Stefán M. Gunnarsson

Vor sál er himnesk harpa

helgum Guði frá,

vér lifum til að læra

að leika hana á.

Og þá sem ljúfast leika

þau lög sem Drottinn ann

við komu dauðans kallar

í kóra sína hann.

(GÁ)

Stefán, bróðir minn, var stoltur af nafninu sínu og það með réttu. Hann hét Stefán Magnús eins og móðurafi okkar sem að sínu leyti bar nöfn föðurbræðra sinna Stefáns og Magnúsar Eiríkssona frá Skinnalóni á Sléttu. Magnús var svo góður maður og vænn að hann fékk viðurnefnið frater sem merkir bróðir.

Stefán, afi okkar, var annálaður söngmaður og Stefán, bróðir minn, var enginn ættleri á því sviði. Allt frá æsku sungu þeir saman bræðurnir, Árni og Stefán, og alltaf tvíraddað. Þeir bjuggu „hina röddina“ til jafnóðum og þótti sjálfsagt. Seinna söng Stefán með mömmu við ófáar hjónavígslur og skírnir heima þegar faðir okkar var prestur í Kópavogi.

Stefán naut nafns síns hjá ömmu Þóru. Hann var augasteinninn hennar og fékk að sofa í holunni hjá henni öll sín bernskuár. Það var mannmargt á Æsustöðum og ekki til siðs að börn svæfu ein í rúmi.

Stefán líktist Magnúsi frater í því að vera hjartahlýr og hjálpsamur við menn og málleysingja. Seint gleymist þegar fjölskyldan fór í fermingu austur fyrir fjall. Veður var gott þegar lagt var upp en á heimleiðinni skall á iðulaus stórhríð á Hellisheiði. Fjöldi fólks var í vandræðum enda illa klætt og óviðbúið. Stefán dró ekki af sér að rétta hjálparhönd þótt hann væri í sparifötunum og á blankskóm. Svarta, þykka hárið hans stóð eins og hrafnsvængur upp af höfðinu í hríðinni. Það var ekki hans stíll að ganga fram hjá þeim sem voru hjálparþurfi við veginn.

Margir hafa sagt að Stefán hafi reynst þeim ómetanleg hjálparhella þegar hann var bankastjóri. Það var á þeim tíma þegar lán lágu ekki á lausu og síst fyrir þá sem mest þurftu með.

Ég var á ferðalagi í Ameríku í maí 1963 þegar skeyti barst að heiman. Skeytið frá pabba var stutt en skýrt. „Stefán trúlofaður.“ Mikil var gleðin og ekki síðra að unnustan var bæði falleg og góð. Hertha reyndist Stefáni yndislegur lífsförunautur. Best reyndist hún þegar mest reið á síðasta árið. Það verður henni aldrei fullþakkað.

Heimili Stefáns og Herthu var ekki aðeins glæsilegt heldur voru þau bæði einstaklega gestrisin. Þar var öllum tekið eins og þeir væru sérstakir aufúsugestir og bæði skyldir og óskyldir áttu heimili hjá þeim árum saman.

Það hefur verið haft á orði að Stefán hafi elskað börnin sín meir en aðrir menn. Slíkt er erfitt um að dæma en hitt er víst að hann þorði að sýna þeim og öðrum börnum í fjölskyldunni kærleika og hlýju. Börnin okkar systkinanna allra urðu nánir vinir enda samgangur mikill.

Hertha, Jón Gunnar, Sigga Þrúður, tengdabörnin og afabörnin hafa mest misst en Stefán lifir áfram í hugum okkar og ef það er satt sem segir í versinu hans pabba að Guð hafi kór hinum megin er enginn vafi að þar hefur Stefáni verið tekið fagnandi. Og þau sem fyrir eru og elska hann breiða faðminn á móti honum.

