Vilja hefja úrbætur á Hakinu í vor

Sviðsljós

Ágúst Ingi Jónsson

aij@mbl.is

Vonir standa til að framkvæmdir hefjist á næstu vikum við stækkun fræðslumiðstöðvarinnar á Hakinu og stækkun bílastæða til að þjóna megi betur gestum þjóðgarðsins á Þingvöllum. Að sögn Ólafs Arnar Haraldssonar þjóðgarðsvarðar er unnið að undirbúningi byggingar veitingahúss í stað Valhallar, en það verkefni er skemmra á veg komið. Hann segist þó reikna með að ráðist verði í slíka framkvæmd jafnvel á næsta ári og vill að í byggingunni verði aðstaða fyrir fundi Alþingis. „Slíkt er einfaldlega samofið sögu staðarins og eðlilegt að Alþingi eigi þar ríkan þátt,“ segir Ólafur.

Sótt er um fjárveitingar úr Framkvæmdasjóði ferðamannastaða, en ákveðið var á fjárlögum að setja 500 milljónir króna í ár í framkvæmdir í þjóðgöðrum og öðrum fjölsóttum stöðum. Forsvarsmenn slíkra staða hafa verið boðaðir á fund stjórnar sjóðsins um miðjan mánuðinn og segist Ólafur gera sér vonir um að 160 milljónir verði í ár veittar til uppbyggingar á Hakinu.

Örtröð á hverjum sumardegi

Þetta er fyrsti áfangi og er þar m.a. fyrirhuguð stækkun fræðslumiðstöðvar með nýrri margmiðlunarsýningu. Byggja á þjónustuhús með verslun og kaffistað, lítið starfsmannahús og stækka bílaplanið. Ólafur segir að þessar framkvæmdir rúmist innan gildandi deiliskipulags og hægt að hefja framkvæmdir um leið og fjárveiting liggi fyrir.

„Á Hakinu er örtröð, ekki bara á stórhátíðum Íslendinga, heldur nánast daglega á ferðamannatímanum,“ segir Ólafur Örn. „Ein milljón manna fer á hverju ári í gegnum þjóðgarðinn og tekið er á móti um hálfri milljón manns á Hakinu árlega. Þar er í rauninni einn helsti staður þjóðarinnar til að taka á móti erlendum og innlendum gestum og gríðarleg örtröð og mikið álag. Það er sómi okkar að vel sé tekið á móti öllu þessu fólki og okkur er ekkert að vanbúnaði að byrja.

Við viljum bæta við nýrri margmiðlunarsýningu um söguna, náttúruna og staðinn og auka þjónustu við gesti. Bílastæði þarf að stækka til að auka öryggi því oft eru þarna 12-20 rútubílar og að auki einkabílar sem er lagt út eftir öllum afleggjaranum, langleiðina út á þjóðveg. Þessari bílaþvögu fylgir slysahætta og álag á umhverfið, sem brýnt er að bæta úr.“ Arkitektastofan Gláma Kím og Landslag ehf. hafa starfað með Þingvallanefnd að undirbúningi framkvæmda á Hakinu.

Notalegt veitingahús

Varðandi aðra uppbyggingu á Þingvöllum segir Ólafur að ekkert sé ákveðið, en mikil vinna hafi þegar verið unnin við undirbúning uppbyggingar frekari þjónustu á svæðinu. Hugmyndaleit meðal almennings hafi skilað mörgum hugmyndum og flestir hafi viljað aukna þjónustu. Unnið hafi verið úr þessum hugmyndum með aðstoð fyrirtækisins Alta og fleiri aðila.

„Í þeirri vinnu var spurt hvar ný Valhöll ætti að vera og hvers konar þjónusta ætti að vera þar,“ segir Ólafur. „Niðurstaðan er sú að þarna verði notalegt veitingahús fyrir ferðamenn með góðri þjónustu en þó ekki of dýrt. Í öðru lagi veislusalur sem m.a. mætti nota við stórafmæli og brúðkaup. Þar mætti líka halda minni ráðstefnur og þar á Alþingi að geta komið saman, því þingið og Þingvellir eru samofnir þættir í sögu okkar og menningu.

Þriðji rekstrarþátturinn væri síðan hótel, en engin niðurstaða er á þessu stigi hvort af slíkri byggingu og rekstri verði. Bent hefur verið á að sú framkvæmd sé dýrari og flóknari en hinar, kalli á flóknari rekstur og umhverfisáhrifin séu meiri.“

Nýlega lauk vinnu við úttekt á byggingarstæðum fyrir nýja Valhöll og var í forsendum miðað við núverandi ýmsar tæknilegar aðstæður svo sem í samgöngum, veitukerfi, jarðfræði, vernd vatnasviðs sem og stefnur og áætlanir.

Hakið hentar best

Fjórir staðir voru skoðaðir fyrir slíka byggingu og er það mat VSÓ verkfræðistofu að uppbygging við Hakið falli best að þeim matsþáttum sem til skoðunar voru. Næst væri það Gjábakki, svo Efri-Vellir, þ.e. neðan við Öxarárfoss nærri Furulundinum, og að lokum gamla Valhallarsvæðið. VSÓ bendir á að eftir er að skoða svæðin með tilliti til sjónrænna áhrifa, notagildis auk annarra þátta sem skoðaðir verða í framhaldi af þessari úttekt.

Ólafur telur ekki óeðlilegt að úr því verði skorið á þessu ári hvar byggingin á að vera og hvaða starfsemi hún hýsi. Hann segist gera sér vonir um að framkvæmdir geti hafist árið 2014. Fjármögnun liggur ekki fyrir og ekki hefur enn verið gengið frá greiðslu tryggingabóta til ríkisins vegna brunans í Valhöll sumarið 2009.