáætlun, hvorki í tíð fyrri meirihluta né þess sem nú situr, og einhvers staðar verði að fá peninga. Elena-lánið sé hagkvæmasta leiðin.

Þá segir hún að þótt Samfylkingin standi að hjólreiðaáætluninni þurfi að rýna í áætlunina og kanna hvort hægt sé að leggja hjólastíga á ódýrari hátt en hingað til hafi verið gert, s.s. með því að mála línur á götur o.fl. Meirihlutinn vilja treysta hjólreiðar í Reykjavík. „En við þurfum að skoða hvort hægt sé að fara í þessa bröttu og miklu framkvæmd á þessum tíma eða hvort við getum fundið aðra leið,“ segir hún.