Stefán bróðir minn ólst upp á æskuheimili okkar á Æsustöðum í Langadal. Pabbi var þar prestur. Hann kenndi okkur börnunum allan barnaskólalærdóm og bjó unglinga undir framhaldsskóla. Mamma bjó okkur elskuríkt heimili, sem var opið gestum og gangandi. Hún kenndi ungum stúlkum hljóðfæraleik og ræktaði fallegan trjá- og blómagarð, sem vakti aðdáun vegfarenda. Í hinum norðlensku dölum ríkti andi samvinnu og samhjálpar og þar blómstraði ríkulegt félags- og menningarlíf, ekki síst á sviði söngs og tónlistar. Það kom því af sjálfu sér að Stefán, sem var góður söngmaður, tók ungur þátt í starfi karlakórs sveitarinnar og öðru félagslífi.

Fjölskyldan fluttist síðan í Kópavog þegar pabbi gerðist prestur í sameiginlegu prestakalli Bústaða- og Kópavogssóknar. Í þessum nýju byggðum í útjaðri höfuðborgarinnar gerðist margt efnalítið fólk frumbyggjar og reisti sér af vanefnum þak yfir höfuðið. Stefán þekkti því til lífsbaráttu íslenskrar alþýðu frá uppvexti sínum. Eftir landspróf frá Laugarvatni hóf hann nám í framhaldsdeild Samvinnuskólans, enda má segja að samvinnuhugsjónin hafi verið honum í blóð borin frá forfeðrum okkar í forystusveit samvinnuhreyfingarinnar í Þingeyjarsýslu. Hann var þar í hópi síðustu lærisveina skólastjórans Jónasar frá Hriflu, sem mun hafa hvatt hina ungu menn til dáða og góðra verka. Það er e.t.v. skýring þess að margir úr hinum fámenna hópi urðu þjóðkunnir menn, þ.ám. tveir bestu vinir Stefáns, Guðjón B. Ólafsson, forstjóri SÍS, og Gísli Sigurðsson, ritstjóri og listmálari. Að loknu námi hóf Stefán störf á vegum SÍS og var kaupfélagsstjóri á nokkrum stöðum og um tíma framkvæmdastjóri UMFÍ. Hann hóf síðan störf hjá Landsbanka Ísl. Seðlabanka, uns hann réðst bankastjóri Alþýðubankans hf. Þegar Stefán lét af störfum þar hvarf hann aftur til Seðlabankans.

Ég held að undir stjórn Stefáns hafi Alþýðubankinn notið trausts og trúnaðar viðskiptavina sinna og gróðasjónarmið bankans hafi ekki setið í fyrirrúmi. Ég tel að Stefán hafi litið á bankann fyrst og fremst sem þjónustustofnun þar sem allir gætu treyst því að heiðarleiki og réttsýni væru höfð að leiðarljósi og ekki síst þeir, sem minna máttu sín, gætu vænst þess að fá úrlausn sinna mála eftir því sem unnt væri. Það voru Stefáni vonbrigði þegar Alþýðubankinn var lagður niður og sameinaður öðrum stofnunum. Þegar litið er til baka og horft til þeirra hremminga, sem íslenskir bankar og þjóðlíf hafa síðan gengið í gegnum, er ekki fráleitt að álykta að þau sjónarmið, sem ríktu í rekstri Alþýðubankans sáluga, gætu hjálpað til að endurvekja traust og trúnað almennings á íslenskum fjármálastofnunum og þeim, sem þeim stjórna.

Í einkalífi sínu var Stefán mikill hamingjumaður. Hann átti góða konu sem var honum stoð og stytta í lífinu og tvö börn og fimm barnabörn sem voru honum mjög hjartfólgin.

Stefán er nú horfinn yfir móðuna miklu en eftir lifir minning um góðan dreng sem ekki lét gullkálfinn glepja sig.

