Fermingarbörn „Svo lætur alltaf hluti hópsins fermast hjá norskum prestum eftir að hafa farið í fræðslu hjá mér,“ segir sr. Arna Grétarsdóttir.
Fermingarbörn „Svo lætur alltaf hluti hópsins fermast hjá norskum prestum eftir að hafa farið í fræðslu hjá mér,“ segir sr. Arna Grétarsdóttir.
[ Smellið til að sjá stærri mynd ]
Skiptir máli fyrir mörg börnin að fá að fermast og fræðast með jafnöldrum sínum frá gamla landinu. 8.000 sóknarbörn hjá Íslandsprestinum í Noregi. Norskir prestar eru sem boðnir og búnir að ferma íslensk börn.

Séra Arna Grétarsdóttir gætir íslenska söfnuðarins í Noregi. Þar er heilmikið um Íslendinga og fjöldinn allur af unglingum sem vilja láta ferma sig. Arna er nú að ljúka sínum fimmta vetri hjá frændum okkar. Íslenski söfnuðurinn hefur sína miðstöð í Ósló en Arna vísiterar um allt land. „Söfnuðurinn var formlega stofnaður árið 1996 og hefur farið ört stækkandi, sérstaklega síðustu ár. Starfið er mjög blómlegt og töluvert um fermingar, skírnir, hjónavíslur og útfarir,“ segir Arna og henni telst til að um 8.000 manns séu í söfnuðinum.

Þegar komið er í nýtt land virðast margir Íslendingar eiga það til að leita í trúarstarfið sem leið til að halda góðu sambandi við samlandana og rækta íslenskar menningarhefðir. „Það er mjög merkilegt hve margir gerast mjög tíðir gestir á messum þegar flutt er úr landi, en höfðu ekki komið í kirkju um langt skeið meðan búið var uppi á Íslandi. Íslendingafélagið sér enda um lífleg og skemmtileg kaffisamsæti að messu lokinni. Mörgum þykir gott að eiga þar stund í félagsskap annarra Íslendinga og fá sér dæmigerðar íslenskar kaffiveitingar.“

Mikill vaxtarkippur hefur komið í söfnuðinn síðustu ár og er í takt við fréttir af auknum fólksflutningum frá Íslandi til Noregs. Arna segir breytingarnar greinilegastar á stærð fermingarbarnahópsins en hún er með nærri 60 íslensk börn í fermingarfræðslu hjá sér í ár. Á sama tíma hefur líka orðið þreföldun í skírnum.

Halda sambandi á Facebook

Eins og gefur að sklija er ekki létt verk fyrir einn prest að fræða fermingarbörn í jafnvíðfeðmu landi og Noregi. Eitt fermingarbarnið býr meira að segja allra nyrst á landinu, stutt frá landamærunum við Rússland. „Það er því óhjákvæmilegt að ég ver meiri tíma með börnunum sem búa hér í Ósló og svo á þeim stöðum sem mér tekst að heimsækja yfir árið. Annars erum við í netsambandi í gegnum Fésbókarhóp sem við erum með, þar sem ég minni þau á að halda sig við lesefnið og læra helstu atriði. Síðan fljúga börnin hingað inn til höfuðstaðarins í tvígang og við tökum góðar og langar fermingarfræðslutarnir,“ útskýrir hún en ferðakostnaðurinn er greiddur með rausnarlegum framlögum norska ríkisins og sveitarfélaganna.

Arna mun svo sjálf ferma um helming barnanna. Stór hluti velur að fermast á Íslandi um sumartímann en Arna og hópurinn halda þá til Íslands með foreldrum sínum enda hægara um vik fyrir stóran hóp gesta að koma til athafnarinnar og veislunnar þar en ef hún færi fram í Noregi. „Samt er ekki óalgengt að börn fermist líka hér úti og gera þá nánustu ættingjar sér ferð hingað til að samgleðjast þeim,“ segir Arna. „Svo er líka alltaf hluti hópsins sem lætur fermast hjá norskum prestum eftir að hafa farið í fermingarfræðslu hjá mér. Norska og íslenska kirkjan eru mjög svipaðar og prestarnir á hverjum stað boðnir og búnir að ferma íslensk börn.“

ai@mbl.is

Þjóðbúningurinn í aðalhlutverki hjá Norðmönnum

Þó að Norðmenn séu mótmælendatrúar hafa þeir ögn öðruvísi siði og venjur í kringum ferminguna en Íslendingar eiga að venjast. „Norsk börn eru fermd ári eldri en þau íslensku og skipar þjóðbúningurinn mjög mikilvægt hlutverk þennan dag. Ekki er eins mikil áhersla lögð á dýrar fermingargjafir, þó ég heyri útundan mér að gjafirnar stækki með hverju árinu. En í staðinn fær fermingarbarnið oft veglegan þjóðbúning með silfurskrauti og öllu tilheyrandi. Búningurinn kostar sitt og ekki óalgengt að á milli 50 til 100.000 krónur norskar séu reiddar af hendi fyrir alklæðnaðinn. Síðan er búningurinn mikið notaður við hátíðleg tækifæri upp frá því, og ég upplifi mig oft eins og illa klædda 17. maí þegar borgir og bæir fyllast af prúðbúnum Norðmönnum í þjóðbúningunum sínum.“

Norðmennirnir halda svo fermingarnar sem sérathöfn. „Í stað þess að ferminginn sé hluti af venjulegri sunnudags- eða hátíðarmessu er oft fermt í sérstakri athöfn svipað og algengt er á Íslandi við skírnir, og jafnvel fer athöfnin fram að kvöldi dags.“

Stuðningur sem getur munað um á viðkvæmum aldri

Arna segir að á margan hátt geti fermingin skipt meira máli fyrir Íslensk börn sem búa í Noregi en ef þau byggju enn á Íslandi. Fermingarfræðslan reynist oft vera góður staður til að kynnast öðrum íslenskum unglingum; sumum sem hafa búið í Noregi alla ævi og einnig öðrum sem eru hér um bil nýlentir í landinu. Sumir velja íslenska fermingu til að rækta tengslin við land sem þau hafa sáralítið kynnst, en önnur upplifa ferminguna sem kærkominn anga af gamla landinu í því nýja.

Stundum getur undirbúningur fermingarinnar líka hjálpað til við að aðlagast nýjum stað. „Mér er minnisstætt eitt tilvik um ungan dreng sem var alls ekki ánægður með að fjölskyldan hefði flutt til Noregs. Hann hafði búið hér í heilt ár og í mótmælaskyni lagt sig fram við að aðlagast samfélaginu sem minnst, læra ekki norsku og eignast ekki vini,“ segir Arna. „En svo kom hann í fermingarfræðsluna og urðu strax mikil umskipti. Hann sá að hér voru fjölmargir aðrir krakkar í sömu sporum og hann, og mér er sagt að hann hafi ákveðið þá þegar að fyrst hinir krakkarnir gátu plumað sig svona vel þá gæti hann það líka. Fyrr en varði hafði hann byrjað að eignast norska vini og var farinn að fóta sig mun betur í samfélaginu.“