Kamtsjatka Eiður Jónsson, rafstöðvasmiður í Árteigi, og Trausti Bergland Traustason, leiðsögumaður, við skriðdrekann sem flutti þá upp í fjallahótelið sem hýsir einkum auðuga veiðimenn. Hótelið er fjarri mannabyggðum og tekur fimm klukkustundir að aka þangað á skriðdreka frá næsta þorpi.
Kamtsjatka Eiður Jónsson, rafstöðvasmiður í Árteigi, og Trausti Bergland Traustason, leiðsögumaður, við skriðdrekann sem flutti þá upp í fjallahótelið sem hýsir einkum auðuga veiðimenn. Hótelið er fjarri mannabyggðum og tekur fimm klukkustundir að aka þangað á skriðdreka frá næsta þorpi. — Ljósmyndir/Eiður Jónsson
[ Smellið til að sjá stærri mynd ]
Guðni Einarsson gudni@mbl.is „Þetta var alger ævintýraferð frá A til Ö,“ sagði Eiður Jónsson, sem rekur Vélaverkstæðið í Árteigi í Kaldakinn. Hann er nýkominn úr ferðalagi upp í fjöllin í Kamtsjatka, austast í Rússlandi.

Guðni Einarsson

gudni@mbl.is

„Þetta var alger ævintýraferð frá A til Ö,“ sagði Eiður Jónsson, sem rekur Vélaverkstæðið í Árteigi í Kaldakinn. Hann er nýkominn úr ferðalagi upp í fjöllin í Kamtsjatka, austast í Rússlandi. Þar er áhugi á að setja upp þingeyska heimarafstöð. Eiður hefur smíðað fjölda lítilla vatnsaflsvirkjana sem framleiða rafmagn hér á landi, í Grænlandi og Færeyjum.

Jarðhiti en ekkert rafmagn

Upphaf ferðalagsins yfir hálfan hnöttinn var að rússneskur ferðamaður kom hingað í vetur. Hann hafði einhverja vitneskju um að hér á landi væru smíðaðar heimarafstöðvar. Rússnesk kona í Reykjavík, sem var leiðsögumaður ferðamannsins, vissi af Trausta Bergland Traustasyni, rússneskumælandi leiðsögumanni, á Akureyri. Hann þekkti til Vélaverkstæðisins í Árteigi. Rússinn kom norður og skoðaði verkstæðið. Þá var ákveðið að þeir Eiður og Trausti færu austur til Kamtsjatka nú í maí til að skoða aðstæður.

„Þessi maður býr í Moskvu en stjórnar veiðihóteli inni á miðjum Kamtsjatka-skaganum,“ sagði Eiður. „Þarna er jarðhiti sem er virkjaður til að hita húsin og þrjú baðhús, heilsulindir með mismunandi vatni. En þarna er ekkert rafmagn enda hótelið langt frá allri byggð. Það er langt inni í skógi og uppi í fjöllum, í 700 metra hæð yfir sjávarmáli.“

Hugmyndin er að byggja þarna litla vatnsaflsstöð, 15-25 kW, sem mun sjá hótelinu fyrir rafmagni. Eiður sagði að þar væri góður lækur sem mætti virkja. Rennslið í honum minnkar yfir veturinn, en það kemur ekki að sök því engin starfsemi er í hótelinu yfir háveturinn.

Á skriðdrekum síðasta spölinn

Þeir Eiður og Trausti flugu fyrst til Moskvu. Þaðan tók við níu klukkustunda viðstöðulaust flug austur til hafnarborgarinnar Petropavlovsk á Kamtsjatka. Svo var ekið á bíl í sex og hálfan tíma til þorpsins Esso. Til að komast að hótelinu var farið um vegleysur á skriðdrekum og tók það ferðalag fimm klukkustundir. Hótelið á tvo skriðdreka sem aka milli þorpsins og hótelsins. Skriðdrekarnir eru notaðir til flutninga og eins til að fara í veiðiferðir en þeir ösla yfir árnar eins og ekkert sé. Þeir Eiður og Trausti fengu far til baka á flugvöllinn með þyrlu.

Þarna eru mjög gjöfular veiðislóðir. Árnar eru fullar af nokkrum laxtegundum. Veiðimenn lenda oft í því að fá fisk í hverju kasti. Einnig eru stundaðar skotveiðar. Þarna eru skógarbirnir, hreindýr, úlfar, villifé og fleiri dýrategundir sem eru veiddar. Skógarbirnirnir eru mjög stórir og mátti aldrei fara neitt utan dyra nema vopnaður maður væri með í för. Björn banaði manni þarna í fyrra.

„Það eru nánast eingöngu auðmenn sem veiða þarna,“ sagði Eiður. Langflestir veiðimennirnir eru Rússar. Þeir Eiður og Trausti eru í hópi örfárra útlendinga sem þarna hafa komið. Hinir eru prinsinn af Mónakó og einn olíufursti.

Eiður telur nánast ákveðið að sett verði upp heimarafstöð við hótelið á næsta ári. Vélarnar verða þá sendar í vetur til Finnlands og þaðan til St. Pétursborgar. Svo verður búnaðurinn fluttur með járnbrautalest til Vladivostok og þaðan með skipi til Petropavlovsk og svo á bílum og loks skriðdrekum eða þyrlum upp í fjöllin.

Eiður setti upp heimarafstöð í Grænlandi í hitteðfyrra og gerði tilboð í aðra sem setja á upp í sumar. Hann hefur líka sett upp virkjun í Færeyjum. Hér innanlands er nokkuð jöfn eftirspurn eftir heimarafstöðvum. „Við erum alltaf að smíða fyrir einhverja og vinnum við þetta tveir til fjórir,“ sagði Eiður.