Lífið er margslungið og gefur svo margt sem oft gleymist að þakka. Margt af því besta sem það gefur er svo algengt og svo hversdagslegt að það er eins og það sé talið sjálfsagt, varla umræðuvert. Þegar gengið er í hjónaband eignast maður nýja fjölskyldu, áður óþekkt fólk er allt í einu orðið manni nákomið, tengt margs konar böndum og þá reynir á hvort takast muni að aðlagast hinu nýja tengdafólki. Frá því ég fyrst kom á Digranesveginn, feiminn og óframfærinn, fann ég að þar var heilsteypt fólk, búið þeim kostum sem gerðu öll samskipti auðveld og eðlileg. Tengdaforeldrum mínum og börnum þeirra á ég mikið að þakka, en það verður ekki tíundað hér.

Þegar Stefán Magnús, mágur minn, er genginn minnist ég hans fyrir margt. Ég minnist þess hve hlýr hann var, hve skopskyn hans var notalegt, hve vel hann söng, hve mikill vinur hann var systkinabarna sinna, hve auðvelt hann átti með að orða hugsun sína, hvort heldur var í ræðuformi eða í samræðum. Ég minnist stundanna með honum, hvort heldur var í hestaragi eða á heimili hans og Herthu, hvort heldur einn með þeim að spjalla yfir kaffibolla eða í hópi vina og fjölskyldu. Þau voru samvalin í því að gera hverja stund þar eftirminnilega með gestrisni sinni, glaðværð og ljúfmennsku.

Ef ég reyni að draga saman það sem ég vildi segja um Stefán þá finn ég ekkert sem lýsir honum betur en þau einföldu en djúpvitru orð: hann var drengur góður.

Stefán Magnús, móðurbróðir minn, kvaddi þennan heim á jafn friðsamlegan hátt og hann lifði. Það var friður og fegurð yfir honum á dánarbeði. Hann sýndi einstakt æðruleysi í veikindunum, virtist undir það síðasta vita að hverju stefndi og sýndi þá einnig fádæma kjark og styrk. Hugurinn hvarflar til æsku minnar. Ég átti vísan kærleik og vináttu í systkinum mömmu, mökum þeirra og frændsystkinum mínum. Við vorum samhentur hópur, barnabörn móðurömmu mínar og -afa. Fastur punktur í tilverunni var að halda upp á 17. júní á Meðalbrautinni, hjá Stefáni og Herthu og börnum þeirra, Jóni Gunnari og Siggu Þrúði. Í garðinum stóð dúkkuhús sem Stefán smíðaði. Húsið var reyndar manngengt fyrir okkur á þessum árum og bauð upp á óteljandi útgáfur leikja. Stefán var hagur smiður. Aðrar minningar tengjast veislum þar sem þeir bræður, Stefán og Árni, sungu tvíraddað og við hin tókum undir. Það var fagur söngur, Árni með tæra tenórrödd og Stefán voldugur og tónviss baritón. Stefán söng svo vel. Það sem stendur einnig upp úr eru samkomur fjölskyldunnar eftir að makar okkar frændsystkina og börn komu til. Við höfum átt góðar stundir saman og það hefur verið mikils virði að upplifa þann kærleika sem Stefán sýndi okkur öllum.

Stefán var einstaklega kærleiksríkur og mikil barnagæla. Hann hafði ríkt skopskyn og smitandi hlátur. Hann kunni að gera grín að hlutunum, sjálfum sér og öðrum, en alltaf græskulaust. Að koma á fagurt heimili hans og Herthu var ávallt veisla. Það er list að taka vel á móti fólki en gestrisni þeirra er viðbrugðið. Stefán var alltaf óaðfinnanlega klæddur og bar með sér þokka og reisn.

Það er óbærilega sárt að sjá á eftir Stefáni, móðurbróður mínum, en gott að hugsa um flekklaust og fallegt líf hans. Honum sé þökk fyrir allt.

Út um græna grundu

gakktu, hjörðin mín.

Yndi vorsins undu.

Eg skal gæta þín.

Sól og vor ég syng um,

snerti gleðistreng.

