Háskörp sjónvörp Framboð á háskörpum sjónvarpsútsendingum er stöðugt að aukast. Fólk velur sér sífellt stærri flatskjái til að njóta útsendinganna.
Háskörp sjónvörp Framboð á háskörpum sjónvarpsútsendingum er stöðugt að aukast. Fólk velur sér sífellt stærri flatskjái til að njóta útsendinganna. — Morgunblaðið/Ernir
[ Smellið til að sjá stærri mynd ]
sviðsljós Guðni Einarsson gudni@mbl.is Háskerpuútsendingar (HD) standa nú til boða þeim íslensku sjónvarpsáhorfendum sem taka við sjónvarpssendingum í gegnum dreifikerfi Símans og Vodafone.

sviðsljós

Guðni Einarsson

gudni@mbl.is

Háskerpuútsendingar (HD) standa nú til boða þeim íslensku sjónvarpsáhorfendum sem taka við sjónvarpssendingum í gegnum dreifikerfi Símans og Vodafone. Nú stendur yfir útboð vegna stafræns dreifikerfis Ríkisútvarpsins og með tilkomu þess má reikna með að íslenskir sjónvarpsáhorfendur geti almennt nálgast háskerpuútsendingar.

Háskerpuútsending geymir miklu meiri upplýsingar en hefðbundin sjónvarpsútsending, það er myndin hefur mun meiri upplausn og hljóðið yfirleitt einnig betra. Það þarf því öflugri búnað til þess að horfa á háskerpuútsendingu en hefðbundna sjónvarpsútsendingu.

Velja þarf réttan búnað

Hrannar Pétursson, upplýsingafulltrúi Vodafone, segir að til þess að geta horft á háskerpuútsendingar þurfi allur búnaður sem sjónvarpsmerkið fer um að vera gerður fyrir háskerpuútsendingar. Í fyrsta lagi þurfi sjónvarpsskjárinn að vera gerður til að taka á móti háskerpuútsendingum. Hrannar telur að svo gott sem allir flatskjáir sem seldir hafa verið hér á landi frá því fyrir kreppu séu gerðir fyrir háskerpuútsendingar.

Síðan þarf myndlykil frá Vodafone eða Símanum og hann þarf að vera gerður fyrir háskerpu (HD). Hrannar segir að viðskiptavinir Vodafone geti skipt upp í HD-myndlykil ef núverandi myndlykill þeirra ræður ekki við háskerpuútsendingar. Myndlykilinn þarf að tengja við sjónvarpið með HDMI-snúru í HDMI-tengi.

Háskerpa til 99% landsmanna

Vodafone býður einnig upp á svonefnd CAM-kort, sem er önnur gerð myndlykils, til að opna fyrir læstar stöðvar frá 365 og Skjánum. Ekki er þörf fyrir kortið sé útsendingin ólæst, svo framarlega sem stafrænn móttakari er í sjónvarpinu sjálfu.

Sjónvarpsmerkið getur borist með ýmsum hætti. Vodafone dreifir sjónvarpssendingum um örbylgjusenda á höfuðborgarsvæðinu og til að nema þær þarf örbylgjuloftnet. Einnig er sjónvarpi dreift í gegnum netið, bæði í ljósleiðarakerfi Gagnaveitu Reykjavíkur og ADSL-tengingum. Vodafone stefnir að því að dreifa háskerpusendingum til rúmlega 99% landsmanna í gegnum UHF-útsendingar. Þær nást í gegnum venjuleg sjónvarpsloftnet.

Sjónvarpsstöðvar ráða

Hrannar segir það vera á dagskránni að fjölga háskerpurásum í dreifikerfi Vodafone. Það ráðist þó fyrst og fremst af ákvörðun þeirra sem dreift er fyrir, t.d. Ríkisútvarpsins, 365 miðla eða Skjásins.

Hann segir að um síðustu helgi hafi Evróvisjón-söngvakeppnin verið send út á þremur aðskildum rásum hjá Vodafone. „Það var venjuleg útsending RÚV, háskerpuútsending RÚV og svo vorum við með sérstaka twitter-útsendingu. Þar sáust twitter-tíst eða færslur áhorfenda við hliðina á sjónvarpsmyndinni. Það voru um 1.100 áhorfendur að tísta og tístin voru um 7.500 talsins. Það var mjög skemmtileg umræða,“ sagði Hrannar.

Ellefu HD-stöðvar Símans

Margrét Stefánsdóttir, upplýsingafulltrúi Símans, segir að allir myndlyklar sem Síminn dreifir nú séu með háskerpu. Enn eru þó í notkun eldri myndlyklar sem ekki ráða við háskerpu og er þá hægt að uppfæra í nýjan myndlykil.

Hún segir að þeir sem eru með ljósnet og sjónvarp Símans geti verið með allt að fimm myndlykla og horft á háskerpuútsendingar í þeim öllum. Þeir sem horfa á sjónvarp Símans í gegnum ADSL-tengingu geta flestir verið með tvo myndlykla og háskerpu í öðrum þeirra.

Margrét segir líkt og Hrannar að framboð á háskerpuefni í sjónvarpi Símans sé undir sjónvarpsstöðvunum komið. Nú eru ellefu háskerpurásir í sjónvarpi Símans og má gera ráð fyrir að þeim fjölgi í framtíðinni.

Sjónvörpin eru misjafnlega skörp

Fólk kaupir sér sífellt stærri háskerpuflatskjái

Flatskjáir búnir fyrir háskerpusjónvarpssendingar eru orðnir allsráðandi á viðtækjamarkaðnum. Jón Pétur Hansson, verslunarstjóri hjá Sjónvarpsmiðstöðinni, sagði að nær allir skjáir sem þeir seldu væru „Full HD“, enn væru þó til „HD Ready“ skjáir en þeir væru á útleið.

Munurinn á þessu tvennu felst í misjafnlega góðri upplausn. Sjónvarpsmyndin er byggð upp á línum á skjánum og í hverri línu er fjöldi punkta. „Full HD“-skjáir eru með 1.080 lína upplausn og 1.920 punkta í hverri línu. „HD Ready“-skjáir hafa minni upplausn, það er 720 línur á skjánum og 1.280 punkta í hverri línu.

Jón Pétur sagði að háskerpuskjáir hefðu farið að berast hingað til lands fyrir fimm til sex árum. Fljótlega voru þeir allir búnir HDMI-tengi. Hann sagði að skjáirnir sem fólk keypti almennt hefðu orðið stærri með hverju árinu. Í fyrstu voru 32 þumlunga skájir algengir, svo komu 37 þumlunga skjáir. Eftir það varð 42 þumlunga skjárinn mjög vinsæll hjá neytendum og hefur verið það lengi. Nú er orðið algengt að fólk velji 50 eða 55 þumlunga skjái.

Jón Pétur sagði að mjög margir horfðu á erlendar háskerpuútsendingar í gegnum gervihnetti eða notuðu háskerpuflakkara.