Meðan séra Matthías sat Móa orti hann gamanvísur í nafni fóstursonar síns, Matthíasar Eggertssonar, til Þórðar, sonar Þórðar Guðjohnsens, þá kaupmanns í Reykjavík en síðar á Húsavík. Þórður þessi varð síðar læknir á Borgundarhólmi. Drengirnir voru þá fjögurra eða fimm ára gamlir. Erindin eru fimm og er þetta annað erindið:
Ég þekki hana Grýlu,
hún er grá eins og örn.
Hún situr uppi á Esju
og gleypir óþæg börn.
Frá Einari á Sjónarhólum
hún hremmdi fjögur lömb.
Þau jörðmuðu og sögðu „me me!“
í hennar slæmu vömb.
Þetta nefni ég af því að góður bréfavinur okkar feðga, Gylfi Pálsson, rifjaði upp fimm vísur í framhaldi af kveðskap um Esjuna. Fyrst nefnir hann Bjarna Ásgeirsson til sögunnar:
Þó að Esjan móður mjúk
mildum skýli grundum
byljaköst af blásnum hnjúk
berast þangað stundum.
Þórbergur Þórðarson orti:
Esjan er yndisfögur
utan úr Reykjavík.
Hún ljómar sem litfríð stúlka
í ljósgrænni sumarflík.
Að kvöldlagi orti Stephan G. Stephansson:
Falla hlés í faðminn út
firðir nesjagrænir.
Náttklædd Esjan ofanlút
er að lesa bænir.
Nú er komin röðin að Einari Benediktssyni:
Sviptigna Esja með ennið hátt,
við elskum þig, börn þín, fjallið blátt.
Þú dregur oss heim – engin dásemd er til
sem dýrð þín á norðurveggnum.
Og Ísleifur Gíslason á Sauðárkróki er síðastur þeirra sem Gylfi nefnir:
Sagður er Hengillinn óður og ær,
af afbrýði Keilirinn sjúkur.
Þau opinberuðu einmitt í gær
Esjan og Mælifellshnjúkur.
Kolbeinn Högnason í Kollafirði hefur síðasta orðið. „Hríð í vændum“:
Norðri blés í hríðarhorn,
hrein um nes og grundir.
Lagði Esju vegginn vorn
Veðra-Blesa undir.
„Sama og fyrr“ segir Kolbeinn:
Þótt ég gerist þreytugjarn
þoli ei raunir harðar,
alltaf ber ég eins og barn
ást til Kollafjarðar.
Halldór Blöndal
hallorblondal@simnet.is