Leikið, lömb, í kringum

lítinn smaladreng.

Þessar vísur Steingríms Thorsteinssonar verða ævinlega bundnar minningunni um kæran föðurbróður minn, Stefán M. Gunnarsson. Mér er í barnsminni þegar við sungum þetta saman og hann skellihló, eins og honum einum var lagið, þegar lagið náði hæstum hæðum í „gleðistreng“. Hann taldi ekki eftir sér að koma á fólksvagninum úr Kópavoginum, vestur í bæ, til að fara með litlu frænku sína í bíltúr sem henni þótti heldur betur skemmtilegt.

Um þetta leyti rugluðu Stefán og Hertha saman reytum og gengu eftir það götuna saman. Börnin þeirra, Jón Gunnar og Sigga Þrúður, veittu honum ómælda gleði og seinna líka barnabörnin. Honum þótti undurvænt um þau öll og það duldist engum að væntumþykjan var gagnkvæm.

Hláturinn, söngurinn og gleðin var einmitt það einkenndi Stefán og líka þykka dökka hárið og góðlegu augun. Við í fjölskyldunni eigum fjölmargar minningar um skemmtilegar stundir heima hjá Stefáni og Herthu eða í safnaðarheimilinu Borgum í holtinu neðan við Kópavogskirkju. Oftar en ekki var sungið, stundum við undirleik á fótstigna orgelið hennar ömmu og að sjálfsögðu raddað; „Þú komst í hlaðið“, „Ég skal vaka“ og fleiri og fleiri. Sagðar voru sögur af fólkinu fyrir norðan, æskuárunum á Æsustöðum og síðast en ekki síst karlakór Bólstaðarhlíðarhrepps sem þótti bera af öðrum kórum. Jafnan var farið með vísur, sérkennilegar, glúrnar eða einstaklega vel ortar. Og hlegið dátt.

Ógleymanleg er ferðin norður að Auðkúlu í Svínadal, fæðingarstað ömmu, fyrir hartnær tuttugu árum. Þar hafði langafi, nafni Stefáns, látið reisa kirkju eftir mynd í erlendu tímariti af rússneskri kirkju, eftir því sem sagan sagði. Í kirkjugarðinum voru þau grafin, Stefán Magnús Jónsson og Þóra Jónsdóttir langamma en aðeins var legsteinn á leiði hans en ekki hennar. Um veturinn höfðu borist fregnir frá draumspökum mönnum fyrir norðan um að henni þætti þetta miður. Stefán fór fyrir fjölskyldunni þegar farið var um Jónsmessu til að bæta úr þessu. Hann hafði hugsað fyrir öllu, hverju smáatriði. Við dagslok var búið að reisa stein á leiði Þóru og er ekki vitað til þess að hún hafi truflað svefn manna nyrðra eftir þetta.

Við Helgi hittum Stefán síðast heima kvöld eitt síðla í ágúst. Daginn áður hafði fjölskyldan safnast saman í lundinum á Digranesveginum, þar sem áður stóð hús afa og ömmu og þar sem enn vaxa tré sem amma gróðursetti forðum. Hann rifjaði upp ferð sem hann fór til Líbanons árið 1957 „þar sem grasið er gult og klettarnir hvítir“ eins og hann lýsti landinu sjálfur í grein í Tímanum frá þessum tíma. Stefán var kynntur fyrir utanríkisráðherra landsins með þeim orðum að nú gæfist kostur á að kæla sig hjá manni frá Íslandi. – Það stafaði hlýju frá honum þetta ágústkvöld eins og ævinlega.

Söngurinn er hljóðnaður. Hláturinn heyrist ei meir. En Stefán snerti gleðistreng og hann ómar enn, lengi enn.

Það er erfitt að skrifa um Stefán frænda í þátíð. Engu að síður langar mig að minnast hans í örfáum orðum, ekki síst fyrir þá sem á eftir koma.

