Þórunn Kristjánsdóttir
thorunn@mbl.is
„Það er óheppilegt að rof komi í meðferð sjúklinga vegna þess að viðeigandi lyf er ekki til í landinu,“ segir Ásgerður Sverrisdóttir krabbameinslæknir.
Í desember fékkst ekki á landinu tiltekið samheitalyf sem notað er í eftirmeðferð vegna brjóstakrabbameins. Í staðinn þurfti að nota annað sambærilegt samheitalyf sem var án markaðsleyfis. Þar af leiðandi þurfti að sækja um undanþágu til Lyfjastofnunar til að fá að nota lyfið.
Slíkt kallar á mikla skriffinnsku af hálfu lækna svo ekki sé talað um óþægindi fyrir þá sem þurfa að taka inn lyfið; óska eftir nýju lyfi með tilheyrandi bið.
Af þessum sökum hafa tugir manna orðið fyrir óþægindum og einhver dæmi eru um að einstakir sjúklingar hafi verið án lyfsins í nokkrar vikur.
„Óróleiki kemur fram hjá mörgum og dæmi eru um að þetta hafi slæm áhrif,“ segir Ásgerður. Hún bendir þó á að það komi fyrir að gera þurfi hlé á meðferð, m.a. vegna aukaverkana og það ætti ekki að koma að sök í nokkra daga eða mánuð.
Rannsóknir hafa sýnt að besta mögulega meðferðin sé fimm ár samfellt á þessum lyfjum. Hins vegar hefur ekki verið rannsakað hvaða áhrif það hefur ef hlé er gert á meðferðinni. „Mér finnst óþægilegt að rof komi í meðferðina og verð að viðurkenna að ég verð aðeins óörugg,“ segir Anna Ben Blöndal. Hún neyddist til að gera þriggja vikna hlé á eftirmeðferð við brjóstakrabbameini í desember. Anna bendir á að hún sé heppin því hún er fullfrísk en ekki séu allir í þeirri stöðu. Hún þarf að greiða kostnaðinn við lyfjakaupin að fullu vegna þess að lyfið er ekki skráð inn í lyfjakerfið og þarf að sækja um niðurgreiðslu sérstaklega.
Ekki hægt að koma alveg í veg fyrir lyfjaskort
„Aldrei er hægt að koma alveg í veg fyrir lyfjaskort, vegna þess að fjölmargir þættir spila inn í, m.a. stærð markaðarins, eitthvað kemur upp á í framleiðslu lyfjanna erlendis o.fl. Það er alltaf slæmt þegar sú staða kemur upp,“ segir Mímir Arnórsson, deildarstjóri upplýsingadeildar Lyfjastofnunar.