Jóhanna Guðrún Sigurðardóttir fæddist í Jaðarkoti í Flóa 3. maí 1926. Hún lést á Landspítalanum við Hringbraut 3. mars síðastliðinn. Jóhanna var næstyngst af fimm systkinum en auk þess átti Jóhanna uppeldissystur, Margréti Sigurgeirsdóttur. Foreldrar Jóhönnu voru Halldóra Halldórsdóttir bóndi, fædd í Nesi í Selvogi en ólst upp frá eins árs aldri í Sauðholti í Holtum, og maður hennar, Sigurður Guðmundsson frá Saurbæ í Villingaholtshreppi. Systkini Jóhönnu voru: tvíburarnir Halldór, f. 1920, d. 1944, hann fórst með togaranum Max Pemberton, og Guðmunda Oddbjörg, f. 1920, d. 2008, Kristinn, f. 1923, Sigríður Friðsemd, f. 1929, og uppeldissystirin Margrét, f. 1936.
Útför Jóhönnu fer fram frá Selfosskirkju í dag, 16. mars 2013, og hefst athöfnin kl. 11, jarðsett verður í Villingaholtskirkjugarði í Flóa.
Lífsbaráttan var hörð í sveitinni, Jóhanna eða Jóa eins og hún var alltaf kölluð var aðeins 10 ára gömul þegar pabbi hennar dó og þá börðust þau áfram af miklu harðfylgi systkinin í Jaðarkoti og amma. Jóa sagði mér að það væri skjalfest að leysa hefði átt upp heimilið en þeim tókst að halda búinu og byggðu nýtt hús í Jaðarkoti. Annað reiðarslag dundi á fjölskyldunni í Jaðarkoti þegar togarinn Max Pemberton fórst, Halldór bróðir Jóu var þar háseti og fyrirvinna heimilisins. Amma syrgdi hann alla tíð.
Jóa var hreinskiptin en þó orðvör, hjartahlý og börnin hændust að henni. Lundin var létt og hún kunni dægurlagatextana, því mikið var hlustað á útvarp á Mýrum. Við sáum Jóu taka danssporin og syngja af innlifun með. Það er gaman að hlusta á yngri kynslóðina tala um Jóu frænku, þar var ekkert kynslóðabil. Þegar við komum til Jóu stoppaði tíminn, það var allt eitthvað tímalaust sem segir manni að gott var að koma að Mýrum. Jóa talaði ekki mikið um sjálfa sig en ef hún var spurð um gamla tímann stóð ekki á svörum. Jóa fór ekki á marga mannfagnaði, hvorki hjá fjölskyldunni né í sveitinni, það var hennar að taka á móti fólki en það vita allir sem komu að Mýrum að þeim var ekki í kot vísað. Vegna gæsku Jóu átti hún marga vini og margir þessara vina reyndust henni vel síðustu árin eftir að hún var orðin eini ábúandinn á Mýrum. Ég get ekki annað en minnst á Laufeyju í Egilsstaðakoti í Flóa en hún hringdi í Jóu nánast á hverjum degi og var með henni í bíltúr daginn fyrir andlát Jóu. Guðbjörg í Vorsabæjarhjáleigu í Flóa fylgdist með Jóu og þær voru miklar vinkonur. Jóa vildi miklu frekar biðja Guðbjörgu að skutla sér en okkur systkinabörnin þó svo að alltaf væri verið að bjóða henni það. Hilmar í Hamarshjáleigu var líka betri en enginn. Hann droppaði inn bara til að athuga hvort ekki væri allt í lagi hjá vinkonu sinni henni Jóu.
Við systkinabörnin kynntumst Jóu mismikið en þau sem voru í mörg sumur á Mýrum tengdust henni sterkum böndum eins og um hennar börn væri að ræða, vil ég þar nefna Adda frænda, Sigþór bróður og Dóru frænku. Við hin droppuðum inn.
Jóa brosti með öllu andlitinu, hún hafði mikið gaman af að fá fólkið sitt til sín, hvort sem það voru ættingjar eða vinir, og allra skemmtilegast var þegar smáfólkið mætti í sveitina.
Jóa skammaðist aldrei, hún bara í mesta lagi brosti út í annað ef við gerðum eða sögðum eitthvað sem henni líkaði ekki. Hún var mjög pólitísk og fylgdist manna best með fréttum og stöðu þjóðmála. Jóa sagði áður en allt fór á versta veg í þjóðfélaginu að það væri mesta böl sem komið hefði fyrir þjóðina að bankarnir hefðu verið seldir, við ættum eftir að sjá það. Jóa var mikill jafnréttissinni fyrir alla aðra en sig sjálfa. Jóa var treg að leita sér lækninga, „þetta lagast“ var viðkvæðið. Hún hafði orð á því að þegar hennar tími kæmi vildi hún fara eins og hann Gústi og það gerði hún svo sannarlega.
mbl.is/minningar.
Elín Ágústsdóttir og
Hrafn Ingimundarson.
Aðeins fimm ára gamall kom ég fyrst að Mýrum og síðan þá hefur Jóa umvafið mig með væntumþykju og kærleika og verið mér sem önnur móðir. Systkinin Jóa og Kiddi héldu heimili með móður sinni þar til hún lést tæplega aldargömul árið 1988, eftir það bjuggu systkinin tvö á Mýrum þar til rétt fyrir jólin 2007 þegar Kiddi veiktist alvarlega og dvelst hann nú á hjúkrunarheimilinu Ljósheimum á Selfossi. Undanfarin fimm ár hefur Jóa verið ein á Mýrum og oft á tíðum mikill gestagangur. Með undraverðum hætti og á mettíma galdraði hún fram hlaðborð af tertum og öðru góðgæti.