Ég held að hlýr sé besta orðið til að lýsa Stefáni enda leið öllum vel í návist hans. Það var t.d. gaman að sjá hvernig hann umgekkst börn. Hann talaði við þau eins og fullorðið fólk og hló með þeim en ekki að þeim. Enda leið aldrei á löngu áður en jafnvel mestu mannafælur í flokki barnanna hjúfruðu sig upp að hálsinum á honum. Þar fundu þau hlýju og traust.

Ég varð þeirrar gæfu aðnjótandi að vera með Stefáni í alls kyns hestastússi gegnum árin. Það lýsir honum kannski vel að ég upplifði það alltaf sem forréttindi að fá þannig fleiri tækifæri til samvista en ella hefðu orðið. Hann kom fram við dýrin af sömu hlýju og við mannfólkið, enda fannst mér alltaf sem hrossin væru rólegri í húsinu ef Stefán var með.

Það var líka gaman að vera með Stefáni á mannamótum. Ég var stoltur yfir því að eiga þennan glæsilega frænda sem söng svo vel og gaman að sjá hve margir vildu eiga hann að vini. Enda átti hann vinaláni að fagna. Svo vænt þótti fólki um Stefán að oft og tíðum hef ég fengið að njóta vináttu fólks út á það eitt að vera frændi hans.

Hann hlaut ýmsan frama á lífsleiðinni en það sem gerði hann að svo heilsteyptri manneskju var sú staðreynd að innst inni var hann alltaf strákurinn frá Æsustöðum.

Eitt sinn vorum við að reyna að ná hestum í Kaldaðarnesi, á þessari sléttu sem virðist engan enda ætla að taka. Sólskinið er brakandi. Mér gengur brösuglega að ná í klárana enda þeir orðnir vanir frelsi sumarhagans. Það er sama hvað ég reyni, allt í einu er stóðið rokið og ég sé hópinn hverfa úti við sjóndeildarhringinn. Þá verður mér litið við. Eins og fyrir töfra stendur hestur eftir hjá Stefáni. Stefán strýkur honum létt og talar til hans. Hesturinn stendur eins og klettur. Ég hélt mér hefði missýnst, sný mér aftur í þá átt sem hestarnir hurfu og píri augun í sólinni til að reyna að koma auga á þá. Þá heyri ég hófaslátt og fram hjá mér ríður Stefán, berbakt, og hverfur út í sólskinið. Skömmu seinna sé ég stóðið koma rennandi eftir sléttunni og Stefán rekur það beint inn í réttina. Hann var þá um sjötugt. Ég gleymi aldrei brosinu á andliti hans. Það bros bar ekki vott um stærilæti heldur þá gleði sem fylgir því að vera í essinu sínu.

Það er ekki hægt að tala um Stefán nema að minnast á Herthu og börnin, frændsystkini mín og barnabörnin. Þessu fólki unni Stefán meira en öðru hér á jörð. Þau hafa mikils misst. Heimilið var þannig og gestrisnin slík að þangað langaði alla að koma og helst að vera sem lengst. Þótt nú séu liðin hátt í fjörutíu ár man ég enn þegar ég fékk þar skjól, lítill drengur, á erfiðri stundu. Það var mér ómetanlegt en ég náði aldrei að þakka fyrir það.

Við Sólrún og Hólmfríður litla vottum fjölskyldunni samúð okkar um leið og við þökkum fyrir hafa fengið að eiga svo góðan frænda og vin sem okkur þótti svo vænt um og söknum mjög. Við vonum að hann hafi fengið að ríða berbakt út í sólskinið.

7. september 1963 var mikill gleðidagur, þegar þau Stefán M. Gunnarsson og Hertha W. Jónsdóttir, vinkona mín frá barnæsku, gengu í hjónaband. Ég man þennan dag eins og það hefði gerst í gær og þarna stigu þau saman mikið heillaspor, sem varði í yfir 48 ár.

