Stöðumælavörður að störfum í miðborginni.
[ Smellið til að sjá stærri mynd ]
Ómar Friðriksson omfr@mbl.is Umdeilt ákvæði sem skyldar atvinnubílstjóra til að gangast undir endurmenntun á fimm ára fresti er komið enn á ný til kasta Alþingis.

Ómar Friðriksson

omfr@mbl.is

Umdeilt ákvæði sem skyldar atvinnubílstjóra til að gangast undir endurmenntun á fimm ára fresti er komið enn á ný til kasta Alþingis. Frumvarp innanríkisráðherra um ýmsar breytingar á umferðarlögum sem hafa að markmiði að auka umferðaröryggi er til meðferðar í umhverfis- og samgöngunefnd og hafa fjölmargar umsagnir borist frá samtökum, fyrirtækjum og einstaklingum á undanförnum dögum og vikum.

Tilraunir til heildarendurskoðunar á umferðarlöggjöfinni hafa ekki gengið eftir á seinustu þingum og frumvörp ekki verið útrædd. Ráðherra hefur í nýja frumvarpinu lagt fyrir þingið þau ákvæði úr fyrri frumvarpsdrögum sem talið er brýnt að nái fram að ganga án frekari tafa. Þar er fyrst og fremst á ferðinni innleiðing Evróputilskipana. Þ.ám. er hin umdeilda skylda atvinnubílstjóra að undirgangast 35 klst. endurmenntun á fimm ára fresti, hertar reglur um akstur léttra bifhjóla og ekki er síður umdeild heimild til handa umferðareftirlitsmönnum að kanna ástand tiltekinna ökutækja á vegum, fjarlægja skráningarnúmer af vanbúnum ökutækjum og skoða ökuskírteini ökumanns.

Gagnrýnt er í nokkrum umsögnum til þingnefndarinnar að lögregluvald verði fært með þessum hætti til eftirlitsmanna við umferðareftirlit. „Þarna finnst okkur vera vegið hart að ákveðinni stétt þjóðfélagsins með auknu lögvaldi aðila annarra en lögreglu til að sinna löggæslustörfum og efumst við um að það eigi við nokkra aðra starfstétt en þessa að til þurfi auknar lagaheimildir til eftirlits,“ segir í umsögn hópferðafyrirtækisins Guðmundar Tyrfingssonar ehf.

Samtök iðnaðarsins taka í sama streng og segja með öllu ólíðandi að fela eigi umferðareftirlitsmönnum auknar valdheimildir þannig að þeir fái í raun lögregluvald í störfum sínum.

Félag hópferðaleyfishafa segir að með þessu yrði lögregluvald flutt til Samgöngustofu og þeirri stofnun

veittar heimildir til að finna að bílum á vettvangi og um leið heimildir til að kyrrsetja ökutæki og fjarlægja skráningarmerki, sem aðeins hefur verið í höndum lögreglu.

Erfitt verður að fá ökumenn á rútur yfir sumartímann

Í umsögn Guðmundar Tyrfingssonar er því einnig haldið fram að krafa um endurmenntun bílstjóranna muni hafa í för með sér meiri skaða en gagn, skerðingu atvinnufrelsis fjölda manns og efasemdir séu um að slík skerðing afturvirkt standist stjórnarskrárbundinn rétt. Lýst er áhyggjum af að erfiðlega muni ganga að manna þann mikla akstur með ferðamenn sem eigi sér stað yfir sumartímann því ökumenn sem aki aðeins hluta úr árinu muni veigra sér við að endurnýja ökuréttindi sín vegna aukins kostnaðar við endurmenntun. „Í okkar tilfelli rúmlega tvöfaldast sá fjöldi ökumanna sem við þurfum til að halda starfseminni gangandi á fullum afköstum yfir þann tíma [...],“ segir þar.

Í umsögn Ársæls Haukssonar til þingsins segir að með innleiðingu þessarar lagabreytingar sé verið að setja þúsundir ökumanna í nám til að uppfylla reglur sem ekki sé þörf á hér á landi

Landssamband vörubifreiðaeigenda segir tilskipunina mjög íþyngjandi og fordæmalausa. „Engin fordæmi eru um að aðrar starfsstéttir eigi á hættu að missa atvinnuréttindi sín sinni þær ekki endurmenntun,“ segir í athugasemd landssambandsins. Félag hópferðaleyfishafa segir að með þessu yrði ferðaþjónustunni greitt þungt högg. Greinin muni tapa stórum hluta af þeim mannskap sem hún hafi getað kallað til sín yfir háannatímann.