Tvær vikur eru síðan við hjónin ásamt tengdamóður minni og nafna mínum heimsóttum Jóu. Hún var hress að vanda, hallaði undir flatt og með feimnislega brosinu sínu og blik í augum heilsaði hún okkur með sömu orðum og ævinlega, „elskurnar mínar“. Með þessum örfáu orðum vil ég þakka Jóu minni samfylgdina og allar gleðistundirnar sem hún hefur veitt mér og fjölskyldu minni í gegnum árin. Hennar verður sárt saknað. Ég kveð elsku frænku mína með bæn sem mér þykir vænt um.
Vertu, Guð faðir, faðir minn,
í frelsarans Jesú nafni,
hönd þín leiði mig út og inn,
svo allri synd ég hafni.
(Hallgrímur Pétursson)
Guð blessi minningu Jóhönnu Guðrúnar Sigurðardóttur.
Aðalsteinn R. Aðalsteinsson.
Jóa gerði allt sem í hennar valdi stóð til að öllum liði vel, gott dæmi um það var þegar lamb sem hafði fæðst eitthvað slappt var farið að komast úr kassanum sínum og farið að spássera um og þar af leiðandi pissa út um öll gólf. Jóa skellti sér bara í inniskóna og gekk á eftir því með tuskuna, aldrei kom upp í huga hennar að láta lambið út í kuldann. Jóa var mjög nægjusöm og fannst hana aldrei vanhaga um neitt, hún hefði mátt leyfa sjálfri sér meira. Fyrir ungan mann af 2007-kynslóðinni er hægt að draga ómetanlegan lærdóm af henni.
Ég kveð Jóu frænku mína með margar góðar minningar í farteskinu og þakklæti fyrir að hafa fengið að kynnast þessari frábæru manneskju.
Kári Logason.
Veri hún að eilífu Guði falin.
Aðalheiður Bergsteinsdóttir.
Það var fyrir 60 árum þegar þau voru nýflutt frá Jaðarkoti í sömu sveit að 10 ára snáði af Vesturgötunni í Reyjavík réðst í vist til þeirra sem snúningastrákur eins og það var kallað á þeim árum. Undirritaður var ekki með öllu ókunnugur sveitastörfum en það sem hann kunni ekki áður lærðist fljótt undir öruggri handleiðslu þeirra systkina og ekki skemmdi rólyndi og hjartagæska Dóru móður þeirra fyrir.
Jóa giftist aldrei þótt ekki hafi skort vonbiðlana hér á árum áður en kaus heldur að helga líf sitt Mýrajörðinni og Kristni bróður sínum. Voru þau svo samrýnd að unun var að fylgjast með. Hún var ein af þessum bændakonum sem í minningunni virtist aldrei sofa né borða. Furðulegt en satt. Alltaf síðust í rúmið og alltaf fyrst á fætur. Morgunmatur áður en farið var í fjósið, enn stærri morgunmatur eftir að komið var úr fjósinu, tvær heitar máltíðir á dag, eftirmiðdagskaffi og kvöldkaffi. Samt vann hún á fullu við hlið bróður síns að heyverkun hvort sem það var heima á túni eða á engjum. Við þetta bættist að sjálfsögðu umönnun snúningastráka, þvottar og hreingerningar. Var einhver að tala um misrétti kynjanna í dag?
Hún Jóa var alvöru alþýðuhetja, fulltrúi þúsunda kvenna um allt land sem unnu sín störf af trúmennsku og alúð. Alltaf hafði hún tíma fyrir snáðann úr Vesturbænum og mikið öfundaði hann hana í fjósinu þegar hann fékk úthlutaðar 4-5 kýr, mjög lausmjólkandi og var yfirleitt síðastur en Jóa fyrst með sínar 10. Svona var lífið í sveitinni í þá daga. Hey flutt á hestum heim af engjum og kaffi flutt á engjarnar í flöskum sem voru vafðar inn í ullarsokka. Mér fannst það mikil forréttindi að fá að kynnast þessum gömlu verkum áður en þau liðu undir lok og ný tóku við.
Eins og áður sagði stofnaði Jóa aldrei sína fjölskyldu en börnin og unglingarnir sem hún ól upp á Mýrum öll þessi ár eru án efa komin á annað hundrað og mörg þeirra voru hjá þeim allt árið. Ég held að mörg móðirin gæti verið stolt af þeim störfum sem hún sinnti í þágu þessara unglinga.
Eftir að hafa verið hjá þeim í fjögur sumur skildi leiðir en þó ekki alveg þar sem mörg voru þau jóla- og páskafríin sem haldið var austur að Mýrum og urðu þar jafnan miklir fagnaðarfundir. Taugin á milli okkar slitnaði aldrei og það er með miklum söknuði sem við Sigrún og okkar fjölskylda kveðjum Jóu í dag og biðjum Guð að blessa Kidda bróður hennar og ættingja þeirra nær og fjær.
Veltu burtu vetrarþunga
vorið, vorið mitt!
Leiddu mig nú eins og unga
inní draumaland þitt!
Minninganna töfra-tunga
talar málið sitt,
þegar mjúku, kyrru kveldin
kinda' á hafi sólar-eldinn.
(Ólöf Sigurðardóttir frá Hlöðum)
Einar Gunnar Bollason.