Stefán var prestssonur frá Æsustöðum í Langadal í Austur-Húnavatnssýslu, þar sem hann var fæddur og uppalinn. Æskustöðvarnar í Húnaþingi voru honum kærar og næstum árlega var þeirra vitjað. Fengum við oft að heyra fréttir þaðan og engum duldist að æskustöðvarnar áttu í honum hvert bein.

Stefán var skemmtilegur sögumaður, mikill húmoristi og hafði sérstakan hlátur sem smitaði út frá sér. Í grunninn var hann þó fremur hljóðlátur og íhugull, hógvær en fastur á sínu þegar það átti við. Hann tranaði sér ekki fram í samræðum, en það sem frá honum kom var alltaf vel ígrundað.

Stefán og Hertha reistu sér fallegt heimili í Kópavogi, í nálægð við foreldra Stefáns. Faðir Stefáns, sr. Gunnar Árnason, var fyrsti sóknarpresturinn í Kópavogi og þjónaði þar í hartnær 20 ár. Heimili þeirra Stefáns og Herthu á Meðalbrautinni var í senn hlýlegt og glæsilegt, enda voru þau hjónin einstaklega samrýmd og miklir vinir. Þau ræktuðu garðinn sinn í orðsins fyllstu merkingu. Þau eignuðust tvö yndisleg börn, Jón Gunnar og Sigríði Þrúði. Barnabörnin eru orðin fimm. Samband Stefáns og Herthu við börnin hefur alltaf verið sterkt og mikil vinátta með þeim. Seinni árin fluttu þau Stefán og Hertha sig um set yfir í Garðabæinn og byggðu sér þar fallegt hús og undu hag sínum vel.

Músík og tónlistaráhugi Stefáns átti vafalaust rætur í æsku hans og sjálfur spilaði hann á orgel og vildi fá fólk til að syngja með sér. Minnisstætt er 75 ára afmælið hans þar sem gestir fengu söngskrá í hendur og það var mikið sungið. Stefán var listrænn og vakti athygli manns á hinum ýmsu listamönnum. Hann var handlaginn í meira lagi og gerði allt af stakri samviskusemi og nákvæmni. Áhugamálin voru mörg. Hann var hestamaður og hestamennsku stundaði hann þegar tími vannst til. Þá var hann virkur í félagsstörfum og lagði mikið af mörkum sem formaður sóknarnefndar Kársnesprestakalls í tæp 25 ár.

Við fráfall Stefáns minnist ég og fjölskylda mín hans með mikilli hlýju og söknuði og við sjáum á eftir traustum vini, sem var í senn ábyrgur, velviljaður og ávallt reiðubúinn að veita hjálparhönd þegar á þurfti að halda. Eftir lifa ljúfar og bjartar minningar um góðan dreng. Elsku Hertha, Jón Gunnar, Sigga Þrúður, fjölskyldur ykkar, systkini Stefáns og aðrir ættingjar. Ég, synir mínir og fjölskyldur þeirra sendum ykkur innilegar samúðarkveðjur og biðjum góðan Guð að styrkja ykkur í sorginni.

Haustið er komið, svo ekki verður um villst. Laufin falla af trjánum, það fer ekki framhjá okkur. Nú, þegar haustið sýnir sitt rétta andlit og haustlægðirnar steðja að, kveðjum við vin okkar Stefán Gunnarsson. Hann var svo sannarlega vinur okkar allra í rúm 60 ár. Við hittumst flestar 12 ára gamlar í Kvennaskólanum í Reykjavík, Hertha Jónsdóttir eiginkona Stefáns og við ungar og hressar stelpur, allar með tilhlökkun í hjarta.

Óslitið síðan þá höfum við verið saman. Stofnuðum klúbbinn okkar, sem kallaðist „saumaklúbbur“, en lítið var saumað, oft prjónað og mikið var talað um t.d. leikhús og allt milli himins og jarðar.