Skráð reiðhjól en verða bifhjól

Létt bifhjól sem falla í dag undir flokk reiðhjóla og ekki eru hönnuð til hraðari aksturs en 25 km verða skv. frumvarpinu framvegis felld undir sérstakan flokk léttra bifhjóla í flokki I og verða skráningarskyld. Aka má þeim á gangstétt, hjólastíg eða gangstíg en þeim verður bannað að aka á akbrautum þar sem er 50 km hámarkshraði eða meira. Skiptar skoðanir eru á þessum tillögum í umsögnum. Barnaheill hafa sent umhverfis- og samgöngunefnd umsögn þar sem segir að ef hjól sem áður hafa verið skilgreind sem reiðhjól verði nú skilgreind sem létt bifhjól þurfi að gera kröfu um ökuréttindi þeirra sem slíkum hjólum aka. Það geti þýtt að börn sem nú þegar eiga slík tæki verði að öðlast réttindi til að mega aka þeim.

Ökukennarafélag Íslands vekur athygli á að óljóst sé hvaða hæfnis- og menntunarkröfur verða gerðar til ökumanna þessara hjóla.

Vilja ekki banna létt bifhjól þar sem aka má yfir 50 km/klst.

Landssamtök hjólreiðamanna lýsa ánægju „með nokkur meginstef í framkomnu frumvarpi en eru með nokkrar þungar athugasemdir við það,“ segir í umsögn þeirra við stjórnarfrumvarpið um breytingar á umferðarlögunum. Samtökin gera alvarlegar athugasemdir við að létt bifhjól sem hingað til hafi, fyrir misskilning, verið skilgreind sem reiðhjól, verði leyfð í umferð á öllum gangstéttum og leggja til að hægt verði að heimila umferð þeirra þar með boðmerkjum.

„Þá er lagst jafn eindregið gegn því að umferð þeirra verði bönnuð á vegum þar sem hámarkshraði er meiri en 50 km á klst. þar sem það bann er á misskilningi byggt og getur sett hættulegt fordæmi fyrir hjólreiðar,“ segir í umsögninni. Bent er á að akstur reiðhjóla sé í dag leyfður á öllum götum og vegum á Íslandi utan Hvalfjarðarganga. Menn virðist ekki átta sig á að á Íslandi séu um 13 þúsund km af þjóðvegum sem nær allir eru með yfir 50 km hámarkshraða en afar lítilli umferð. „Það er því ekki í lagi að banna akstur þessara ökutækja á öllum þessum 13 þús. km, hugsanlega vegna þess að menn sjá hættu við það á þessum fáu km af stofnbrautum á höfuðborgarsvæðinu.“

31 slys á léttum bifhjólum á seinustu tveimur árum

Slysagögn Samgöngustofu sýna að 31 slys varð á rafvespum og reiðhjólum með hjálparvél á landinu á árunum 2012 og 2013. Þessar tölur koma fram á minnisblaði innanríkisráðuneytisins til umhverfis- og samgöngunefndar. Ekkert banaslys varð á þessum hjólum á sl. tveimur árum en sex alvarleg slys, þar af fimm í fyrra. Ellefu slys voru skráð með litlum meiðslum.

Á þessu sama tímabili slasaðist enginn sem farþegi á reiðhjóli að því er fram kemur en hins vegar slasaðist 12 ára barn sem var farþegi á rafvespu. Á þessum tveimur árum slösuðust þrjú börn sem farþegar á bifhjólum; eitt 14 ára árið 2012 og 13 og 14 ára börn árið 2013. Öll með minniháttar meiðsli, að því er segir á minnisblaðinu.

Stöðuverðir fái auknar heimildir

Bílastæðanefnd Reykjavíkurborgar vill að heimildir Bílastæðasjóðs og lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu til að leggja á ökutæki stöðubrotagjöld verði auknar og heimildir stöðuvarða verði rýmkaðar. Þetta kemur fram í umsögn borgarinnar við frumvarpið um breytingar á umferðarlögum.

Veita þurfi heimild til að leggja stöðubrotagjald á ökutæki sem hindra t.a.m. aðkomu að brunahana og torvelda akstur til og frá húsum. Óviðunandi sé að stöðuverðir þurfi að ganga fram hjá ólöglega lögðum ökutækjum. Í dag hafi þeir ekki heimild til að leggja gjald á bifreið sem leggur fyrir brunahana en mega leggja gjald á ökutæki sem leggur á gangstétt fyrir framan brunahana.