Stefán kom oft til okkar og tók þátt í samræðum. Oft fórum við í vel skipulagðar og góðar sumarferðir, sem Stefán vinur okkar átti sinn þátt í. Minning um þær eru góðar. Var þá iðulega komið við í hinum ýmsu kirkjum og þar var tekið lagið. Þar var fremstur í flokki Stefán Gunnarsson með sína fallegu rödd.

Hús þeirra Stefáns og Herthu í Garðabænum er eins og sannkallað listaverk. Stefán lagði mikla rækt við garðinn í kringum það og á hann heiðurinn af garðinum við húsið sem og við sumarbústaðinn við Torfastaði í Biskupstungum. Þar átti fjölskyldan sinn sælureit. Stefán, Hertha og barnabörnin nutu sín vel þar. Barnabörnin áttu sérstakan stað í hjarta hans. Stefán vann sín verk hljóðlega og átakalítið. Farsæll maður.

Við Kvennaskólastúlkur hans þökkum af öllu hjarta og biðjum fjölskyldunni allrar blessunar. Mikil blessun og samúð fjölskyldunni til handa.

Fyrir hönd okkar í saumaklúbbnum:

Haustkaldinn gerir vart við sig, vætan og vindurinn í bland við litadýrð gróðursins. Trén fella lauf. Það var haust í lífi Stefáns er hann kvaddi en þó svo margt ógert, veturinn ekki skollinn á. Fegurð haustlitanna í náttúrunni endurspeglar vel minningarnar um Stefán M. Gunnarsson.

Það er komið vel á fjórða áratug síðan ég man fyrst eftir Stefáni. Náin vinatengsl þeirra Herthu og foreldra minna bundu okkur saman. Vináttan hófst þó fyrst að ráði þegar ég hóf störf í Alþýðubankanum í byrjun níunda áratugarins. Ég var ráðinn á þann góða vinnustað í sérstök verkefni. Um leið þróaðist góð vinátta og trúnaður sem hefur haldist alla tíð síðan.

Stefán var sérlega góður yfirmaður. Hann treysti samstarfsfólki sínu, gaf því ráð og rétti kúrsinn ef menn voru á rangri braut, en hrósaði fyrir það sem vel var gert. Hann varð bankastjóri í Alþýðubankanum við erfiðar aðstæður, Seðlabankinn hafði tekið bankann í gjörgæslu og skipaði Stefán sem bankastjóra. Hann snéri við rekstrinum og bankinn óx jafnt og þétt án þess að tefla undirstöðunum í tvísýnu. Vel meðvitaður um sterk tengsl bankans við verkalýðshreyfinguna lét Stefán félagsleg sjónarmið ráða för allan hans tíma sem bankastjóri.

Einlægni Stefáns var við brugðið. Hann lét sér alla tíð annt um mig og mína og var sjálfkjörinn svaramaður þegar við Sigurbjörg giftum okkur. Einnig sjálfvalinn skírnarvottur barnanna okkar þriggja og hann spurði jafnan um hag þeirra. Það var engin uppgerð, heldur sannur áhugi á velferð og þroska þeirra sem honum þótti vænt um. Fyrir þá umhyggju alla og velvild þökkum við fjölskyldan á kveðjustund.

Við Stefán hittumst í síðasta sinn fyrir um tveimur mánuðum. Hann lá þá á Landspítalanum og við áttum gott samtal um lífið og tilveruna og viðfangsefni dagsins. Þeirri rökræðu var þó hvergi nærri lokið og nú bíður hún betri tíma. Stefán hafði alla tíð brennandi áhuga á þjóðmálum, hvatti mig og studdi í flestu því sem ég var að bjástra við. Jafnan vorum við sammála, en þó ekki alltaf. Ég held að honum hafi þótt á tíðum of mikill óróleiki og agaleysi á mínum pólitísku slóðum. Þótt Stefán væri veikur og þjáður nú í sumarlok bar hann sig vel og við göntuðumst með ýmsa hluti en töluðum líka um gildin í lífinu. Þá var stutt í kersknina og fallega brosið sem náði svo vel til augnanna, geislandi hláturinn og ástúðina, umhyggjuna fyrir mér og mínum sem vorum honum þó alls óskyld, ja nema þá andlega.

Fáir óskyldir menn hafa verið mér jafn kærir og Stefán Gunnarsson. Mér finnst að hann hafi átt svo mikið eftir ógert og við átt svo margt eftir að brjóta til mergjar. Það tekur mig sárt að kveðja minn góða vin svo alltof fljótt. En söknuður Herthu, Jóns Gunnars og Siggu Þrúðar og fjölskyldna þeirra er þó mestur. Þau hafa misst lífsförunaut og ástvin sem ég veit að unni þeim heitt en minningarnar ylja og veita styrk, því lífið heldur áfram. Það eru forréttindi að hafa fengið að njóta samvista við öðlinginn Stefán. Í litadýrð haustsins, í lífshlaupi Stefáns Gunnarssonar, ríkir fegurðin ein.

Æsustaðir, innsti bær í Langadal og bernskuheimili Stefáns, var sannkallaður Miðgarður sveitungum og sóknarbörnum. Prestshjónin, foreldrar Stefáns, löðuðu að jafnt fátækling sem fyrirmann, þar voru haldnir fundir og kóræfingar og rómaðir voru skemmtifundir kvenfélagsins sem haldnir voru á þessu söngvaheimili.

Í garði Stefáns döfnuðu þessi gildi félags og samhjálpar, söngurinn fylgdi fögru heimili þeirra Herthu, hjónanna samhentu, og gestum fögnuðu þau af mikilli hlýju. Bjartsýnn og viðmótshlýr var Stefán, trygglyndur gömlum vinum sem nýjum og æskustöðvarnar fyrir norðan áttu enn ríkan sess í huga hans þó nú séu nær 60 ár liðin frá brottför fjölskyldunnar úr dalnum.

Ævistarfinu sinnti hann í borginni, en frá heimili sínu sá hann yfir flóann breiða og bjartan jökulinn.

Þó heimti nú duft þitt héðan in nakta jörð

til hvíldar í mosasæng

mun léttfleygur andi svifinn í sólarátt

á söngvanna ljósa væng.

(Jónas Tryggvason)

Hlýjar samúðarkveðjur viljum við senda fjölskyldu vinar okkar.

Kveðja frá Rótarýklúbbi Kópavogs

Við lát okkar góða Rótarýfélaga Stefáns Magnúsar Gunnarssonar minnumst við þess að hann gekk í klúbbinn okkar, Rótarýklúbb Kópavogs, árið 1978, en þá var hann bankastjóri Alþýðubankans. Hann kom því inn fyrir starfsgreinina: bankastjórn. Hann rækti hvert það verkefni sem honum var falið af alúð, en var ekki hávaðamaður á fundum. Allar ræður hans voru frumlegar og vöktu athygli fyrir íhugun og vandað málfar. Mátti þar greina áhrif frá því mikla menningarheimili sem hann ólst upp á bæði norður á Æsustöðum og í Kópavogi, en faðir hans, sr . Gunnar Árnason, var mjög virkur og áhrifamikill ræðumaður í klúbbnum okkar á sínum tíma. Sérstök prúðmennska í samskiptum við klúbbfélaga einkenndi allt hans starf innan klúbbsins og hann starfaði sem endurskoðandi hans fram undir síðustu ár. Við félagarnir í Rótarýklúbbi Kópavogs minnumst með þakklæti starfa Stefáns fyrir klúbbinn og menningarlegra áhrifa hans í öllum samskiptum. Við fráfall þessa góða félaga okkar sendum við eiginkonu hans, Herthu W. Jónsdóttur, börnum þeirra og öðrum afkomendum innilegustu samúðarkveðjur. Blessuð sé minning Stefáns M. Gunnarssonar.

Fh. Rótarýklúbbs Kópavogs,